Tag "matura z polskiego"

Lektury do matury w pigułce

Makbet Autor William Szekspir (1546-1616), najwybitniejszy przedstawiciel teatru epoki elżbietańskiej i jeden z największych, najbardziej liczących się dramaturgów wszech czasów. Był związany z trupą Słudzy Lorda Szambelana i teatrem The Globe. W Anglii uważany jest za jednego z największych poetów epoki – jest autorem ponad stu sonetów i pięciu poematów. Świadomie łamał zasady dramatu antycznego, np. naruszając zasadę decorum, mieszając liryzm z wisielczym humorem, wprowadzając postacie fantastyczne i bohaterów niskiego

Powtórka z Norwida

Co pamiętać z biografii? Typ poety – samotna, tragiczna postać. Poeta wyrastający ponad swoje czasy, także malarz. Los przyniósł mu niezrozumienie przez współczesnych, chorobę, nieszczęśliwą miłość i śmierć w przytułku. Jest to o tyle istotne, że wpłynęło na kształt jego poezji. Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach. We Włoszech uczył się rzeźby. W Rzymie poznał legendarną piękność, słynną światową damę tamtych czasów – Marię Kalergis.

Romantyzm. Skrót wiadomości.

Romantyzm przed egzaminem Nie zapomnij o problemie bohatera romantycznego – jego biografii, modyfikacji modelu, porównaniach i zestawieniach. Nie daj zaskoczyć się pytaniem o mesjanizm narodowy i jego metafizycznej lub historycznej koncepcji. Podstępne terminy rozróżniają Mickiewiczowską wizję mesjanizmu od wersji Słowackiego. Metafizyczna to ta z Dziadów i Ksiąg narodu i pielgrzymstwa polskiego, która postrzega Polskę jako zbawiciela zniewolonych państw na wzór Chrystusa – a więc Boga. a więc wchodzimy w kręgi

Król Edyp na maturze

Jakie tematy z Króla Edypa są prawdopodobne? Na podstawie przytoczonego fragmentu tragedii oraz znajomości całego dzieła wyjaśnij, na czym polegał tragizm Edypa. Porównaj go z inną, wybraną przez siebie postacią tragiczną. Wyjaśnij, na czym polega ironia tragiczna. Omów ukształtowanie postaci króla Edypa, odwołując się do przytoczonego fragmentu dzieła Sofoklesa i wiedzy o lekturze. Jaką prawdę o losie ludzkim i o człowieku głosi Sofokles w przytoczonym fragmencie tragedii i w całym utworze? Jaką rolę w życiu ludzkim odgrywa Fatum, los? Edyp jako władca.

Młoda Polska na maturze

Rzadko występuje samodzielnie – i nic dziwnego, obecnie staramy się patrzeć na literaturę panoramicznie, szukać pokrewieństw, dialogu dzieł i twórców. Młoda Polska jest jednakże epoką, w której ukształtowały się istotne postawy, powstały ważne dzieła literackie, wykreowano bohaterów, bez których pewnych tematów maturalnych zrealizować się nie da. Oto przykłady: • Jaka jest przeciw włóczni złego twoja tarcza, człowiecze z końca wieku? Odpowiedzi współczesnych pisarzy polskich na pytanie sformułowane przez Tetmajera. Niepokoje

Terminy z zakresu poetyki, które mogą się przydać na maturze

Pieśń Jeden z najważniejszych gatunków poetyckich – wywodzący się z antyku (Carmina Horacego). To dość swobodny pod względem formalnym utwór pisany stylem średnim, w antyku naprawdę, a w czasach nowożytnych z reguły tylko teoretycznie przeznaczony do śpiewania. W renesansie gatunek robi wielką karierę – w Polsce za sprawą Jana Kochanowskiego i jego dwóch zbiorów Pieśni – wzorowanych poniekąd na zbiorach Horacjańskich. W literaturze polskiej pieśń staje się od tego momentu gatunkiem raczej klasycystycznym, nawiązującym w mniej lub bardziej zawoalowany sposób

Wiedza do testu maturalnego

Test sprawdzający zrozumienie czytanego tekstu jest obowiązkowym elementem matury pisemnej z polskiego. Ogólnie postrzegany jako ta łatwiejsza część – przecież znakomitą większość odpowiedzi da się wywnioskować z tekstu. Ale nie wszystkie – do pewnej grupy pytań potrzeba wiedzy. Celem pytań testowych jest sprawdzenie umiejętności czytania ze zrozumieniem: wyszukiwania żądanych informacji, definiowania pojęć, wyciągania wniosków, charakteryzowania nadawcy i odbiorcy. Trzeba dokładnie wczytać się w pytania, bo każda nieprecyzyjna, niekoniecznie błędna odpowiedź działa na niekorzyść ucznia.

Kazimierz Przerwa-Tetmajer na maturze

Tego się naucz! Powinieneś umieć odpowiedzieć na podstawowe pytania: Dlaczego twórczość Tetmajera jest tak istotna dla Młodej Polski? Jaką filozofię ilustrują wiersze autora „Końca wieku dziewiętnastego”? Jakie motywy typowe dla epoki modernizmu zawiera ta poezja i co przesądza o ich młodopolskim charakterze? Umiejętność odpowiedzi na te pytania zapewni Ci punkty na egzaminie maturalnym. Temat pierwszy – dekadentyzm Smutek, melancholia, tęsknota, zniechęcenie, apatia, pesymizm, żal, bierność, inercja, niemoc… – oto nastroje,

Co powtórzyć przed maturą? Sześć złotych porad.

Oto sześć złotych porad przed egzaminem pisemnym: Jeśli w temacie pracy pojawia się termin – zawsze objaśnij jego znaczenie. Jeśli w temacie występuje słowo obraz, wizja, portret – zawsze zestaw cechy pojęcia, którego dotyczą. Jeśli nie wiesz, jak zacząć – usytuuj lekturę w czasie i epoce lub przytoczoną scenę w utworze (choć to trochę banalny pomysł). Praca powinna być trójdzielna – wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Nigdy nie zapomnij o kilkuzdaniowym zakończeniu. Unikaj

Pan Tadeusz – tematy szlacheckie

Jakie mogą być tematy? Na podstawie przytoczonego fragmentu (na przykład ważna nauka Sędziego o grzeczności, księga pierwsza) i na podstawie znajomości całego utworu omów obyczajowość szlachty polskiej i rolę obyczaju w dziejach narodu. Porównaj, jak został ukazany obyczaj wspólnego zasiadania do stołu w „Panu Tadeuszu” i w „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza. Porównaj dydaktykę dotyczącą stołu zawartą w „Panu Tadeuszu” i w średniowiecznym utworze Słoty „Wierszu o chlebowym stole”. Mickiewiczowskie Soplicowo stało się symbolem i oazą polskości oraz ładu ziemiańskiego. Centrum przestrzeni stanowi dworek

Jak pisać pracę maturalną?

Zasada 1 Pisz na temat Po pierwsze: Wyszukaj w temacie tzw. czasownik operacyjny, czyli określający, co masz w swojej pracy zrobić. Od tych słówek naprawdę wiele zależy. Przede wszystkim sposób realizowania tematu – polecenie wpływa często na wybór takiego a nie innego kształtu pracy. Jeśli trzeba coś udowodnić, dobrą formą będzie rozprawka. Jeżeli jesteś proszony o rozważenie problemu, możesz wybrać esej. Słowo „oceń” w niektórych przypadkach sugeruje formę recenzji. Po drugie: Odpowiednio

Pułapki testu CR

Jest garść zagadnień, które należy powtórzyć przed podejściem do testu CR. To terminy związane z najczęściej pojawiającymi się pytaniami, dotyczącymi struktury tekstu  – nie wszystkie bowiem dotyczą treści. Ujęliśmy je jak najbardziej obrazowo.   1 Akapit wobec akapitu: Przykład pytania: Jaką funkcję przyjmuje akapit 3 wobec 1? Potrzebna wiedza: To może być: niezależność (są zupełnie o czym innym); synteza ( są zgodne, łączą się); sprzeczność, kontrast (są przeciwne); podważenie (3

Jak pokonać tekst na maturze

TO  jest pewne –  z tekstem –  całym lub fragmentem –  będziesz miał do czynienia.  Oto tablica niezbędnych narzędzi do poradzenia sobie z tekstem literackim i na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Tekst Fragment lektury dołączony do tematu. 1. Stanowię część większej lektury! 2. Stanowię logiczną całość! 3. Mam swój sens – ideę. 4. Mam trzy ważne elementy: Świat przedstawiony: akcja (coś się tu dzieje) przestrzeń ( gdzieś się to dzieje)

Czego szukać w poezji modernistów?

Nastrój – pesymizm i dekadentyzm Zgodnie z duchem epoki w poezji modernistycznej dominuje pesymizm, poczucie dekadencji, schyłku wartości i raczej niechęć do życia. Łatwo trafić na wiersz przepełniony nastrojem smutku, bezradności i pesymizmu. Punkty dodatkowe – gdy wskażesz rodowód pesymizmu – wywodzi się z filozofii Arthura Schopenhauera – filozofa działającego na przełomie wieków XVIII i XIX. Schopenhauer głosił kompletny bezsens ludzkiego istnienia, które, pozbawione jakiejkolwiek wartości, ma przysparzać jedynie cierpienia.

Matura pisemna. Punkty wpisane w tekst.

Jak najczęściej brzmi polecenie tematu maturalnego? Przedstaw obraz zawarty we fragmencie, etapy ukazane w wierszu albo portrety, które trzeba porównać… ­oczywiście wpisane w dane teksty. Większość twierdzeń, za które dostaniesz punkty, można po prostu z tych ­tekstów wyczytać. Czego szukamy? Na poziomie podstawowym trzymamy się treści zawartej w utworze. Oto polecenia: Obraz utraconej ojczyzny we fragmencie Epilogu Pana Tadeusza. Etapy życia bohatera lirycznego, ukazane w Curriculum vitae Leopolda Staffa. Spotkania wrogów w Iliadzie i w Panu Tadeuszu (oba

Porównaj wizje, obrazy, toposy w tekstach

Porównaj wizje, obrazy, toposy zawarte w przytoczonych tekstach. Takie polecenie pojawia się często i jest bardzo prawdopodobne na maturze pisemnej z polskiego. Nieco inne wymagania stawia przed maturzystą polecenie „porównaj” na poziomie podstawowym niż na rozszerzonym. Na podstawowym każą nam porównać treści, wizje, obrazy – na rozszerzonym już kwestie kompozycyjne – sytuację liryczną, ukształtowanie podmiotu lirycznego czy sposób metaforyki. Tak się składa, że w szkolnej praktyce częściej ćwiczy się to drugie niż to pierwsze

Leopold Staff na maturze

Tego się naucz! Leopold Staff często nazywany jest poetą trzech pokoleń. Powinieneś umieć pokazać, jak zmieniała się jego twórczość przez lata, a co pozostawało w niej niezmiennego, charakterystycznego dla tego artysty. Trzeba umieć wyodrębnić etapy jego twórczości. Poza tym pokazać Staffa jako poetę – mędrca i filozofa, przewodnika duchowego i autorytet kilku pokoleń. Jakie walory jego twórczości zadecydowały, że tak właśnie bywał odbierany? Prócz tego musisz umieć wymienić charakterystyczne dla twórczości Staffa wątki i motywy.

Praca z tekstem

To jest pewne – z tekstem – całym lub jego fragmentem – będziesz miał do czynienia. Oto tablica niezbędnych narzędzi do poradzenia sobie z tekstem literackim i na poziomie podstawowym, i rozszerzonym.   TABLICA 1. Tekst (fragment lektury dołączony do tematu). 1. Stanowię część większej lektury! 2. Stanowię logiczną całość! 3. Mam swój sens – swoją ideę. 4. Mam trzy ważne elementy. A. Świat przedstawiony: akcja (coś się tu dzieje?) przestrzeń (gdzieś się to

Zadanie 1 – TESTUJ SIĘ

AKADEMIA MATURALNA TESTUJ SIĘ – zestaw ćwiczeń do testu Zadanie 1 Co jest w życiu ważne – fragmenty rozmowy z Leszkiem Kołakowskim. Fragment 1 – Przyjmijmy, że stoi przed Panem człowiek w prawdziwej potrzebie i prosi o pomoc. Może nie wie, co ma z życiem zrobić. A może źle sobie życie poukładał. Może czuje, że przyszła ostatnia chwila, kiedy może coś zmienić i skoncentrować się na tym, co jest naprawdę

Zadanie 2 – TESTUJ SIĘ

AKADEMIA MATURALNA TESTUJ SIĘ – zestaw ćwiczeń do testu Zadanie 2 1. W wielu dziedzinach, gdy pisze się o Grecji, należy cofnąć się aż do Homera. Nie sposób go zlekceważyć, trudno też sięgnąć jeszcze bardziej wstecz. Dotyczy to również etyki. Należy się od razu zastrzec, że dla zagadnień tu omawianych nie ma najmniejszego znaczenia odniesienie do tzw. kwestii homeryckiej. Można więc pozwolić sobie na ten niewątpliwy unik i pozostawić na