Mit i archetyp. Omów relacje, jakie zachodzą między tymi pojęciami. Wskaż archetypiczność kilku mitów.
Mit
jest to przekazywana ustnie opowieść o bogach, początkach świata, bohaterach i mechanizmach rządzących światem.
Mity są źródłem wiedzy o świecie i jego tajemnicach, wyjaśniają,
- skąd wzięli się bogowie i jak powstał człowiek,
- dlaczego zmieniają się pory roku,
- dlaczego obchodzimy dane święta i dlaczego towarzyszą im akurat takie obrzędy,
- dlaczego danemu bogu bliskie jest akurat jakieś zwierzę.
Archetyp
Pojęcie archetypu zawdzięczamy Carlowi Gustavowi Jungowi.
Archetypy to pradawne wzorce osób (ról) lub zachowań obecne w świadomości zbiorowej.
- Można mówić o mitycznych archetypach miłości, zdrady, nienawiści, wierności.
- Heraklesa można uznać za archetyp mężczyzny i wojownika,
- Zeusa – za archetyp ojca i władcy,
- Herę – za archetyp żony i matki,
- Niobe – archetyp matki.
- Helena, bohaterka mitu trojańskiego to archetyp kobiety – czy może nawet kobiecości (łączą się z tym takie cechy, jak wielka uroda, porażający wdzięk, pewna bierność, bycie postrzeganą jako prawdziwa zdobycz i cenne „trofeum”).
- Prometeusz to z kolei uosobienie poświęcenia, archetyp bezinteresownego męczennika za sprawę, przedkładającego szczęście innych nad własne dobro, dobroczyńcy i bohatera.
- Penelopa na „archetypicznej” zasadzie kojarzy się z małżeńską wiernością, Hera zaś z – zazdrością; jej reakcja na zdrady męża, nienawiść do rywalek i nękanie ich na różne sposoby to reakcja modelowa, czyli archetypiczna.
Zobacz:
Jak rozumiesz określenie: Bogowie jak ludzie – ludzie jak bogowie?
Wymień słynne mity greckie, które poznałeś, i krótko je scharakteryzuj