LICEUM

Co wiesz na temat działalności teatralnej Samuela Becketta?

Ten irlandzki noblista był twórcą teatru absurdu i zarazem jednej z większych rewolucji w dziejach teatru. Tematem podstawowym jest ludzka bezsilność skonfrontowana z kompletnym absurdem istnienia. Beckettowskie postacie poruszają się ślepo w pustej bezkresnej przestrzeni, wykonują zrytualizowane, mechaniczne czynności, ich działania toną w niemożności. Treść dramatów zionie wręcz poczuciem bezsensu i jałowości ludzkiej egzystencji. Przykładem może być słynne Czekając na Godota – którego bohaterami są dwaj panowie czekający na obiecane przyjście niejakiego Godota imię to można (ale

Scharakteryzuj twórczość i program polskich futurystów

Polscy futuryści nawiązywali w swojej twórczości do założeń futuryzmu europejskiego. Marinetti (główny ideolog futuryzmu) głosił, iż „ryczący automobil jest piękniejszy od Nike z Samotraki”, a futuryści polscy słynne GGA – czyli „Gga gąsiora jest piękniejsze od śpiewu słowika”. Futuryści byli pierwszym awangardowym ugrupowaniem w polskiej poezji, główna ich działalność przypada na lata 1918-1921. W II Rzeczypospolitej istniały dwa ośrodki futuryzmu: Warszawa – tu działali Anatol Stern i Aleksander Wat Kraków – Stanisław Młodożeniec i Bruno

Czym była Druga Awangarda, kto był jej przedstawicielami i jakie miała założenia?

Czym była Druga Awangarda, kto był jej przedstawicielami i jakie miała założenia? Druga Awangarda to termin obejmujący awangardowe grupy poetyckie lat 30., które swoim programem nawiązywały do założeń Awangardy Krakowskiej. Najważniejsza wśród nich była awangarda lubelska – 1927-1939. Jej najwybitniejszym przedstawicielem był Józef Czechowicz. Awangarda lubelska przejęła od krakowskiej zasadę poetyckich skrótów i płynnego obrazowania. Natomiast założenia poezji Czechowicza brzmiały następująco: „Poezja jest muzyką”. Materiałem poezji mogą być skojarzenia, sen, psychiczne

Omów założenia i działalność Awangardy Krakowskiej

Awangarda Krakowska ukształtowała się na początku lat 20. za sprawą działalności poetów skupionych wokół Tadeusza Peipera i wydawanego przez niego pisma Zwrotnica (w dwóch seriach 1922-1923 i 1926-1927). Peiper był teoretykiem grupy – po powrocie z Hiszpanii w 1921 roku wydał programowe książki pt. Nowe usta i Tędy. Członkowie Awangardy Krakowskiej to: Julian Przyboś, Adam Ważyk, Jan Brzękowski, Jalu Kurek. Ich program to idea nowej sztuki, którą określają: 3 x M – miasto, masa, maszyna –

Co możesz powiedzieć o twórczości Leopolda Staffa w dobie dwudziestolecia międzywojennego?

Leopolda Staffa – poetę trzech pokoleń – pamiętamy doskonale z Młodej Polski. Wówczas przechodził fazę nietzscheanizmu, dekadentyzmu, postawę franciszkańską i umiłowanie wsi aż po tendencje klasyczne. W dwudziestoleciu międzywojennym miał już ustaloną opinię poety dużego formatu (uznawali go za swojego patrona skamandryci). Tworzy w tym okresie Leopold Staff poezję codzienności, pragnie wydobyć piękno z motywów powszednich i rodzimych. Przyjmuje jako jeden z motywów szarą codzienność miasta, lecz skupia swoją uwagę na temacie wsi, sławi wiejski pejzaż, prace

Jakie przesłanie znajdujesz w wierszach Tuwima pt. To było tak…, Scherzo, Sitowie?

To było tak… – poeta jak przez lupę obserwuje i relacjonuje proces rozkwitania pąka kwiatu. Rozwija się on w całym uroczysto-radosnym nastroju oczekiwania w ogrodzie: ptakami kwiląc, przy skrzydlatym wietrzyku. Bohater wiersza – mały pączek, gdy już się dokwiecił, upierzył, zakwitł i doznał miłości – struchlał, poczuł „strach istnienia”, a matka – gałązka zadrżała z niepokoju. Poeta – patrząc na to wszystko – zerwał pąk „jak pierworodny owoc z drzewa”. A więc zgrzeszył. Lecz czy miłością, czy zabójstwem?

W jakich znanych Ci utworach podjął Tuwim tematykę satyryczną i polityczną?

Wiersze polityczne tworzył Tuwim już w młodzieńczym okresie swojej twórczości. Takie są Rewizja i Pogrzeb prezydenta Narutowicza. Z wielkiego wyboru późniejszych zbiorów istotny wydaje się utwór pt. Do prostego człowieka. Tuwim występuje w nim jako rzecznik poglądów pacyfistycznych, żarliwy wróg wojny demaskujący jej mechanizm – odwieczną prawidłowość, że ideologia i propaganda wojny (sztandary, bohaterstwo) to fałsz i magia dla tłumów – a prawda o wojnie to śmierć jednych, a pieniądz i zysk, który mają z niej inni. Jest to wiersz apel,

Które kobiety poetki zapisały się na kartach literatury polskiego międzywojnia?

Tak zwaną poezję kobiecą reprezentują w dwudziestoleciu międzywojennym przede wszystkim dwie panie, związane, choć nieformalnie, ze Skamandrem. W swej twórczości wykorzystują modernistyczne techniki poetyckie. One dwie nie zrywały z przeszłością. Pamiętniki, stare zdjęcia, biżuteria, kanapowe pieski, futerka, stroje – to podstawowe „rekwizyty” poetyckie Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. W jej utworach psychika kobiety skupiona jest na miłości – delikatnej, czułej, czasem nieszczęśliwej. Feministką, w dzisiejszym rozumieniu, poetka nie była. Wiele czytelniczek obrusza się zapewne, czytając czterowersowe miniatury (jej ulubiona

Jaki problem porusza Jerzy Szaniawski w dramacie pt. Żeglarz?

Jak to w dramatach Jerzego Szaniawskiego bywa, obserwujemy zdarzenie zawikłane i trudne do oceny. Jesteśmy świadkami takiej oto historii: miasteczko rodzinne kapitana Nuta, o którym wieść niesie, że zginął bohatersko, przygotowuje się do uroczystości na jego cześć. Ma to być uroczystość z wielką pompą – odsłonięcie pomnika bohaterskiego kapitana. Zaangażowani są w to miejscowi dygnitarze, młodzież, rozmaite grupy środowiskowe. Wszyscy dumni są z kapitana Nuta, legenda podawana z ust do ust i rozbudowywana – utrwala się i zatacza coraz

Jaki typ dramatu uprawiał Jerzy Szaniawski?

Jerzy Szaniawski to wybitny dramaturg dwudziestolecia międzywojennego, zresztą również epoki powojennej, tworzył bowiem nadal i to nie tylko dramaty, lecz również opowiadania i słuchowiska radiowe. Typ twórczości Szaniawskiego jest zupełnie różny od dramaturgii Witkacego. To dwa skrajnie odmienne światy, przede wszystkim dlatego, że podstawą koncepcji dramaturgii Szaniawskiego jest realizm – mamy tu do czynienia: z wartką, spójną akcją, bohaterami rzeczywistymi, logiką i konsekwencją zdarzeń, chronologią czasu. Każda sztuka to wypadki z życia wzięte – stają

Na czym polega główna myśl dramatu Witkacego pt. W małym dworku?

Witkacy  prawdopodobnie stworzył ten dramat po to, by pokazać wyższość swojej koncepcji Czystej Formy nad starym dramatem realistycznym. W małym dworku jest przecież parodią dramatu Rittnera W małym domku, dość popularnego w teatralnym repertuarze owych czasów. Witkacy wziął sobie Rittnerowską fabułę i umieścił ją w innym teatralnym świecie – zupełnie niezważającym na reguły realizmu, prawdopodobieństwo, niemożliwości, spójność akcji. Nowatorstwem sceny Witkacego jest fantastyka i groteska – a wszystko to nie

Na czym polegała kontrowersyjna teoria Czystej Formy Witkacego?

Teoria Czystej Formy jest słynną Witkiewiczowską koncepcją, która odnosi się przede wszystkim do teatru. Teatr Czystej Formy musi uwolnić się od balastu treści, zrzucić z siebie odwieczne dążenie do naśladownictwa życia, czyli piętno iluzjonizmu. „Zbliżenie teatru do życia” i wszelkie naturalistyczne imitacje rzeczywistości na scenie są według Witkacego potwornością. Teatr musi odrodzić się dzięki formie – Czystej Formie, ma być deformacją rzeczywistego świata, bez akcji dramatu w tradycyjnym rozumieniu, bez żadnego wczuwania się

Bohaterowie międzywojennej literatury

Cezary Baryka – bohater dojrzewający Kiedy go poznajemy, ma lat czternaście. Rozstajemy się z nim, gdy jest dorosły. To bohater tzw. powieści rozwojowej: śledzimy proces kształtowania się jego osobowości na tle wydarzeń i obyczajów określonego czasu. Polak urodzony i wychowany wśród Rosjan w Baku, dorasta w atmosferze miłości do ojczyzny. Matka wciąż wspomina rodzinne Siedlce; ojciec przedstawia mu wyidealizowaną, romantyczną wizję Polski szklanych domów – chce zachęcić go do wyjazdu.

Zdefiniuj Granicę Zofii Nałkowskiej jako powieść społeczną

Granica jest powieścią o problematyce społecznej, gdyż podejmuje temat różnicy między poszczególnymi warstwami społecznymi, prezentuje ich charakterystykę. Na obraz środowisk społecznych składają się: Środowisko urzędniczo-mieszczańskie (Elżbieta, Zenon, Kolichowska). Ziemiaństwo w Boleborzy (rodzice Zenona). Wielkie ziemiaństwo (Tczewscy). Biedota – służba, chłopi, świat miejskich suteren. Powyższy przekrój środowisk społecznych autorka charakteryzuje w swojej powieści. Środowisko urzędniczo-mieszczańskie stwarza pozór uczciwości i sprawiedliwości, operuje argumentem „koniecznego zła”, lecz prawdą o nim jest: uzależnienie, egoizm i karierowiczostwo. Ziemiaństwo pokroju ojca Zenona

Na czym polega oryginalność powieści Zofii Nałkowskiej pt. Granica?

Streszczenie Granicy mogłoby sugerować, że jest to schematyczny, banalny romans na prowincji. Oto młody inteligent Zenon Ziembiewicz, który ma ożenić się i żeni się z panną Elżbietą Biecką, jednocześnie romansuje z dziewczyną ze wsi – Justyną Bogutówną. Efektem związku jest ciąża, którą Justyna na życzenie Zenona usuwa. Elżbieta, świadoma sytuacji, pomaga dziewczynie finansowo. Zenon robi karierę, jednak – mimo wyznawanych w młodości ideałów – jako prezydent miasta rozkazuje strzelać do demonstrujących robotników. Z kolei Justyna

Wyjaśnij symbolikę tytułu powieści Przedwiośnie

Stefan Żeromski wśród partii opisowych powieści zamieścił także opis przedwiośnia – szarości i nędzy tej pory roku, która skupia zimowe pozostałości, jest chłodna i brzydka, lecz zapowiada wiosnę – najpiękniejszą i najbardziej żywotną z pór roku. Tytuł powieści brzmi: Przedwiośnie. Domyślamy się zatem, że słowo to jest symbolem, posiada ukrytą wartość znaczeniową. I tak jest – jest to sfera zagadnień politycznych. Oto pisarz ogląda sytuację wyzwolonej ojczyzny i jest rozczarowany jej nieprawidłowościami, krytykuje zaobserwowane wady. Lecz

O czym traktuje Ziemia, planeta ludzi Antoine’a Saint-Exupéry’ego?

Jest to powieść słynna i wielce ceniona, choć nie ma zwartej, jednolitej fabuły. Jej treść to kilka epizodów z życia pisarza-pilota, luźno powiązane opowieści o przygodach samego twórcy, jego przyjaciół i napotkanych ludzi. Jej przesłanie tkwi głównie w filozoficznej warstwie utworu, refleksji rozbudowanej dzięki opisywanym wydarzeniom. Twórczość Saint-Exupéry’ego jest nierozerwalnie związana z jego biografią, był on bowiem zawodowym lotnikiem, latał w czasach, gdy samoloty były jeszcze nowością, a katastrofy zdarzały się często, przecierał szlaki nad Saharą, Andami, Atlantykiem.

Na Zachodzie bez zmian Ericha Marii Remarque’a jako okrzyk przeciw wojnie i zabijaniu.

Głośna powieść Remarque’a jest opisem I wojny światowej, relacją z pierwszej ręki, wypowiedzianą przez Niemca – Paula Bäumera, który wraz z kolegami z klasy wyrusza na wojnę. Czytelnikiem wstrząsa postępująca animalizacja żołnierzy, drastyczne opisy szpitali i pobojowisk, cierpienia i śmierci. Opisy są konkretne i nie oszczędzają czytelnika, „ludzie wojny” wspólnie załatwiają sprawy fizjologiczne, „targują się” o buty kolegi, który jest konający, są nieczuli na śmierć, odrąbane członki ciała, wgniecione w ziemię trupy lub zawieszone na drzewach, wyrzucone z ubrań zwłoki

Omów kompozycję powieści Franza Kafki pt. Proces

Proces Kafki to powieść-parabola (przypowieść). Jest to taki typ powieści, w której wydarzenia i postacie odgrywają rolę drugorzędną – są przykładami uniwersalnych prawideł ludzkiej egzystencji. I tak, aby znaleźć właściwą interpretację, należy przejść od bezpośredniego znaczenia dziejów Józefa K. do sensu jego losów jako reprezentanta ludzkości. Zestawmy cechy powieści: Akcja – rozgrywa się w umownej scenerii poza czasem i historią, czyli w uniwersalnej czasoprzestrzeni. Narracja – obiektywna, bez komentarzy i wskazówek. Autor wytwarza męczącą atmosferę, nastrój snu

Jak scharakteryzujesz stosunek twórców dwudziestolecia międzywojennego do tradycji romantycznej?

Jak scharakteryzujesz stosunek twórców dwudziestolecia międzywojennego do tradycji romantycznej? Odbiór romantyzmu w dwudziestoleciu nie jest jednolity i przechodzi różne fazy – od buntu i krytyki po sentyment i uznanie. Poezja Początek epoki wolnej Polski – to bunt w poezji przeciw romantycznym konwencjom i idei walki o niepodległość. Antoni Słonimski pisze: odrzucam z ramion płaszcz Konrada Jan Lechoń – a wiosną niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę… Julian Tuwim prezentuje wiosnę w skandalicznym, „antyromantycznym” ujęciu (Wiosna). W imprezach „Pod Picadorem” młodzi poeci „zwalają