Utwór Wacława Potockiego spełnia warunki gatunku, jakim jest epos.

  • Po pierwsze rozpoczyna się inwokacją – zwrotem do Boga o opiekę i pomoc w pisaniu.
  • Dalej – utrzymuje relację w podniosłym tonie, godnym epopei.
  • Opisuje przełomowe, ważne historycznie wydarzenie – wojnę chocimską.
  • Prezentuje szczegółowo opisane (realizm szczegółu) sceny batalistyczne.
  • Mowa Chodkiewicza jest bogatą oracją.
  • Wreszcie – sam opis wodza przypomina portret herosa, silnego, nawołującego do walki, zwyciężającego.

Zauważ:

  • W Transakcję… wpisany jest mit idealnego sarmatyzmu oraz wzoru sarmaty. Przecież Potocki odwołuje się do świetnej przeszłości „orłów”, stara się wzbudzić we współczesnych sobie tęsknotę za dawną doskonałością szlachty. Wzorem sarmaty – patrioty ma być sam Chodkiewicz. To w jego usta wkłada autor pochwałę cnót sarmackich. Znajdziemy je śledząc uważnie „Mowę Chodkiewicza”:

Tedy do tak nikczemnej, marnej szewskiej smoły
Sarmatów będę równał? Naród, który z szkoły
Marsowej pierwsze przodki, stare dziady liczy,
Który wprzód w szabli niźli w zagonach dziedziczy,
Którym Chrobry Bolesław, gdy Rusina zeprze
Żelazne postawił na Dnieprze…

  • Epos Potockiego czekał na druk 200 lat! Stało się tak ze względu na krytykę współczesności, jaką zawarł autor w licznych dygresjach.
  • Barokowe epatowanie brzydotą, dziś powiedzielibyśmy naturalizm w opisie scen bitewnych

Kruszyły się kopije w trupach na kawałki
Pełno ran, pełno śmierci; wiązną konie w mięsie
Krew się zsiadła na ziemi galaretą trzęsie
Ludzie się nie dobici w swoich kiszkach plączą;
Drudzy chlipią z paszczęki posoką gorącą…
Część szósta

 

Zobacz:

Transakcja wojny chocimskiej Wacława Potockiego

Omów temat i okoliczności powstania Transakcji wojny chocimskiej

Wacław Potocki

Wacław Potocki na maturze

Przedstaw poemat Wacława Potockiego Transakcja Wojny chocimskiej jako utwór zagrzewający do walki za ojczyznę

Wacław Potocki – jak pisać o…

Napisz notatkę o Transakcji wojny chocimskiej Wacława Potockiego

Omów temat i okoliczności powstania Transakcji wojny chocimskiej