Biblia powstawała przez co najmniej 1400 lat. Jest z pewnością dziełem znacznie większej liczby autorów, niż wynikałoby z ilości ksiąg, na które się dzieli. To i jej wielorakie funkcje w kulturze starożytnego Izraela znalazło odbicie w różnorodności form, jakie się na nią składają.

  • Obok zapisu pierwotnych mitów znajdujemy w niej wyrafinowane traktaty filozoficzne.
  • Obok proroctw spisy inwentarza.
  • Delikatna poezja sąsiaduje w niej ze zbiorami surowych praw.
  • Znajdujemy w Biblii szczegółowe opracowania historyczne i zapisy tajemniczych i wieloznacznych wizji.
  • Trzeba pamiętać, że oprócz funkcji sakralnych i kulturowych Biblia spełniała i inne – była kroniką i kodeksem prawnym, zarówno karnym, jak i cywilnym.

Oto wykaz niektórych gatunków biblijnych:

  • Psalmy: błagalne, dziękczynne, pochwalne, królewskie, patriotyczne, religijne, mądrościowe. Najpopularniejsze przypisuje się królowi Da­widowi
  • Przypowieść (parabola) – proste obrazki, historyjki, które za pomocą krótkich fabułek ilustrują życiowe prawdy (np. Przypowieść o synu marnotrawnym, Przypowieść o siewcy).
  • Apokalipsa – proroctwo, szczególne proroctwo, bo obrazujące losy świata i ludzkości, koniec istnienia i Sąd Ostateczny. Nigdy nie jest wyłożona wprost, przeciwnie – naszpikowana symbolami, tajemniczymi znakami i szyframi. Najsłynniejsza: Apokalipsa św. Jana.
  • Saga rodu – epicka opowieść o dziejach rodziny (np. historia rodu Abrahama – Izaak – Jakub – Józef).
  • Kazanie – kaznodziejskie pouczenie skierowane do wiernych, oparte na słowach Boga (np. kazania Chrystusa).
  • Modlitwa – osobista, dziękczynna lub błagalna apostrofa do bóstwa (modlitwy Mojżesza, Dawida, Salomona).

Inne: podanie, legenda, historia, pieśń, dialog, aforyzmy, nowela, poemat, dramat, listy, kroniki, hymny, treny itp.

 

Zapamiętaj według rodzajów literackich:

  • epika
    • biografia – np. Ewangelie,
    • saga rodu – dzieje patriarchów,
    • powieść obyczajowa – Księga Ruth,
    • poemat opisowy – Księga Rodzaju,
    • kroniki, epistolografie (listy),
    • zbiór praw.
  • liryka
    • hymny (Hymn o miłości),
    • psalmy (Księga psalmów),
    • pieśń miłosna (Pieśń nad Pieśniami),
    • tren (Lamentacje Jeremiasza).

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

Biblia

Biblia – dzieło wielogatunkowe

Biblia jako źródło związków frazeologicznych

 

Biblia – TABELA

Gatunki biblijne

Udowodnij, że Biblia jest uniwersalną księgą naszej kultury.

Biblia na maturze

Biblia – TABELA

Biblia – MAPA MYŚLI