Można by stwierdzić, że były to gatunki użytkowe, takie, w których łatwo było pouczać publiczność, ukazać i ośmieszyć wady społeczne, postulować reformy – zwłaszcza w klasycznym nurcie literatury.
- Modna była w tej epoce satyra – dowodem twórczość Adama Naruszewicza i Ignacego Krasickiego, który rozpropagował także bajki.
- Nośna ideowo jest komedia polityczna (Julian Ursyn Niemcewicz Powrót posła) i komedia obyczajowa (Franciszek Zabłocki Fircyk w zalotach).
- Ignacy Krasicki wskrzesił poemat heroikomiczny (Monachomachia) i napisał pierwszą powieść nowożytną – (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki).
- Z kolei nurt sentymentalny szczególnie upodobał sobie sielankę, czego przykładem jest Laura i Filon Franciszka Karpińskiego i wiersze liryczne a nawet elegie.
Zobacz:
Czym jest bajka jako gatunek? Omów kompozycję bajek Ignacego Krasickiego.
Przedstaw Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki jako pierwszą polską powieść nowożytną.