Tag "poezja dwudziestolecia miedzywojennego"

Poezja dwudziestolecia międzywojennego wobec tradycji

Ważną cechą literatury lat 1918-1939 jest niezwykła wręcz różnorodność. W kulturze tego okresu sąsiadują ze sobą kierunki artystyczne, które wyraźnie odwołują się do tradycji, z tendencjami awangardowymi, zrywającymi z dorobkiem poprzednich epok. Do pierwszej grupy należą np. neoklasycyzm czy akmeizm (klasycyzujący nurt w poezji rosyjskiej). Ich twórcy: Thomas Stearns Eliot, Paul Valéry, a także Anna Achmatowa czy Osip Mandelsztam są dalecy od eksperymentów formalnych, proponują poezję intelektualną o kunsztownej formie. Kierunki awangardowe –

93. Scharakteryzuj międzywojenną poezję ekspresjonistyczną

Scharakteryzuj międzywojenną poezję ekspresjonistyczną. Zacznij: Właściwości typowe dla ekspresjonizmu odnajdujemy już w twórczości artystów młodopolskich: Jana Kasprowicza, Stanisława Przybyszewskiego, Wacława Berenta czy Tadeusza Micińskiego. Żaden z nich nie korzystał jednak z tego terminu. Rozwiń: Program polskiego ekspresjonizmu został sformułowany na łamach Zdroju, poznańskiego czasopisma ukazującego się w latach 1917-920 i 1922. Początkowo współpracowali z nim twórcy związani z Młodą Polską – dużą rolę odegrał zwłaszcza Stanisław Przybyszewski. Później coraz większe znaczenie uzyskiwali młodzi twórcy, tacy jak Emil

Dlaczego utwór Broniewskiego pt. Poezja jest interpretowany jako spór o kształt poezji?

Dlaczego utwór Broniewskiego pt. Poezja jest interpretowany jako spór o kształt poezji? Dlatego, że jest to wiersz-program, poetycki wyraz poglądów na temat kształtu i roli poezji, odpowiedź na pytanie: jaka powinna ona być? Broniewski konfrontuje ze sobą trzy tradycje literackie. Pierwsza to świat uczuć i symboli poezji romantycznej. „Ty przychodzisz jak noc majowa”. Do tego dochodzą: biel, szept, księżyc, jaśmin, deszcz i sen srebrny – czyli cały szereg romantycznych rekwizytów. Lecz poeta odrzuca

POEZJA dwudziestolecia – zestawienie

Poezja dwudziestolecia Julian Tuwim Tomy: Czyhanie na Boga, Sokrates tańczący, Rzecz czarnoleska, Biblia cygańska, Treść gorejąca, Kwiaty polskie. Tematy i twórczość: młodość, radość życia, witalizm, protest przeciwko wojnie, protest przeciwko mieszczaństwu, refleksje nad procesem twórczym, specyficzny język pełen potocyzmów, ekspresywnych wypowiedzi. Jan Lechoń Tomy: Karmazynowy poemat, Srebrne i czarne. Tematy i twórczość: tematy patriotyczne, kontynuuje romantyczny mit tradycji narodowej, utrwala czyn wyzwoleńczy z 1918 roku i wojnę polsko-sowiecką (zwolennik Piłsudskiego) tradycje Polski szlacheckiej. Julian Przyboś Tomy:

Scharakteryzuj twórczość i program polskich futurystów

Polscy futuryści nawiązywali w swojej twórczości do założeń futuryzmu europejskiego. Marinetti (główny ideolog futuryzmu) głosił, iż „ryczący automobil jest piękniejszy od Nike z Samotraki”, a futuryści polscy słynne GGA – czyli „Gga gąsiora jest piękniejsze od śpiewu słowika”. Futuryści byli pierwszym awangardowym ugrupowaniem w polskiej poezji, główna ich działalność przypada na lata 1918-1921. W II Rzeczypospolitej istniały dwa ośrodki futuryzmu: Warszawa – tu działali Anatol Stern i Aleksander Wat Kraków – Stanisław Młodożeniec i Bruno

Omów założenia i działalność Awangardy Krakowskiej

Awangarda Krakowska ukształtowała się na początku lat 20. za sprawą działalności poetów skupionych wokół Tadeusza Peipera i wydawanego przez niego pisma Zwrotnica (w dwóch seriach 1922-1923 i 1926-1927). Peiper był teoretykiem grupy – po powrocie z Hiszpanii w 1921 roku wydał programowe książki pt. Nowe usta i Tędy. Członkowie Awangardy Krakowskiej to: Julian Przyboś, Adam Ważyk, Jan Brzękowski, Jalu Kurek. Ich program to idea nowej sztuki, którą określają: 3 x M – miasto, masa, maszyna –

Co możesz powiedzieć o twórczości Leopolda Staffa w dobie dwudziestolecia międzywojennego?

Leopolda Staffa – poetę trzech pokoleń – pamiętamy doskonale z Młodej Polski. Wówczas przechodził fazę nietzscheanizmu, dekadentyzmu, postawę franciszkańską i umiłowanie wsi aż po tendencje klasyczne. W dwudziestoleciu międzywojennym miał już ustaloną opinię poety dużego formatu (uznawali go za swojego patrona skamandryci). Tworzy w tym okresie Leopold Staff poezję codzienności, pragnie wydobyć piękno z motywów powszednich i rodzimych. Przyjmuje jako jeden z motywów szarą codzienność miasta, lecz skupia swoją uwagę na temacie wsi, sławi wiejski pejzaż, prace

Jakie przesłanie znajdujesz w wierszach Tuwima pt. To było tak…, Scherzo, Sitowie?

To było tak… – poeta jak przez lupę obserwuje i relacjonuje proces rozkwitania pąka kwiatu. Rozwija się on w całym uroczysto-radosnym nastroju oczekiwania w ogrodzie: ptakami kwiląc, przy skrzydlatym wietrzyku. Bohater wiersza – mały pączek, gdy już się dokwiecił, upierzył, zakwitł i doznał miłości – struchlał, poczuł „strach istnienia”, a matka – gałązka zadrżała z niepokoju. Poeta – patrząc na to wszystko – zerwał pąk „jak pierworodny owoc z drzewa”. A więc zgrzeszył. Lecz czy miłością, czy zabójstwem?

Poezja dwudziestolecia wobec rzeczywistości ówczesnej Polski

Otóż poezja wcale nie w mniejszym stopniu niż proza reagowała na sytuację polityczno-społeczną młodego kraju. Początek wydawał się beztroski – manifesty młodych kazały „zrzucić z ramion płaszcz Konrada” – czyli zaprzestać tematów narodowych, bo ojczyzna jest już wolna, są więc zbędne nawoływania do walki. Lecz już w tym – wstępnym okresie Julian Tuwim pisze wiersz Pogrzeb prezydenta Narutowicza, który jest pełną emocji reakcją na zamach i zamordowanie pierwszego prezydenta niepodległej Polski. To dopiero

Grupy poetyckie dwudziestolecia międzywojennego

Skamander Poetycka grupa Skamander wywodzi się z grupy pikadorczyków – organizatorzy słynnych imprez „Pod Picadorem” w kilka miesięcy po rozwiązaniu ogłosili się poetycką grupą o nazwie Skamander i urządzili reklamowy wieczór przy ulicy Karowej. Skład grupy: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński. Postulaty: Programowa zapowiedź bezprogramowości. Poeci Skamandra nie chcą określać wspólnego programu. Łączy ich przyjaźń i ogólne poglądy na temat poezji, poza tym obierają różne techniki twórcze. Prawo do swobody

Omów powstanie, skład i genezę nazwy oraz charakter grupy Skamander

Poetycka grupa Skamander wywodzi się z grupy pikadorczyków – organizatorzy słynnych imprez „Pod Picadorem” w kilka miesięcy po rozwiązaniu ogłosili się poetycką grupą o nazwie Skamander i urządzili reklamowy wieczór przy ulicy Karowej. Skład grupy: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński. Nazwa pochodzi od mitologicznej rzeki Skamander, poeci zaś wzięli ją bezpośrednio z Akropolis Stanisława Wyspiańskiego: „Skamander połyska, wiślaną świetlący się falą” – i nazwali tak również miesięcznik poetycki. Skamander – pismo

Twórczość Marii ­Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

Przyszła na świat w artystycznej rodzinie Kossaków: dziadek Juliusz i ojciec Wojciech byli malarzami scen batalistycznych i koni, w ich ślady poszedł też brat poetki, Jerzy. Literatką została też jej młodsza siostra, która pisała pod pseudonimem Magdalena Samozwaniec. Przez salon krakowskiej Kossakówki przewijała się cała ówczesna elita intelektualna; poetka rozwijała się w twórczej atmosferze, w środowisku największych indywidualności tamtych czasów. Sama wkrótce stała się taką znaną osobowością, zyskała miano polskiej Safony i mistrzyni poetyckiej miniatury. Związana z grupą

Zinterpretuj utwór Jana Lechonia pt. Mochnacki

Po hasłach typu „bezprogramowość”, „młodość jako program”, „a wiosną niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę” – ten wiersz Lechonia może dziwić. A jednak! Okazuje się, że istniało zapotrzebowanie na symbole narodowe, że polski sentyment do tradycji romantycznej jest wieczny i trwały. Utwór Lechonia – to poetycki opis koncertu, na którym jako solista wystąpił Mochnacki. Taki koncert odbył się rzeczywiście w roku 1832 w Metzu. Utwór Lechonia zaczynają słynne słowa: „Mochnacki jak trup blady siadł przy

Zinterpretuj wybrane Oktostychy Jarosława Iwaszkiewicza

Trzy może najistotniejsze: Prolog, Erotyk, Szczęście to ośmiowersowe liryczne wiersze, które zdradzają typowy dla Iwaszkiewicza estetyzm, wielką dbałość o kunsztowną formę przy zdawałoby się błahych tematach. Taki kontrast – lekki ulotny temat, drobny obiekt opisu i artyzm kompozycji – eksponuje kunszt poetycki, przy czym błahy temat bynajmniej nie wyklucza refleksji filozoficznej.   Popatrzmy na utwory: Prolog – to niejako wyjaśnienie genezy zbioru. Poeta tłumaczy, skąd wzięły się Oktostychy, poruszając zarazem kwestię, skąd

Co możesz powiedzieć o poezji międzywojennej Europy?

Francja Awangarda francuska Prześliczna rudowłosa Guillaume’a Apollinaire’a to wiersz programowy. W chwili wybuchu pierwszej wojny światowej Apollinaire wstąpił do armii francuskiej. Po powrocie z frontu, bogaty w doświadczenia, określa w przytoczonym wierszu swój program artystyczny, który jest zarazem programem francuskiej awangardy (wraz z Apollinaire’em tworzyli to ugrupowanie Max Jacob i Blaise Cendrars). Awangardy, której twórczość nazywana była później kubizmem poetyckim ze względu na bliskie związki z malarzami, takimi jak Picasso, Braque, Modigliani. Utwór utrzymany jest w tonie rozmowy

Twórczość Bolesława Leśmiana

Bolesław Leśmian był absolutną indywidualnością epoki, twórcą o oryginalnej filozofii i poetyce. Debiutował w 1912 r. (więc jeszcze w epoce Młodej Polski), lecz cała jego dojrzała twórczość zawiera się w dwudziestoleciu międzywojennym. Mieszkał na prowincji, w Hrubieszowie i nie związał się z żadną z grup poetyckich. Wśród wierszy Leśmiana wyróżnia się dwa nurty: Utwory opisujące przyrodę, ludzkie przeżycia i uczucia. Wiersze filozoficzne i refleksyjne, przesycone baśniową poetyką.   Tematy i cechy twórczości Leśmiana relacja człowiek – Bóg, zderzenie marzeń z rzeczywis­tością, pochwała aktywności ludzkiej,

Na czym polega oryginalność i przesłanie wiersza Apollinaire’a pt. Młody żołnierz?

Przede wszystkim oglądamy nowatorski układ graficzny – bo wersy układają się w zarys żołnierza. Wiersz jest przykładem liryzmu wizualnego, jest też utworem dotyczącym wojny, mówi o przeżyciach i przyśpieszonym dojrzewaniu młodego człowieka z czasu I wojny światowej. Utwór jest apostrofą do dwudziestoletniego chłopaka, który zaznał okrucieństw wojny. Strofy pozbawione są interpunkcji, zdania są eliptyczne (skrócone), dynamiczne, rozplanowane według zarysu postaci. Popatrzmy na fragment – karabin. Widziałeś śmierć twarzą w twarz więcej niż stokrotnie nie wiesz

Zaprezentuj całokształt poezji dwudziestolecia międzywojennego w Polsce

Poezja międzywojnia to domena wielkich indywidualności i konkretnych grup poetyckich. Zacznijmy może od rejestru mniej lub bardziej awangardowych ugrupowań. Oto one: Skamander Warszawskie ugrupowanie zorganizowane przez: Juliana Tuwima, Jana Lechonia, Kazimierza Wierzyńskiego, Antoniego Słonimskiego, Jarosława Iwaszkiewicza. Program: bezprogramowość, młodość, radość. Poeta to – zwykły człowiek wciśnięty w tłum. Poezja – pole wszystkich tematów. Futuryści W Warszawie Aleksander Wat i Anatol Stern w Krakowie Stanisław Młodożeniec i Bruno Jasieński. Program: Futuryści zrywają z przeszłością i tradycją narodową, wierzą w maszynę,

Twórczość Juliana Tuwima

Julian Tuwim był najbardziej reprezentatywnym poetą Skamandra, a jego twórczość jest znamienna i ważna w historii międzywojennej literatury. . Etapy twórczości poety I okres – młodzieńczy, obejmuje lata 1918-1926 Był to etap radosny, w którym twórczość mieszała się z działalnością w kawiarniach i kabaretach, okres studencki – imprez i skandali, dynamicznego ruchu artystycznego w Warszawie. W życiu Tuwima to epoka Pikadora, „wojna o wiosnę” – skandal, jaki wywołał swoim „grzesznym” wierszykiem, pisanie do

Twórczość Juliana Przybosia

Najważniejszy twórca Awangardy Krakowskiej postulował nowy typ wiersza i nową tematykę. Teraz miasto, cywilizacja mają być tematem poezji. Kluczem jej – metafora, kondensacja słów. Poeta jest rzemieślnikiem, pracuje w materiale słowa. Tytuły tomików wierszy Przybosia to: Śruby, Oburącz, Z ponad, W głąb las, Równanie serca. Widać tu wyraźnie realizację hasła 3 x M i nawiązanie do techniki i cywilizacji. Z biegiem czasu Przyboś zaczął podejmować stare, tradycyjne motywy, takie jak uczucia, pejzaże, sztuka – lecz ubierał je