Odwołując się do doświadczeń wybranej postaci literackiej, napisz rozprawkę, w której rozważysz słuszność twierdzenia: wędrowanie pozwala odkryć prawdę o sobie i innych ludziach.
Są chwile, kiedy mamy ochotę zostawić dom, szkołę i wyruszyć gdzieś w nieznane. Wędrować, poznawać innych ludzi, oglądać ciekawe miejsca. Po prostu wyrwać się ze swojego otoczenia. Taka podróż to także wspaniała okazja do sprawdzenia własnych możliwości, poznania prawdy o sobie. Dlatego też motyw wędrówki pojawia się w wielu utworach literackich – podróżujący bohater staje naprzeciw różnorodnych wyzwań, a czytelnik ma możliwość oceny jego postępowania.
W niezwykłą podróż wyruszył Santiago, młody pasterz z Andaluzji, bohater Alchemika Paula Coelho. Sprzedał swoje stado owiec i wyruszył do Afryki, aby u podnóża egipskich piramid znaleźć skarb, który przyśnił mu się w nocy. Kto z nas zaryzykowałby taką wyprawę tylko z powodu snu? Niewiele jest takich osób. Santiago jednak wyruszył i niestrudzenie wędrował, mimo iż los niejednokrotnie stawiał mu na drodze przeszkody. Młodzieniec został okradziony, groziła mu śmierć z rąk wojowników pustyni, musiał też pod karą śmierci udowodnić niecodzienną umiejętność – zdolność przemieniania się w wiatr. I nawet to niezwykłe zadanie udało mu się – a wszystko dlatego, że uwierzył w swój sen i chciał zrealizować Własną Legendę. Wprawdzie skarb nie był ukryty tam, gdzie spodziewał się go znaleźć, jednak nie można powiedzieć, że cała podróż była pozbawiona sensu. Największym skarbem Santiago było poznanie siebie – swoich możliwości, siły charakteru. Za wytrwałość i wiarę wędrowiec został podwójnie nagrodzony – znalazł skarb i zyskał miłość kobiety. Poznał też ludzi, którzy tak jak on wierzyli we własną legendę – Alchemika, Anglika, Króla Salem. Ale miał też okazję spotkać ludzi zupełnie odmiennych od niego – ludzi wątpiących, którym zabrakło odwagi, aby zrealizować swoje marzenie – Sprzedawcę Kryształów, który nigdy nie wyruszył w podróż do Mekki, żołnierza, któremu przyśnił się skarb, ale nie zechciał go szukać.
Niezwykła wyprawa Santiago zakończyła się sukcesem – młodzieniec osiągnął to, o czym marzył. Przekonał się, jak wiele możliwości drzemie w nim samym, jak wielu rzeczy nie wiedział o sobie, zanim wyruszył na wyprawę. Poznał też niezwykłych ludzi – tak jak on wierzących w przeznaczenie i możliwość spełnienia Własnej Legendy. Tych doświadczeń nie zdobyłby, gdyby nie zdecydował się wyruszyć na wędrówkę
Pułapki w temacie
- Postać musi być literacka! Nie filmowa, nie historyczna, ale literacka. I najlepiej, jeśli wybierzesz kogoś z lektur szkolnych (choć, oczywiście, nie jest to konieczne).
- Piszesz o jednej postaci, nie o kilku. I to na przykładzie wędrówki tej właśnie postaci snujesz swoje rozważania. Wyraźnie zaznaczasz, jakie doświadczenia nabyte w podróży pozwoliły Twojemu bohaterowi na odkrycie prawdy o sobie i innych ludziach.
- Pamiętaj! Piszesz rozprawkę, nie charakterystykę postaci czy dziennik podróży.
Podpowiedzi w arkuszu
W arkuszu umieszczono trzy teksty, które mogłyby być podpowiedzią dla piszącego pracę:
- fragment Ewangelii św. Łukasza – Przypowieść o synu marnotrawnym,
- fragment Odysei Homera – opowieść o rozstaniu Odyseusza z boginią Kalipso,
- fragment wstępu do Latarnika Henryka Sienkiewicza.
Postacie wspomniane we wszystkich tych trzech fragmentach śmiało można uczynić bohaterami wypracowania (nie ma bowiem w temacie zastrzeżenia, że nie wolno tego zrobić). Z pewnością najtrudniej będzie pisać o synu marnotrawnym, bo przecież nie znamy szczegółów jego wędrówki. Z drugiej strony to właśnie podróż syna marnotrawnego i jego powrót do rodzinnego domu są doskonałym pretekstem do rozważań na temat miłości ojcowskiej, ludzkich błędów i chęci poprawy.
Bohaterowie, o których można napisać pracę
Odyseusz – najbardziej znany wędrowiec w mitologii, bohater spod Troi. Podpadł Posejdonowi i za to przez dziesięć lat tułał się po morzach. Odwiedził wiele fantastycznych miejsc, stoczył dużo niebezpiecznych walk.
Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Przekonał się, że najbardziej na świecie kocha swoją żonę Penelopę oraz ojczyznę Itakę.
- Niejednokrotnie wykazał się sprytem i odwagą.
- Udowodnił, że jest wytrwałym podróżnikiem, dla którego nie ma żadnych przeszkód.
Guliwer – odwiedził fantastyczne krainy liliputów, olbrzymów i rozumnych koni. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Przekonał się, jak to jest nie pasować do otoczenia – być zbyt małym lub zbyt wielkim.
- Poznał mieszkańców idealnej krainy, gdzie króluje szacunek i mądrość.
Odwołując się do doświadczeń wybranej postaci literackiej, napisz rozprawkę, w której rozważysz słuszność twierdzenia: wędrowanie pozwala odkryć prawdę o sobie i innych ludziach. – trafił na bezludną wyspę i przez wiele lat żył w prymitywnych warunkach. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Przekonał się, że człowiek może dostosować się do każdych warunków.
- Zaprzyjaźnił się z prymitywnym Piętaszkiem – człowiekiem wywodzącym się z zupełnie innego kręgu kulturowego.
Don Kichot – XVII-wieczny szlachcic, który pod wpływem książek rycerskich popadł w obłęd, postanowił zostać błędnym rycerzem i walczyć ze złem. Wyruszył na wyprawę, walczył z urojonymi przeciwnikami. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Obojętność i okrucieństwo ludzi, którzy w Don Kichocie widzieli szaleńca, a nie idealistę.
Mały Książę – rozpoczął wędrówkę, ponieważ nie był pewien swych uczuć do Róży. Spotkał ludzi dziwnych, nieszczęśliwych, samotnych. Podczas wędrówki odwiedził różne planety, trafił też na Ziemię. I tu spotykało go rozczarowanie – okazało się, że jego Róża nie jest jedyna na świecie. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Poznał siłę prawdziwej przyjaźni i odpowiedzialności z niej wynikającej.
- Przekonał się o różnicy między światem dorosłych a światem dzieci.
- Zrozumiał, jak bardzo kocha swoją Różę – mimo iż nie była ona jedyną różą na świecie.
- Poznał samotność i nieszczęście ludzi – władców, naukowców, alkoholików.
Pasterz Santiago (Alchemik Paula Coelho)
Santiago poszukiwał skarbu, który mu się przyśnił. Na przekór rozsądkowi podjął wyprawę do egipskich piramid. Wierzył, że tam znajdzie swoją nagrodę. Ryzykował, ale dzięki temu osiągnie sukces. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Przekonał się, że należy wierzyć w przeznaczenie.
- Zrozumiał, że prawdziwe szczęście znajdzie ten, kto naprawdę chce je znaleźć.
Holden Caulfield (Buszujący w zbożu Jerome’a Davida Salingera)
Zbuntowany nastolatek, który uciekł ze szkoły i przez kilka dni wędrował po Nowym Jorku. Jaką prawdę odkrył w czasie wędrówki?
- Przekonał się, że światem dorosłych rządzą pieniądze, a ludzie nie są wobec siebie szczerzy.
- Odkrył bezsensowność swojego buntu, który go zaprowadził donikąd.
Hobbit Bilbo Baggins (Hobbit, czyli Tam i z powrotem Johna Ronalda Reuela Tolkiena)
– fantastyczny bohater powieści Tolkiena. Wraz z czarodziejem Gandalfem i grupą krasnoludów wyruszył na niebezpieczną wyprawę do jaskini okrutnego smoka Smauga. Co odkrył odkrył w czasie wędrówki?
- Siłę przyjaźni i odpowiedzialności za życie towarzyszy podróży.
- Własną odwagę, jakiej nikt by się nie spodziewał po niepozornym hobbicie.
Hobbit Frodo wraz z Drużyną Pierścienia (Władca Pierścieni Johna Ronalda Reuela Tolkiena).
Uwaga! To postać dla tych, którzy czytali, a nie tylko oglądali Władcę Pierścieni. Musisz pisać o bohaterze literackim.
Jaką prawdę można odkryć?
O sobie:
- Przekonać się, że jest się silniejszym i bardziej samodzielnym niż się wcześniej wydawało.
- Udowodnić innym (i sobie również) własną zaradność, odwagę.
- Przekonać się, jak bardzo kocha się swoją rodzinę, dom, ojczyznę.
- Albo wręcz przeciwnie: przeżyć rozczarowanie, kiedy młodzieńcze ideały, pragnienia okazują się niemożliwe do zrealizowania.
O innych:
- Poznać rozmaitych ludzi – ich obyczaje, tradycję, historię.
- Boleśnie odczuć okrucieństwo, chciwość, zazdrość napotkanych w czasie wędrówki ludzi.
- Przekonać się o sile przyjaźni – docenia się ją podczas różnych przygód, których nie brakuje w czasie wędrówki.
- Odczuć bezinteresowną pomoc ofiarowaną przez nieznanych ludzi.
Zobacz: