Co decyduje o popularności pisarstwa Tolkiena – akcja, nastrój, język, inne elementy? Jakie?

Co decyduje o popularności pisarstwa Tolkiena – akcja, nastrój, język, inne elementy? Jakie?

Fenomen Tolkiena trwa. I nie można już powiedzieć, że jest on spowodowany odświeżeniem jego powieści poprzez wspaniałą ekranizację Władcy Pierścieni oraz szturm gier komputerowych, których akcja rozgrywa się w Śródziemiu. Cały czas rosną rzesze fanów doskonale znających historię elfów, krasnoludów, hobbitów i ludzi, imiona wszystkich władców Gondoru, krainy stworzonej przez ich ulubionego pisarza. Co tak przyciąga do niezwykłego świata wykreowanego przez J.R.R. Tolkiena? Dlaczego jego dzieła są tak popularne?

Moja przygoda z Władcą Pierścieni rozpoczęła się, gdy wujek zabrał mnie do kina na Drużynę Pierścienia. Miałem wtedy dziesięć, może jedenaście lat i z filmu niewiele zrozumiałem. Sięgnąłem po Hobbita. Książka ciekawa, ale nie powaliła mnie na kolana. Przyszedł czas na Władcę Pierścieni. Lektura szła mi dość opornie, kilka razy się do niej zabierałem. Ze wstydem muszę przyznać, że dopiero niedawno udało mi się przeczytać wszystkie trzy tomy. Świat Tolkiena mnie zafascynował. Teraz wiem, co jest najpiękniejsze w jego książkach.

Czy jest to język, którym pisze autor? To kwestia sporna. Dla młodszych czytelników stanowi on sporą przeszkodę – jest zbyt trudny, a długie opisy uważają po prostu za nudne. Zupełnie inaczej postrzegają to starsi wielbiciele książek. Oni widzą perfekcję, z którą jest przedstawione każde wydarzenie, każdy bohater czy krajobraz. Słowa Tolkiena przepływają przez nich, tworząc w wyobraźni obraz, jakiego nie zobaczymy w najlepszym filmie. Zatem jeszcze raz: czy jest to język? Jest wspaniały, ale chyba nie najważniejszy.

Może akcja? Rzeczywiście w Hobbicie czy Władcy Pierścieni wydarzeń nie brakuje. Wielkie bitwy, wędrówka w ukryciu przed wrogiem, spotkania z niesamowitymi postaciami. Każda strona trzyma nas w napięciu. I dobrze, bo tego szuka dzisiejszy czytelnik. Mimo że to wielka zaleta książki, to raczej nie wartka akcja jest magnesem przyciągającym do dzieł Tolkiena.

A co z nastrojem? Chyba jesteśmy blisko. Tolkien stworzył niesamowity świat ze swoją historią, geografią, językami i rasami zamieszkującymi go. Bohaterowie jego powieści są niesamowici razem, niepowtarzalni każdy z osobna. Czujemy atmosferę magii w Rivendell, radości w Shire lub zagrożenia w Mordorze. Każdy element składa się na niezwykłą całość. Ale to jeszcze nie to…

Tym, co sprawia, że powieści Tolkiena są uwielbiane przez miliony ludzi na całym świecie, jest możliwość wejścia w świat pisarza i wrażenie duchowej łączności z bohaterami jego książek. Wędrując razem z krasnoludami po skarb Smauga, żądamy odzyskania tego, co straciliśmy. Gdy rozgrywa się walka pod Minas Tirith, stajemy się żołnierzami i całym sercem jesteśmy z Gondorczykami i Rohirrimami. Kiedy Frodo wędruje przez Mordor, razem z nim czujemy zmęczenie, ciężar Pierścienia i strach. Magia Tolkiena jest również w nas. Zawsze gdy kończymy czytać Władcę Pierścieni, wiemy, że wrócimy do tej książki jeszcze raz.

Tolkien był pisarzem wybitnym. Popularność, jaką zdobył, zawdzięcza wielu czynnikom, ale wiem, który jest najważniejszy. Jego świat jest opracowany perfekcyjnie. Warto do niego wejść, ale niełatwo z niego wyjść. I to wcale nie jest wadą.

Co jest dobre w pracy?

1. Konstrukcja – przejrzysta. Poszczególne części pracy oddają tok myślenia autora. Najpierw pojawia się wstęp, związany z fenomenem Tolkiena i osobistymi doświadczeniami piszącego. Potem autor przechodzi do analizowania kolejnych aspektów twórczości ulubionego pisarza: języka, akcji, nastroju i stworzonego przez niego świata. Wreszcie autor wypracowania przechodzi do zakończenia – podsumowania.

2. Ciekawy sposób łączenia poszczególnych części wypracowania. Na ogół tok wypowiedzi autora porządkują pytania: „Może akcja?”, „A co z nastrojem”. Nadają nie tylko porządek, ale i lekki ton wypowiedzi.

3. Język – dojrzały. Autor używa takich określeń, jak akcja, nastrój – cechujących „fachowego autora”.

4. Osobisty ton. Autor pisze o swoich doświadczeniach z lekturą Tolkiena. Pisze: „moja przygoda z (…) rozpoczęła się”, ujawnia swoje emocje związane z fragmentami, które najbardziej go poruszyły. Umie jednak wyważyć proporcje: nie pisze tylko o sobie, ale także sporo o samej twórczości pisarza, czym potwierdza dobrą znajomość jego dzieł.

5. Szczerość wypowiedzi – autor pisze o trudnościach, jakie napotyka młody czytelnik, nie powtarza książkowych frazesów, jednymi elementami pisarstwa Tolkiena się zachwyca, innymi nie.

6. Dociekliwość, umiejętność poszukiwania źródeł popularności pisarza, badawcza uczciwość – najłatwiej napisać, „akcja trzyma w napięciu”, ale autor umie analizować zjawisko, „rozbierać tekst na czynniki pierwsze” i uczciwie poszukiwać zarówno źródeł czytelniczych trudności, jak i zachwytów.
7. Wejście w świat Tolkiena, dobra jego znajomość. Pojawiają się imiona bohaterów, nazwy własne.

8. Szeroki dobór lektur – i Władca Pierścieni, i Hobbit, nieograniczanie się do ekranizacji.

Zapamiętaj określenia:

• Świat tego autora mnie zafascynował.
• Jego świat jest opracowany perfekcyjnie.
• Perfekcja, z którą jest przedstawione każde wydarzenie.
• Stworzył niesamowity świat ze swoją historią, geografią, mitologią.
• Możliwość wejścia w świat pisarza i wrażenie duchowej łączności z bohaterami.
• To kwestia sporna…
• Dla młodszych czytelników język stanowi przeszkodę.
• Długie opisy, za nudne.
• Popularność, jaką zdobył, zawdzięcza wielu czynnikom.

Zobacz:

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c267-lektury-do-egzaminu/hobbit-czyli-powrotem-john-ronald-reuel-tolkien

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/praca-domowa-jezyk-polski/wyjasnij-jak-rozumiesz-pojecia-science-fiction-fantasy-i-fantastyka-ktore-z-nich-ma-najszerszy-zakres-znaczeniowy