Warto potraktować Sonety krymskie jako cykl. Wówczas od razu zauważymy spoiwo łączące wszystkie utwory – jest nim obecność samotnego podróżnika, który podąża wśród „krymskich cudowności”, rejestruje je i snuje refleksje. Nawet gdy nie ujawnia się bezpośrednio – to jego oczami obserwujemy modlitwę muezina i ślady dawnej świetności Bakczysaraju, to on siedzi „wsparty na Judahu skale”, to on samotny obserwuje spienione w czasie burzy morze. Samotny, romantyczny, pełen tęsknot i bólu, wrażliwy – to indywidualna, romantyczna jednostka, można rzec bohater romantyczny – ważna cecha literatury romantycznej.

Oto dalsze:

  • Orientalizm – zachwyt kulturą i przyrodą Wschodu jest tu więcej niż wyraźny, uderza odbiorcę. Oto nazwy tatarskie: Czatyrdah, Ajudah, Ałuszta, pejzaże Krymu, widok tatarskich budowli, wysmukłych minaretów, głos muzułmańskiej modlitwy. Elementy te składają się na niepowtarzalny urok świata sonetów, który byłby zupełnie inny, gdyby współtworzyły go elementy kultury Zachodu. Styl i język sonetów charakteryzuje wschodni przepych (bogactwo metafor i peryfraz).
  • Natura – poeta umieścił piękno przyrody naddniestrzańskiej i krymskiej na pierwszym planie. To przede wszystkim natura, tak ważna dla romantyków, jest przyczyną i źródłem przeżyć, refleksji, skojarzeń – czy to step akermański, czy szczyt góry Ajudah, czy spienione fale morza. Opisując orientalną przyrodę, Mickiewicz ocierał się o symbolizm. Potraktowanie Sonetów… jedynie jako pięknego opisu przyrody byłoby uproszczeniem, wyrażają one przede wszystkim prawdę o człowieku, który stanął oko w oko z potęgą natury.
  • Tajemniczość, atmosfera grozy lub baśni – pojawia się zależnie od sytuacji. Stepy akermańskie nocą, burza, ruiny pałacu chanów, wzburzone morze, niebosiężne szczyty – to typowo romantyczna, nastrojowa sceneria.
  • Wyobraźnia twórcza – czytając sonety, nie oglądamy wiernych fotografii z podróży, rejestru zabytków czy napotkanych ewenementów przyrody. Obserwujemy świat ożywiony i uduchowiony – dzieło wyobraźni poety. Mickiewicz wykracza daleko poza opis – dynamizuje, obdarza refleksją, uczuciem. Przykładem może być Ajudah – nie tylko góra, także serce poety narażone na fale namiętności.

Zapamiętaj!

  • Sonety krymskie posiadają swojego bohatera: jest nim samotny podróżnik tęskniący za ojczyzną. To on łączy cały cykl sonetów, a sonety dzięki niemu uważane są za liryczny pamiętnik podróżnika. Wrażenia polskiego pielgrzyma konfrontuje poeta z reakcjami tubylca – przewodnika Mirzy.
  • Pielgrzym był typem bohatera szczególnie lubianym przez literaturę romantyczną. Pojawiał się w trzech kontekstach:
    • pielgrzymki w czasie,
    • w przestrzeni,
    • w głąb siebie.

 

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

Sonety krymskie – Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz – praca domowa

Adam Mickiewicz – Stepy akermańskie

Sonety krymskie – Adam Mickiewicz (przegląd)

Zaprezentuj kilka słynnych strof z Sonetów krymskich.

Adam Mickiewicz – Sonety krymskie (wybór)

Orientalizm w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza

Udowodnij, że orientalizm jest cechą polskiej literatury romantycznej

Adam Mickiewicz na maturze

Adam Mickiewicz – jak pisać o…

Poezja Adama Mickiewicza

Zaprezentuj kilka słynnych strof z Sonetów krymskich.

Adam Mickiewicz – jak pisać o…

Biografia i twórczość Adama Mickiewicza