Wyrazy podzielne słowotwórczo (powyżej nie podkreślone) to inaczej formacje słowotwórcze lub derywaty. Można w nich wskazać temat słowotwórczy oraz formant.

Wyrazy podzielne słowotwórczo są wyrazami pochodnymi. Pochodzą od innych wyrazów – tworzymy je od wyrazów prostych albo… od innych wyrazów podzielnych słowotwórczo, czyli od innych wyrazów pochodnych.

Oto ich analiza słowotwórcza: podział na temat słowotwórczy i formant (definicje przy następnych odpowiedziach) oraz parafraza słowotwórcza, czyli wyrażenie równoznaczne z analizowaną formacją, zawierające wyraz, od którego została ona utworzona.

  • biel: biel–ø (cecha tego, co jest białe),
  • podskok: podskok–ø (rezultat tego, że ktoś podskoczył),
  • narożnik: naroż–nik (to, co jest na rogu),
  • imadło: im–adło (narzędzie, które ima),
  • świniobicie: świń–o–bicie (bicie, tzn. ubój, świń),
  • podjechać: pod–jechać (pochodzi od jechać),
  • konkretny: konkret–ny (stanowiący konkret),
  • wodoodporny: wod–o–odporny (odporny na wodę).


Uwaga!

Podkreślone są wyrazy podstawowe, czyli te, od których utworzono wyrazy pochodne.
Symbol – ø oznacza „zero słowotwórcze” czyli tzw. formant paradygmatyczny. Ten formant jest… niewidoczny. Dlatego oznaczamy go zerem.
Ciekawe wydają się przykłady świniobicie oraz wodoodporny. To tzw. złożenia – formacje słowotwórcze pochodzące od dwóch wyrazów. W tym wypadku formantem słowotwórczym jest natomiast interfiks o-.

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

2. Co to są wyrazy podzielne słowotwórczo? Podaj przykłady wyrazów podzielnych i niepodzielnych słowotwórczo.

https://aleklasa.pl/gimnazjum/gramatyka/c185-slowotworstwo/1-slowotworstwo

1. Na jakie grupy można podzielić pod względem słowotwórczym wyrazy: dom, biel, ściana, podskok, narożnik, miednica, imadło, świniobicie, podjechać, konkretny, filiżanka, wodoodporny?