Naturalizm jest jednym z prądów prozy modernistycznej. Jego światowymi prekursorami byli Gustaw Flaubert i Emil Zola, a założenia kierunku to: obiektywny, pozbawiony odautorskiego komentarza opis rzeczywistości, eksponowanie biologicznej strony ludzkiego życia i podkreślanie jego związku z resztą przyrody.
W Chłopach spotykamy syntezę wszystkich młodopolskich prądów artystycznych: realizmu, impresjonizmu, symbolizmu i właśnie naturalizmu. Ten ostatni odgrywa bardzo istotną rolę i widoczny jest już w kompozycji utworu. Powieść została podzielona na cztery części, które odpowiadają poszczególnym porom roku. Ten zabieg podkreśla związek chłopskiej egzystencji z przyrodą. W konwencji naturalistycznej ukazane jest całe życie wiejskiej gromady, które podporządkowane jest ziemi. To ona wyznacza rytm roku i nie może czekać. Naturalizm jest widoczny także w instynkcie walki. Ci, którzy potrafią upominać się o własne prawa, cieszą się powszechnym szacunkiem. Boryna jest przywódcą gromady.
Reymont sięgnął po konwencję naturalistyczną, wprowadzając wątki erotyczne. Siła erotyzmu jest tak wielka, że wymyka się on spod kontroli rozumu i dlatego niszczy ludzkie życie. Uosobieniem takiej pierwotnej seksualności jest Jagusia, ale ów „zew krwi” pojawia się i u innych bohaterów. Obecny jest u Antka Boryny, który rywalizując o względy Jagny z własnym ojcem, zachowuje się jak walczący o samicę samiec, erotyzmem kieruje się nawet Hanka i delikatny kleryk Jaś. Ukazując wszystkie drzemiące w człowieku instynkty, Reymont powstrzymał się od własnego komentarza i zaakcentował, że każdy z nich podporządkowany jest podstawowemu dla każdej biologicznej istoty instynktowi życia oraz chęci przedłużenia gatunku. Te elementy doskonale mieszczą się w poetyce naturalizmu!
Zobacz:
Wyjaśnij co to jest naturalizm
Młodopolska epopeja wiejska – Chłopi Władysława Stanisława Reymonta
Człowiek częścią natury na podstawie fragmentu Chłopów Władysława Stanisława Reymonta.