KONTRREFORMACJA – potężny ruch w Europie, skierowany przeciwko reformacji, stanowiący kontrofensywę Kościoła katolickiego. Zapoczątkował ją sobór trydencki (1545-1563), którego zadaniem było przeprowadzenie reform wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego i wypracowanie programu walki z różnowiercami. Postanowienia soboru miał realizować powstały w 1534 r. zakon jezuitów założony przez Ignacego Loyolę. Kontrreformacja to jednak zanik tolerancji religijnej, walka z innowiercami, cenzura książek i procesy o bluźnierstwo. W Polsce kontrreformacja nie przybrała form drastycznych, ale konsekwentnie strzegła pozycji Kościoła w kraju.