REALIZM / POZYTYWIZM

Przedstaw treść noweli Bolesława Prusa pt. Kamizelka

Akcja Kamizelki toczy się w Warszawie – mieście ukochanym przez Bolesława Prusa. Narrator wspomina różne miejsca np. Ogród Botaniczny, Łazienki. Bohater czyta czasopismo warszawskie, w którym zresztą Prus publikował swoje prace, Kurier Świąteczny. Miejsce akcji to typowa warszawska kamienica. Fabuła nowelki toczy się w czasach współczesnych autorowi, a akcja trwa od kwietnia do listopada. Utwór rozpoczyna opowieść narratora, w którym badacze literatury dopatrują się samego Prusa, o jego osobliwej kolekcji

Najważniejsi bohaterowie Ojca Goriot

Postaci Balzaka są bardzo realne, mają rzeczywiste rozterki, sytuacje, w jakich się znajdują, mogą być udziałem człowieka funkcjonującego w wielkomiejskiej przestrzeni, która dla Balzaka jest czymś jednoznacznie złym, demonicznym, kruszy bowiem najbardziej szlachetne charaktery, wpycha w otchłań samotności, głosi apoteozę pieniądza. Ojciec Goriot Na przeszłość bohatera składają się elementy niekoniecznie afirmatywne. Goriot, prosty robotnik pracujący w wytwórni makaronu, dzięki sprzyjającej sytuacji politycznej (wybuch rewolucji 1789 roku) kupuje fabrykę swojego pracodawcy, następnie zdobywa pokaźny

Co możesz powiedzieć o sylwetce twórczej Fiodora Dostojewskiego?

Pozostawił powieści bardzo ważne w literaturze światowej i trudne do jednoznacznego zaklasyfikowania. Jedyne w swoim rodzaju. Wykraczające poza realizm, ale też nieczysto naturalistyczne. Michał Bachtin, rosyjski teoretyk literatury, nazywał je polifonicznymi. Są mroczne, badają najczarniejsze pokłady ludzkiej psychiki, szpiegują, analizują naturę ludzką, zło i szaleństwo. Terytorium powieści Dostojewskiego często bywa świat okrucieństwa, nędzy, głodu. Bohaterów nieodmiennie prześladują wszelkie ludzkie przewinienia, zbrodnie, nierząd, nałogi. Pisarz wkracza głęboko w ludzką duszę, a

Co wiesz o Emilu Zoli i jego twórczości?

Emil Zola jest ojcem naturalizmu w prozie. Powieść jest dla niego czymś więcej niż opowieścią o ludzkim życiu – jest eksperymentem, studiowaniem postaci po to, by odkryć prawa rządzące człowiekiem i społeczeństwem. Jest to oczywiste przeniesienie metod przyrodniczych w rejon literatury. Tak jak medycyna bada, obserwuje, próbuje eksperymentów dotyczących ciała – tak pisarz może dokonywać doświadczeń w prozie. Na człowieka wpływają według Zoli dwa czynniki: środowisko, w którym żyje, i

Przedstaw założenia, twórców i przykłady naturalizmu w Europie

Emil Zola uważany jest za właściwego twórcę naturalizmu, choć „otworzyli” ten kierunek w literaturze bracia Goncourtowie (Edmond i Jules). Także Francuzi, którzy pragnęli być historykami teraźniejszości, i potrafili ze sobą współpracować. Historia, problematyka społeczno-obyczajowa i psychologia – to były główne dziedziny ich zainteresowań – obserwują i analizują swoich bohaterów, a proza zaczyna przypominać działalność naukową. Tę tendencję podchwyci naturalizm. Zola był wielbicielem Goncourtów, a także niezwykle płodnym pisarzem. Jego wielkie

Co to jest realizm?

Realizm – metoda twórcza polegająca na takim ukształtowaniu dzieła literackiego, by jak najbardziej przypominało ono rzeczywisty świat. Ta metoda funkcjonowała w wielu epokach literackich. Dzieło realistyczne powinno być zgodne z zasadami zdrowego rozsądku i ludzkimi doświadczeniami, także potoczną – dostępną każdemu człowiekowi – wiedzą o motywach ludzkiego postępowania. Duchy, zjawy i paranormalne zdolności raczej nie wchodziły w grę. Jako kierunek literacki ukształtował się w latach 40. i 50. XIX w. Pierwsza faza to realizm krytyczny – który przyniósł

Nad Niemnem jako epopeja

Nad Niemnem to kolejny w literaturze polskiej gatunkowy przykład epopei szlacheckiej. Jakie cechy powieści o tym świadczą? Bohater zbiorowy Choć, oczywiście, każdego z głównych bohaterów i traktować można bardzo indywidualnie, to jednak – podobnie jak w wypadku Pana Tadeusza – wszyscy razem tworzą pewną całość noszącą cechy bohatera zbiorowego. Tym bohaterem zbiorowym Nad Niemnem jest właśnie polska szlachta – w całej swej społecznej rozciągłości – od arystokraty Różyca aż po

Postacie Nad Niemnem

Bohaterowie Nad Niemnem We dworze w Korczynie zamieszkuje rodzina Korczyńskich: senior rodu – Benedykt, jego żona Emilia, dwoje dzieci – dwudziestoletni Witold i kilkunastolatka Leonia – które uczą się w szkołach w mieście i właśnie przyjechały na wakacje, a także zajmująca się całym domem krewna Benedykta, Marta, inni zubożali krewni – Justyna i Ignacy Orzelscy oraz panna Teresa, dama do towarzystwa Emilii. Benedykt Korczyński, dobry gospodarz, ciężko pracuje, aby zapewnić

Przedstaw najważniejsze postacie Zbrodni i kary Dostojewskiego

Przedstaw najważniejsze postacie Zbrodni i kary Dostojewskiego. Porfiry Pietrowicz – sędzia śledczy (ktoś pomiędzy policjantem a prokuratorem) zajmujący się sprawą morderstwa lichwiarki i jej siostry. Piekielnie inteligentny, znakomity psycholog. Od początku właściwie wie, że to Raskolnikow zabił, wie także, że nie ma szans na znalezienie przeciwko niemu dowodów. Prośbą i groźbą, blefem i przyjacielską rozmową stara się go zmusić do przyznania się do winy. Czy Porfiremu chodzi jednak tylko o dobre wypełnienie urzędowych obowiązków? Chyba

W jaki sposób i przez kogo realizowany jest w Lalce program pozytywistów?

W jaki sposób i przez kogo realizowany jest w „Lalce” program pozytywistów? Lalka powstała w latach 1887-1889, a więc w czasach, kiedy program pozytywistów okrzepł i był już wystarczająco znany ogółowi Polaków. Nie znaczy to jednak, że był – jak chcieliby pozytywiści – z zapałem realizowany. Wiele wskazuje na to, że działo się inaczej. Lalka ukazuje zapewne stan faktyczny – swoistą obojętność społeczeństwa wobec haseł pozytywizmu oraz brak rzeczywistych warunków niezbędnych do tego, aby program ów realizować.

Jakie znasz główne kierunki filozofii pozytywistycznej? Zaprezentuj głównych filozofów europejskiego pozytywizmu ( realizmu).

Jakie znasz główne kierunki filozofii pozytywistycznej? Zaprezentuj głównych filozofów europejskiego pozytywizmu (realizmu). Do najważniejszych twórców i dzieł filozofii pozytywistycznej zalicza się: August Comte – Wykłady filozofii pozytywnej Herbert Spencer – Wstęp do socjologii Hipolit Taine – Rasa, środowisko, moment John Stuart Mill – Co to jest utylitaryzm? Kierunki filozoficzne przez nich reprezentowane to ewolucjonizm, determinizm, utylitaryzm. Ewolucjonizm Twórcą ewolucjonizmu jest Herbert Spencer. W myśl tego poglądu ludzkość podlega nieustannemu rozwojowi wydając jednostki

Wyjaśnij znaczenie nazwy pozytywizm filozoficzny i omów podstawy jego ideologii.

Wyjaśnij znaczenie nazwy pozytywizm filozoficzny i omów podstawy jego ideologii. Określenie dat granicznych realizmu jest dosyć kłopotliwe. W Europie mówimy o prądzie literackim – o nazwie realizm i filozoficzno-społecznym – o nazwie pozytywizm. W Polsce – o prądzie literackim i filozoficznym – nazywanym pozytywizmem. W dodatku – rozwój prądu w Polsce przypada znacznie później niż w Europie. Na razie wszak zajmiemy się Europą. Ogólnie przyjmuje się, że z pozytywizmem filozoficznym w Europie mamy do czynienia od połowy od lat 50. do 80. XIX wieku.

Bohaterowie nowel pozytywistycznych

Bohaterowie nowel pozytywistycznych To musisz wiedzieć! Nowela to jeden z najpopularniejszych gatunków pozytywistycznych, uprawiali ją najwybitniejsi powieściopisarze epoki: Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Eliza Orzeszkowa i najwybitniejsza pozytywistyczna poetka – Maria Konopnicka. Zadaniem noweli było najczęściej poruszyć czytelnika, apelować do jego sumienia, skłaniać do działania (czyli do pomocy najuboższym warstwom społeczeństwa) albo ostrzegać (np. Za chlebem Henryka Sienkiewicza). Nowele to specyficzne dokumenty epoki – przedstawiały drobne epizody z życia przeciętnych, nierzadko boleśnie pokrzywdzonych ludzi.

Co oznacza określenie „pozytywizm warszawski”

Pozytywizm warszawski to ruch polityczno-społeczno-publicystyczno-literacki w latach 1864-1890; głównym twórcą tej ideologii (próby zespolenia idei pozytywizmu z programem społeczno-narodowym) był Aleksander Świętochowski. Ten ruch przeciwstawiał romantyzmowi wiarę w zdobycze i osiągnięcia nauki, pracy i cywilizacji. Członkowie tego ruchu dążyli do  gospodarczego i kulturalnego podźwignięcia kraju oraz do zreformowania oświaty. Takie były ich cele na przyszłość. Zbrojnym walkom na razie mówili „nie”.  Zobacz: Program pozytywistów warszawskich

Jakich wydarzeń dotyczy akcja Pana Wołodyjowskiego Henryka Sienkiewicza

Pan Wołodyjowski W ostatnim tomie Trylogii Sienkiewicz przybliża postać Michała Wołodyjowskiego – mistrza szabli polskiej, osobę, która występuje we wszystkich trzech tomach. Mały Rycerz nie jest już młodzieńcem, i choć ojczyźnie wiernie służył, los nie odpłacił mu szczęściem do niewiast. Kiedy już miał się żenić z Anusią Borzobohatą-Krasieńską, panna mu zmarła i zbolały pan Michał zdecydował się porzucić rzemiosło wojenne i pójść do klasztoru. I w tym miejscu rozpoczyna się ostatni tom Trylogii, nieco odmienny od

Bohater romantyczny a bohater pozytywistyczny. Próba porównania.

Bohater romantyczny a bohater pozytywistyczny. Próba porównania. Romantyzm i pozytywizm – dwie sąsiadujące ze sobą epoki – ukształtowały odmienne modele bohatera literackiego. Bohaterowie romantyczni to: Konrad Wallenrod, Gustaw-Konrad z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, Kordian z dramatu Juliusza Słowackiego, Hrabia Henryk, postać z Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego. Bohaterowie pozytywistyczni Poznajemy ich, czytając nowele Henryka Sienkiewicza, Bolesława Prusa, Elizy Orzeszkowej. Występują również w wielkich powieściach, takich jak Nad Niemnem (wzór powieści tendencyjnej) czy Lalka, Emancypantki,

Przegląd najważniejszych tematów pozytywistycznych

Praca Obraz Aleksander Gierymski, Piaskarze To temat numer jeden w pozytywizmie. Bolesław Prus deklarował w imieniu pokolenia: „ani żyć nie można z uśmiechem, ani ginąć z honorem, tylko – pracować, pracować i pracować”. Pozytywiści wymienili walkę – główny postulat romantyków – na pracę. Widać to w literaturze. W Nad Niemnem to Bohatyrowiczowie są górą – ich przodkowie Jan i Cecylia zaszczepili w nich siłę do pracy, dzięki której żyją w szacunku i do ziemi, i do siebie nawzajem. Spośród postaci pojawiających się

Romantyzm czy pozytywizm? Która epoka jest ci bliższa i dlaczego?

Romantyzm Przykład I Pozytywizm przy romantyzmie jest szary i przyziemny. Sławi naukę, normalne i racjonalne życie, pracę. Te ideały mamy co dzień. Romantyzm – to była epoka! Wszystko mogło się zdarzyć. Indywidualna, utalentowana jednostka wynoszona była ponad tłumy. Nikt nie mówił: nie dam rady! Nawet gdy cel wydawał się nieosiągalny – należało wytężyć ducha, sugestię i znaleźć siły do podjęcia trudu – i ta metoda zdawała egzamin. Uczucie, serce, dusza były wówczas naprawdę ważne.

Jak pisarze pozytywizmu ujmowali w swojej twórczości zagadnienie organicyzmu i nierówności społecznej?

„Społeczeństwo jest jak żywy organizm. Jego organy: kończyny, trzewia, mózg – to poszczególne klasy społeczne. Gdy zarażona jest choć jedna – chory i zarażony jest cały organizm” – taką teorię głosili pozytywiści, zwani też organicznikami. Podjęli walkę z chorobami społecznymi – ukazywali, jakie kłopoty nękają poszczególne klasy, ukazywali nierówność społeczną, głosili prawo wzajemnej wymiany usług – jedyne prawo, które pozwoli społeczeństwu przetrwać niewolę.   W konsekwencji modne stały się w literaturze następujące tematy:

Jak zarysował się w literaturze polskiego pozytywizmu problem dziecka?

Dziecko i jego los to temat w pozytywizmie często podejmowany. Być może dlatego, że cierpienie niewinnego dziecka najbardziej porusza odbiorcę, że niedola dziecka, które całkowicie zależy od dorosłych, nie powinna nigdy mieć miejsca. Los Janka Muzykanta – chłopaczka utalentowanego muzycznie, który za drobne właściwie przewinienie został zakatowany, budzi grozę. Głodne i chore dzieci z obrazków poetyckich Marii Konopnickiej, dziewczynka z Dobrej pani Elizy Orzeszkowej, która została potraktowana jak małpka – dobra, gdy nowa, a gdy się