Słownictwo do matury

STUDIES – STUDIA

university – uniwersytet technical university – politechnika business school – szkoła biznesu medical school – akademia medyczna day studies – studia dzienne extra-mural studies – studia zaoczne evening studies – studia wieczorowe a first degree/ undergraduate studies – studia licencjackie graduate studies – studia magisterskie postgraduate studies – studia podyplomowe i doktoranckie to be admitted to university – zostać przyjętym na studia academic year – rok akademicki lecture – wykład to

EXAMINATION/EXAM – EGZAMIN

school report – wyniki w nauce za dany semestr to repeat a year/ a class – powtarzać klasę test – klasówka pop quiz/ short test – kartkówka composition/ essay – wypracowanie paper – referat to hand in sth – wręczyć homework – praca domowa to revise – powtarzać materiał promotion – promocja do następnej klasy prize – nagroda to be promoted – dostać promocję expulsion from school – wydalenie ze szkoły to be

SUBJECTS – PRZEDMIOTY NAUCZANIA

Art – plastyka Biology – biologia Chemistry – chemia English – język angielski Polish – język polski French – język francuski German – język niemiecki Spanish – język hiszpański Russian – język rosyjski Italian – język włoski Latin – łacina Nature – nauka o środowisku Ethics – etyka Geography – geografia History – historia Information Technology (IT) – informatyka Maths – matematyka Music – muzyka Physical Education (P.E.) – wychowanie fizyczne

COMPUTER – KOMPUTER

byte – bajt file – plik to delete – usuwać to copy – kopiować to update – aktualizować to save – zapisywać to send – przesyłać to process – przetwarzać database – baza danych directory – katalog to format – sformatować word processing – edycja tekstów backup copy – kopia zapasowa printer – drukarka to print – drukować inkjet printer – drukarka ­atramentowa laser printer – drukarka laserowa scanner –

INVENTIONS & ­DISCOVERIES – WYNALAZKI I ODKRYCIA

inventions & ­discoveries light bulb – żarówka świetlna electric current – prąd elektryczny vaccine – szczepionka vaccination – szczepienie antibiotic – antybiotyk penicillin – penicylina steam engine – silnik parowy radiation – promieniowanie gravity – grawitacja telescope – teleskop microscope – mikroskop computer – komputer printer – drukarka photocopier – kserokopiarka phone – telefon video recorder – magnetowid tape recorder – magnetofon CD player – odtwarzacz płyt CD digital camera

ETHICAL PROBLEMS – PROBLEMY ETYCZNE

to raise controversy – budzić kontrowersje to have a strong sense of wrong – mieć silne poczucie krzywdy to cope with – poradzić sobie to be rejected by society – być odrzuconym przez społeczeństwo social injustice – niesprawiedliwość społeczna humiliation – poniżenie, upokorzenie dignity – godność psyche – psychika consideration for – troska, wzgląd na innych sympathy for sb – współczucie dla kogoś moral doubts – moralne wątpliwoś­ci moral order –

FEELINGS & EMOTIONS – UCZUCIA I EMOCJE

love – miłość affection – uczucie, afekt to fall in love – zakochać się fondness – czułość devotion – poświęcenie blind love – ślepa miłość to reciprocate love – odwzajemniać miłość to reciprocate one’s feelings – odwzajemniać czyjeś uczucia passionate love – namiętna miłość skin-deep love – powierzchowna miłość love at first sight – miłość od pierwszego wejrzenia to be head over heels in love – zakochać się po uszy

PERSONAL DETAILS – DANE PERSONALNE

surname (GB), last name (USA) – nazwisko family name – nazwisko rodowe maiden name – nazwisko panieńskie (first) name – imię address – adres place of birth – miejsce urodzenia date of birth – data urodzenia to come from… – pochodzić z… marital status – stan cywilny married – żonaty, zamężna single – stanu wolnego divorced – rozwiedziony, ­rozwiedziona separated – w separacji widow – wdowa widower – wdowiec engaged – zaręczony,

APPEARANCE – WYGLĄD ZEWNĘTRZNY

pretty – ładny handsome – przystojny ugly – brzydki good looking – atrakcyjny plain – nieładny, przeciętny graceful – wdzięczny scruffy – niechlujny well-dressed – dobrze ubrany smart – elegancki to look young, old etc. – wyglądać młodo, staro itp. to resemble sb, to take after sb – być podobnym do kogoś height and build – wzrost i budowa short – niski tall – wysoki of medium height – średniego wzrostu

PERSONALITY AND CHARACTER – osobowość i charakter

virtues – zalety ambitious – ambitny honest – uczciwy reliable – godny zaufania loyal – lojalny faithful – wierny truthful – prawdomówny frank – szczery candid – otwarty, bezpośredni strong-willed – obdarzony silną wolą self-assured – pewny siebie self-confident – ufny we własne siły competitive – skory do rywalizacji, zacięty obedient – posłuszny modest – skromny patient – cierpliwy wise – mądry sensible – rozsądny reasonable – rozsądny level-headed, well-balanced

PART-TIME JOB – PRACA DORYWCZA

small – ogłoszenia drobne suitable – odpowiedni qualifications – kwalifikacje experience – doświadczenie to babysit – opiekować się dzieckiem baby-sitter – opiekunka do dziecka delivery job – praca doręczyciela deliverer – doręczyciel leafleting – roznoszenie ulotek courier – goniec fruit picking – zbieranie owoców to tutor sb – udzielać korepetycji, pomagać w odrabianiu lekcji A lot of young people want to have a part-time job. Although they do not have high qualifications,

PROSPECTS & SECURITY – PERSPEKTYWY I GWARANCJE

good chance of promotion – duża szansa na awans to be promoted – dostać awans to be demoted – zostać zdegradowanym professional improvement – doskonalenie zawodowe job qualifications – kwalifikacje zawodowe permanent job – stałe zatrudnienie seasonal job – praca sezonowa freelance work – praca na zlecenie secure position – bezpieczne ­stanowisko job security – bezpieczeństwo pracy, pewność zatrudnienia dead-end job – praca bez perspektyw temporary contract – kontrakt tymczasowy

PROFESSIONS – ZAWODY

medicine – medycyna doctor – lekarz physiotherapist – fizykoterapeuta surgeon – chirurg dentist – dentysta pharmacist – aptekarz optician – optyk nurse – pielęgniarka paramedic – sanitariusz orderly – salowa to treat – leczyć to examine – badać to write (out) a prescription – wypisać receptę to prescribe medicines – przepisać lekarstwa to give an injection – dać zastrzyk to operate on a patient – operować pacjenta to take sb’s blood pressure

LOOKING FOR A JOB – SZUKANIE PRACY

LOOKING FOR A JOB Work is an essential part of our lives. Sooner or later every graduate will face the problem of job hunting. There are job centres and employment agencies which help people find a suitable job. You can find there some job offers and talk to consultants who will instruct you how to apply for a job. Employers usually want people with professional experience. Therefore, if you have no work certificate,

MAGAZINES AND NEWSPAPERS – CZASOPISMA I GAZETY

daily newspaper – gazeta codzienna weekly (magazine) – tygodnik monthly (magazine) – miesięcznik journalist – dziennikarz correspondent – korespondent editor – redaktor agony aunt – osoba udzielająca porad dla czytelników reporter – reporter headlines – nagłówki front page – pierwsza strona back issue/copy – numer archiwalny local newspaper – gazeta lokalna national newspaper – gazeta ogólnokrajowa quality newspaper, broadsheet – poważna gazeta tabloid – brukowiec to hit the headlines –

THEATRE – TEATR

performance – przedstawienie play – sztuka contemporary play – sztuka współczesna social drama – dramat społeczny historical drama – dramat historyczny comedy of manners – komedia obyczajowa tragedy – tragedia matinee – przedstawienie poranne revue – rewia act – akt scene – scena (część dramatu) puppet theatre – teatr lalkowy to stage a play – wystawić sztukę stage – scena scenography – scenografia leading part – główna rola to master a role

TELEVISION – TELEWIZJA

channel – kanał to host a programme – prowadzić program, być gospodarzem programu to change, switch channels – zmieniać programy (pilotem) to switch to another channel – przełączyć na inny program digital TV – telewizja cyfrowa cable TV – telewizja kablowa prime time – najlepszy czas antenowy turn on/off the TV – włączyć, wyłączyć telewizję turn the volume down/up – zwiększyć głośność, ściszyć episode – odcinek to zap through all the

FINE ARTS – SZTUKI PLASTYCZNE

antique art – sztuka antyczna Egyptian – egipska classic – klasyczna contemporary – współczesna modern – współczesna, nowożytna realistic – realistyczna abstract – abstrakcyjna folk – ludowa Byzantine art – sztuka bizantyjska the Renaissance period – renesans the Baroque age – barok The Romantic era – romantyzm Impressionism – impresjonizm art lover – miłośnik sztuki to be interested in – interesować się to admire – podziwiać to be impressed by

LITERATURE – LITERATURA

broaden the mind – poszerzać horyzonty entertain – bawić communicate feelings – przekazywać uczucia communicate a message – przekazywać jakieś przesłanie convey a message – przekazywać przesłanie, komunikat preserve cultural bonds – podtrzymywać więzi kulturalne mock – wyśmiewać, wykpić denounce – demaskować, obnażać coś interpret – interpretować knowledge – wiedza literary achievement – osiągnięcie literackie bookworm – mól książkowy literary genres – gatunki literackie novel – powieść adventure novel – powieść przygodowa

OPERA, BALLET – OPERA, BALET

opera – opera (liryczna) comic opera – opera komiczna aria – aria orchestra – orkiestra conductor – dyrygent soloist – solista opera singer – śpiewak soprano – sopran mezzo-soprano – mezzosopran alto – alt tenor – tenor baritone – baryton bass – bas choir – chór opera house – teatr operowy choreographer – choreograf choreography – choreografia prima ballerina – primabalerina ballet dancer – tancerz, tancerka/baletnica corps de ballet –