Krzysztof Kamil Baczyński

Małe kina

Najlepsze te małe kina
w rozterce i w udręce,
z krzesłami wyściełanymi
pluszem czerwonym jak serce.

Na dworze jeszcze widno,
a już się lampa kołysze
i cienie meandrem biegną
nad zwiastującym afiszem.

Chłopcy się drą wniebogłosy
w promieniach sztucznego światła,
sprzedają papierosy,
irysy i sznurowadła.

O, już się wieczór zaczyna!
Księżyc wyciąga ręce.
Najlepsze te małe kina
w rozterce i w udręce.

Kasjerka ma loki spadziste,
króluje w budce złocistej,
więc bierzesz bilet i wchodzisz
w ciemność, gdzie śpiewa film:

szeleszczą gaje kinowe,
nareszcie inne, palmowe,
a po chodniku bezkresnym
snuje się srebrny dym.

Jakże tu miło się wtulić,
deszcz, zawieruchę przeczekać
i nic, nic nie mówić,
i trwać, i nie uciekać.

Srebrzysta struga płynie
przez umęczone serce.
Drzemiesz w tym małym kinie
jak list miłosny w kopercie:

„Ty moje śliczne śliczności!
Znów się do łóżka sam kładę.
Na jakimż spotkam cię moście?
Twój
Pluszowy Niedźwiadek”.

Wychodzisz zatumaniony,
zasnuty, zakiniony,
przez wietrzne peryferie
wędrujesz i myślisz, że

najlepsze te małe kina,
gdzie wszystko się zapomina;
że to gospoda ubogich,
którym dzień spłynął źle.

 

Które elementy kinowej rzeczywistości opisane w wierszu towarzyszą też współczesnym kinomanom?

  • wyściełane krzesła (na ogół czerwone)
  • mrok w sali, podczas gdy na dworze jeszcze widno
  • obecność kasjera
  • bilety
  • swoista magia – przeniesienie się w inną rzeczywistość

Jakie realia kina opisane w wierszu, dziś już w ogóle nie istnieją?

Chłopcy sprzedający papierosy, sznurowadła i irysy w kinie.

Co można wywnioskować z wiersza – po co ludzie chodzą do kina? Przytocz odpowiednie fragmenty i uogólnij.

  • Do kina chodzi się, by „miło się wtulić” w fotel, „deszcz, zawieruchę przeczekać”, „i nic, nic nie mówić”, „i trwać, i nie uciekać”.
  • Także po to, by przepuszczać „srebrzystą strugę” filmu przez umęczone serce.

Co to właściwie znaczy?
Do kina chodzi się, by odpocząć, oderwać się od codzienności, wyciszyć się, zagłuszyć codzienne smutki i uciec przed problemami.

Które słowa, Twoim zdaniem, podkreślają przeniesienie się w inną rzeczywistość?

„więc bierzesz bilet i wchodzisz
w ciemność gdzie śpiewa film”
„szeleszczą gaje kinowe,
nareszcie inne, palmowe”

Jacy ludzie chodzą, zdaniem mówiącego w wierszu, do kina?

Umęczeni, stęsknieni, potrzebujący zapomnienia, ludzie niezbyt szczęśliwi w życiu, szukający szczęścia w innej rzeczywistości.

Jak rozumiesz słowa: „wychodzisz zatumaniony,/ zasnuty, zakiniony”?

Określają one stan ducha osoby wychodzącej z kina. Człowiek taki czuje się tak, jak gdyby przebywał w innej rzeczywistości, jest zamyślony, jego myśli zaprzątają jeszcze obrazy z kina – to właśnie znaczy słowo „zakiniony”.

 

O co może zapytać Cię nauczyciel?

Z klimatem jakich filmów kojarzy Ci się omawiany wiersz?
Z atmosferą takich filmów jak Cinema Paradiso (Kino Paradiso) w reż. Giuseppe Tornatore czy z Historią kina w Popielawach w reż. Jana Jakuba Kolskiego albo Purpurową różą z Kairu w reż. Woody’ego Allena.

 

Praca domowa

Wypisz środki stylistyczne z wiersza.

  • Epitety
    te małe kina
    z krzesłami wyściełanymi
    pluszem czerwonym
    sztucznego światła
    budce złocistej
    chodniku bezkresnym
    srebrny dym
    srebrzysta struga
    umęczone serce
    wietrzne peryferie
  • Porównania
    pluszem czerwonym jak serce
    drzemiesz w tym małym kinie jak list miłosny w kopercie
  • Metafory
    cienie meandrem biegną
    księżyc wyciąga ręce
    kasjerka (…) króluje w budce złocistej
    śpiewa film
    szeleszczą gaje kinowe, nareszcie inne, palmowe
    srebrzysta struga płynie przez umęczone serce
    kina (…) to gospoda ubogich, którym dzień spłynął źle
  • Neologizm
    zakiniony

 

Napisz rozprawkę na temat: małe kino czy multipleks?

  • Zastanów się, co wolisz: małe kino czy multikino. A może uważasz, że i małe kino, i multipleks mogą okazać się miejscem, w którym miło ogląda się dobre filmy? Sformułuj tezę lub hipotezę. Albo zadaj szereg pytań.
  • Użyj argumentów w obronie swojej tezy.
  • Podsumuj: wzmocnij i powtórz lub dopiero teraz sformułuj tezę wynikającą z logicznie przeprowadzonego myślowego wywodu.

Przykłady argumentów za multipleksem

  • To zazwyczaj kino, w którym możesz wybrać spośród wielu filmów taki repertuar, jaki Ci odpowiada, może iść cała rodzina czy grono znajomych interesujące się różnymi gatunkami filmowymi.
  • To przeważnie, dobrze zorganizowane kino, w którym można też coś zjeść.
  • To miejsce, w którym można miło i wygodnie spędzić czas.
  • Tu można obejrzeć filmy o wysokiej jakości dźwięku i obrazu.
  • Zwykle usytuowane w centrach handlowych multipleksy pozwalają przy okazji załatwić inne sprawy, np. zrobić zakupy, wstąpić do banku, restauracji, fryzjera.

Przykłady argumentów przeciw multipleksom, a za małymi kinami

  • Są to kina z klimatem.
  • Mają zwykle ambitny repertuar.
  • Przenoszą w inną rzeczywistość, nie są zanurzone w takich sprawach, jak sprawy handlowe, bankowe, są oazą spokoju, można się w nich naprawdę zanurzyć w innej, magicznej rzeczywistości.
  • Niektóre z nich prowadzą dyskusyjne kluby filmowe, należą do ciekawych dystrybutorów.

Zobacz:

Wymień motywy tematyczne najczęściej podejmowane przez Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

Krzysztof Baczyński – portret

Poezja Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

Krzysztof Kamil Baczyński – jak pisać o…

Baczyński Krzysztof

Krzysztof Kamil Baczyński – praca domowa

Krzysztof Kamil Baczyński na maturze