Zwierzaki

Bogowie olimpijscy lubili otaczać się zwierzętami, sami często zamieniali się w zwierzęta (zwłaszcza Zeus, gdy chciał uwieść jakąś kobietę). W mitycznym świecie nie było nic dziwnego w tym, że kobieta pokochała byka.

Amaltea

Imię kozy, która opiekowała się Zeusem, kiedy został porzucony przez własnych rodziców. Pamiętacie tę historię? Kronos przestraszył się, że jego syn pozbawi go władzy, więc zjadał swoje dzieci zaraz po urodzeniu. Matka ukryła Zeusa, dając ojcu kamień do połknięcia. Niemowlę oddała pod opiekę nimfom i Amaltei, która karmiła małego boga, a on rósł i stawał się coraz silniejszy. Kiedyś niechcący złamał swej koziej opiekunce róg, ale wynagrodził jej to, czyniąc z rogu źródło obfitości dostępnej na każde żądanie.

Dziś róg obfitości oznacza źródło nieustającego bogactwa.

Arachne

Była wspaniałą tkaczką, której talentu pozazdrościła sama bogini Atena. Stanęły do zawodów i bogini przegrała. Znieważyła wówczas dziewczynę, a ona z rozpaczy popełniła samobójstwo. Atena dopiero wtedy zrozumiała swój błąd i zamieniła Arachne w pająka, który do dziś jest najlepszym tkaczem wśród zwierząt.

Ślady imienia biednej tkaczki odnaleźć można, np. w chorobie polegającej na obsesyjnym strachu przed pająkami – nazywa się ona arachnofobią. A nauka o pająkach – to arachnologia.

Pegaz

Narodził się z szyi Meduzy, w chwili gdy Perseusz odciął jej głowę. Był to zupełnie biały, uskrzydlony koń, zamieszkujący wzgórze, na którym żyły też muzy, dlatego stał się symbolem poetyckiego natchnienia.

Ulubieńcy bogów

  • Orzeł – Zeus
  • Wąż – bóstwa świata podziemnego
  • Sowa – Atena
  • Biała gołąbka – Afrodyta
  • Jaszczurka – Apollon
  • Ryba – Artemida
  • Paw – Hera

Stwory

Bywały groźne, ale nie były straszne. Najczęściej stanowiły połączenie człowieka z jakimś zwierzęciem.

  • Centaury
    Miały tułów i głowę człowieka, ale dół ich ciała pochodził od konia. Żyły w leśnych gęstwinach, żywiły się surowym mięsem, zajmowały się głównie polowaniem, były doskonałymi myśliwymi (dlatego często są przedstawiane z łukiem). Ale były też przyzwyczajone do zabaw i szaleństw, dużo piły i rozrabiały. I dawały się we znaki ludziom, porywały kobiety, napadały i pustoszyły okoliczne wsie. Słynne były dwa: Chiron i Nessos, który doprowadził do śmierci Heraklesa (przypomnijcie sobie szatę Dejaniry).
  • Chiron
    Był wyjątkowym centaurem, różnił się od swoich braci opanowaniem i mądrością. Opiekował się zwierzętami, interesowało go wróżbiarstwo i leczenie ziołami. Jest mitologicznym patronem weterynarzy (lekarze mają Asklepiosa, zwanego też Eskulapem). Zginął przez przypadek, zraniony zatrutą strzałą przez swego przyjaciel Heraklesa. Ból był tak wielki, że centaur zrezygnował ze swojej nieśmiertelności, odstępując ją Prometeuszowi.
  • Pan
    Był synem Hermesa. Miał koźle nogi, zakończone kopytkami, cały był owłosiony. Jego twarz również ozdobiała kozią bródką, a za uszami sterczały malutkie różki. Właściwie był niegroźny, czasami lubił tylko gonić nimfy, które mu się spodobały. Jego złe maniery w stosunku do kobiet budziły przerażenie i powodowały, że Pan nie cieszył się sympatią ludzi. (Paniczny strach – to nagły, niczym nieuzasadniony strach, powodujący panikę, najczęściej dotyczy grupy ludzi). Mimo to nie był zły, opiekował się trzodą i pasterzami.
  • Sfinks
    Miał kobiecą twarz i tułów, smoczy ogon, natomiast resztę ciała – lwią. Dziś wielki pomnik Sfinksa można oglądać w Egipcie, w pobliżu słynnych piramid. Prześladował on mieszkańców Teb, a wszystkim zadawał tę samą zagadkę: „Co to za stworzenie, które rano chodzi na czterech nogach, w południe na dwóch, a wieczorem na trzech?” Kiedy Edyp odpowiedział, Sfinks rzucił się ze skały. A jaka była odpowiedź? Zajrzyjcie do mitologii…

Syreny

To piękne, młode dziewczęta o urzekającym głosie. A zamiast nóg mają rybi ogon. Swym pięknym śpiewem zwodziły żeglarzy na skały, gdzie rozbijali się i ginęli. Były więc bardzo niebezpieczne, choć wyglądały niewinnie. Spotkał się z nimi również Odyseusz, ale udało mu się ominąć je, przywiązując się do masztu (a marynarze mieli zaklejone uszy).

Syreny przetrwały do dziś: jedna z nich jest w herbie Warszawy, inna stała się bohaterką opowieści H. Ch. Andersena Mała syrenka.

Zobacz:

Mitologia antyku

Mitologia

Mitologia – źródło kultury