T
TURPIZM – czyli „pochwała brzydoty”. Mianem turpizmu określa się nurt w polskiej poezji współczesnej, który rozwinął się po 1956 roku Do orientacji tej zaliczamy Stanisława Grochowiaka, a także Mirona Białoszewskiego i Tadeusza Różewicza. Włączyli oni w obręb poezji brzydotę, chorobę, śmierć i kalectwo, zjawiska rozkładu i zniszczenia, fascynację śmiercią. Turpiści dokonali tego celowo, wręcz programowo, głosili bowiem, iż aby poezja mogła powiedzieć prawdę – musi być także antyestetyczna. Powyższy program
TYRTEIZM – termin pochodzi od Tyrteusza – poety i wodza greckiego z VII w. p.n.e., który wsławił się w bitwie pod Messeną. Stworzył on wzorzec poety-żołnierza, który łączy słowo i czyn, tworzy poezję patriotyczną i sam bierze udział w walce – taką właśnie postawę określa się mianem tyrteizmu. Natomiast poezja zagrzewająca do walki, opiewająca czyny bohaterów i wzbudzająca w słuchaczach emocje patriotyczne – nosi nazwę poezji tyrtejskiej. Ten typ poezji
TYTANIZM – postawa człowieka, który dokonuje nadludzkiego wysiłku, właściwego tytanom – czyli mitologicznym olbrzymom. Znajdujemy często tytanizm w literaturze romantycznej i nawiązującej do mitu bohatera romantycznego – dźwigającego na sobie brzemię świata i usiłującego nadludzkim wysiłkiem dokonać aktu zbawienia lub uratowania od katastrofy ludzkości.
