Renesans – TEST 1

I. Które z podanych poniżej wydarzeń historycznych znacząco wpłynęły na ukształtowanie się epoki renesansu?

a) wielkie odkrycia geograficzne
b) powołanie Świętej Inkwizycji
c) upadek Bizancjum
d) jednoczenie się państw po okresie rozbicia feudalnego
e) noc św. Bartłomieja we Francji

2. Które z wymienionych niżej cech przypisałbyś kulturze renesansu?

a) świeckość
b) uniwersalizm
c) anonimowość
d) nawiązania do antyku

3. Autorem maksymy „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce” jest:

a) Francesco Petrarca
b) Terencjusz
c) Pierre Ronsard
d) Epikur

4. Które ze starożytnych nurtów filozoficznych znalazły szczególne odzwierciedlenie w światopoglądzie renesansu?

a) stoicyzm
b) atomizm
c) epikureizm
d) sceptycyzm

5. Antropocentryzm to idea światopoglądowa wyrażająca się w:

a) uznaniu życia wiecznego za główny cel ludzkiego istnienia
b) uznaniu człowieka za miarę wszech-rzeczy
c) umiejscowieniu człowieka w centrum zainteresowania
d) nadawaniu przyrodzie ludziom cech

6. Które z wymienionych niżej cech najlepiej określają sztukę i architekturę renesansu?

a) prostota
b) dynamizm
c) harmonia
d) monumentalność
e) dysproporcja

7. Wśród wymienionych poniżej nazwisk twórców renesansu wskaż przedstawicieli reformacji:

a) Florian Ungler
b) Martin Luter
c) Katarzyna Medycejska
d) Jan Hus
e) król angielski Henryk VIII

8. Teorię predestynacji mówiącą, że człowiek jest z góry przeznaczony do zbawienia lub potępienia głosił:

a) luteranizm
b) kalwinizm
c) arianizm
d) husytyzm

9. Koncepcję człowieka jako istoty o skażonej naturze, niezdolnej do zdobycia samodzielnie zbawienia drogą dobrych uczynków głosił:

a) luteranizm
b) kalwinizm
c) arianizm
d) husytyzm

10. Renesansowy irenizm to:

a) idea zgodnego współistnienia różnych odłamów religijnych
b) idea załatwiania wszelkich konfliktów międzynarodowych na drodze pokojowej
c) model wychowania młodzieży w duchu świeckim
d) filozofia szczęścia umiarkowanego

11. Twórcą fresków w Kaplicy Sykstyńskiej był:

a) Rafael Santi
b Albrecht Durer
c) Michał Anioł
d) Leonardo da Vinci

12. Bazylikę św. Piotra w Rzymie projektował:

a) Lucas Cranach
b) Michał Anioł
c) Bartolomeo Berrecci
d) Donato Bramante

13. Model literatury „niskiej”, zanurzonej w cielesności, operującej rubasznym dowcipem reprezentują:

a) François Rabelais
b) Francesco Petrarca
c) Klemens Janicki
d) Mikołaj Rej

14. Które z wymienionych wzorów osobowych odnajdziesz w literaturze odrodzenia?

a) wzór szlachcica-ziemianina
b) wzór idealnego władcy
c) wzór wytwornego dworzanina
d) wzór mnicha, świętego, ascety

15. Którego z wymienionych poniżej myślicieli renesansu cechował mądry sceptycyzm płynący z przekonania o ograniczoności i względności wszelkiego poznania?

a) Erazma z Rotterdamu
b) Michela de Montaigne’a
c) Niccolo Machiavellego
d) Thomasa More’a

16. Który z wymienionych myślicieli renesansu wyznawat zasadę o pierwotnej dobroci ludzkiej natury, którą można udoskonalić zespołem ćwiczeń, wiarą i karnością wobec boskich przykazań?

a) Erazm z Rotterdamu
b) Niccolo Machiavelli
c) Jan Kalwin
d) Andrzej Frycz Modrzewski

17. Cytat z pieśni Kochanowskiego: „Nie porzucaj nadzieje jakoć się kolwiek dzieje” uznałbyś za credo:

a) stoicyzmu
b) hedonizmu
c) epikureizmu
d) sceptycyzmu

18. Cytat z pieśń Kochanowskiego: „Chwalę szczęście stateczne: Nie chce li też być wieczne….” uznałbyś za credo:

a) stoicyzmu
b) epikureizmu
c) irenizmu
d) humanizmu

19. Które z wymienionych motywów odnalazłbyś w pieśniach Jana Kochanowskiego?

a) motyw niestałej, zwodniczej Fortuny
b) motyw Polski jako tonącego okrętu
c) motyw świata jako teatru i ludzi jako marionetek
d) motyw rozdarcia między pokusami ciała a dążeniem duszy do wieczności
e) motyw niespełnionej miłości

20. Która z wymienionych fraszek Kochanowskiego ma charakter autobiograficzny?

a) O żywocie ludzkim
b) Do gór i lasów
c) Raki
d) Do snu

21. Jakie gatunki publicystyczne uprawiano w renesansie?

a) felietony
b) eseje
c) dysertacje, traktaty
d) kazania sejmowe

22. Motyw wsi (w różnych ujęciach stylistycznych) występuje w następujących utworach:

a) Dworzanin polski Łukasza Górnickiego
b) Pieśń świętojańska o Sobótce Jana Kochanowskiego
c) Żeńcy Szymona Szymonowica
d) Do fraszek Jana Kochanowskiego

23. Które z wymienionych cech przypisałbyś dramatowi szekspirowskiemu?

a) zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji
b) współistnienie planu realistycznego i fantastycznego
c) nieprzedstawianie scen krwawych, drapieżnych
d) wyłącznie wysoki styl
e) zmienność, transformacja postaci

24. Vanitas — motyw nietrwałości świata zawiera:

a) fraszka Kochanowskiego O żywocie ludzkim
b) Kazania sejmowe Piotra Skargi
c) Sonety do Laury Petrarki
d) sonety Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego

25. Rozszyfruj podane cytaty, wpisując w wykropkowane miejsce kto, do kogo, o czym (o kim), w jakiej sytuacji mówi?

a)
„Boleścią się posilam, płacz ze śmiechem mieszając,
Jednak smak tak w życiu, jak w śmierci odnoszę,
W takim bycie dla ciebie, pani, się znaj-duję”

odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b)
„Miły wójcie, cóż się dzieje?
Aboć się ten z nas śmieje?
Mało śpiewa, wszystko dzwoni
Msza nie była jako łoni (jak przed rokiem)”

c)
„Uczony gościu! Jeśli sprawą mego cienia
Uchodzisz gorącego letnich dni promienia,
(…]
Ani mię za to winem, ani pój oliwą Bujne drzewa najlepiej dżdżem niebieskim żywą:

d)
„Skujmy talerze na talery skujmy,
A żołnierzowi pieniądze gotujmy!
Inszy to darmo po drogach miotali,
A my nie damy, bychmy w cale trwali?”
odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

e)
„Bo gdy okręt obrony nie ma, i on ze wszystkim, co zebrał,
utonąć musi (…] Ten najmilszy okręt ojczyzny naszej wszystkich
nas niesie, wszystko w nim mamy, co mamy. Gdy się z okrętem
źle dzieje, gdy dziur jego nie zatkamy(…] zatonie, i z nim
my sami poginiemy(…]”

f)
„O nierządne królestwo i zginienia bliskie
Gdzie ani prawa rządzą, ani sprawiedliwość ma miejsce
A wszystko złotem kupić trzeba…”

g)
„Szczęście twoje, że odszedł starosta na stronę,
Wzięłabyś była pewnie na boty czerwone […]
Dobrze mieć, jako mówią, język za zębami.
I my mu dajmy pokój, choć żartuje z nami.”

h)
„Nie dosyć na tym, o nasz możny Panie!
Ten nasz dom – ciało, dla zbiegłych lubości
Niebacznie za jźrząc duchowi zwierzchności,
Upaść na wieki żądać nie przestanie.”

i)
„[…] Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić,
A człowieka tylko nie w anioła odmienić,
Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje,
Złym przygodom nie podległ, strachom nie hołduje.
Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie,
Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobie
Zawżdy niesiesz. […]”

j)
„Gospodarzu nasz wybrany, Ty masz mieć wieniec kłosiany,
Gdy w ostatek zboża zatnie Krzywa kosa już ostatnie.”

26. W podanym fragmencie wiersza Zbigniewa Herberta pominięto imię bohatera jednej z szekspirowskich tragedii. Mając na względzie kontekst, spróbuj odgadnąć, o kogo chodzi, jak również, kto przemawia do tej postaci.

Tak czy owak musiałaś zginąć …………………………………………. nie byłeś do życia
wierzyłeś w kryształowe pojęcia a nie glinę ludzką
żyłeś ciągłymi skurczami jak we śnie łowiłeś chimery…

Kto mówi? – ………………………………………………………………………………………………..

Odpowiedzi:

1. a, c, d;
2. a, d;
3. b;
4. a, c, d;
5. b, c;
6. a, c, d;
7. b, d, e;
8. b;
9. a;
10. b;
11. c;
12. d;
13. a, d;
14. a, c;
15. b;
16. a, d;
17. a;
18. b;
19. a, c;
20. b;
21. c, d;
22. b, c;
23. b, e;
24. a, d;
25.
a) podmiot liryczny sonetów Petrarki do ukochanej Laury, o miłosnej udręce,
b) szlachcic z Krótkiej rozprawy… Reja do wójta o zaniedbywaniu przez kler obowiązków duszpasterskich,
c) upersonifikowana lipa czarnoleska z fraszki Na lipę do poety, zaprasza, by skrył się w jej cieniu,
d) podmiot liryczny Pieśni V Jana Kochanowskiego wzywa szlachtę, aby przygotowała pieniądz na opłacenie wojska zaciężnego,
e) Piotr Skarga w kazaniu przestrzega rodaków przed groźbą upadku ojczyzny,
f) Ulisses przemawia do obradujących, którzy postanowili pozostawić Helenę w Troi,
g) Oluchna do Pietruchy Żeńcy, postrzega przed zbyt hardym zachowaniem wobec starosty,
h) Podmiot liryczny Sonetu IV Sępa-Szarzyńskiego mówi do Boga o rozdarciu między pokusami ciała a dążeniem duszy do nieskończoności,
i) podmiot liryczny Trenu IX do stoickiej Mądrości, potrafiącej uniezależnić człowieka od energii i namiętności,
j) Panna VI do Gospodarza o końcu żniw;
26. do nieżyjącego Hamleta mówi Fortynbras