Tag "romantyzm"

Udowodnij, że Faust jest dziełem uniwersalnym.

Udowodnij, że Faust jest dziełem uniwersalnym. Już zakład między Bogiem a szatanem (Prolog w niebie) sugeruje, że dzieło to ma wymowę ponadczasową; jego tematem będzie kondycja człowieka, jego odwieczne tęsknoty i marzenia. Bóg w czasie tej rozmowy wypowiada ważne słowa dotyczące natury człowieka. Przyznaje mu prawo do popełniania błędów, pod warunkiem jednak, że jest aktywny, rozwija się, szuka nowych rozwiązań i możliwości. Te słowa brzmią: „Dopóki błądzi, dąży człowiek”. To przesłanie dla ludzi wszech czasów.

Czy Giaur jest postacią pozytywną i godną współczucia?

Czy Giaur jest postacią pozytywną i godną współczucia? Przygotuj argumenty za: Jest to bohater, który staje w obronie prawa ludzi do miłości – bez względu na obyczaje czy normy społeczne. Kochał Leilę – ona kochała jego. Miał pełne prawo walczyć o ich szczęście. Nie miał obowiązku dostosować się do wyznaczników obcej sobie wiary i kultury. Nie mógł pogodzić się z cierpieniem ukochanej – dobrze zrobił, że pomścił jej śmierć i

Co oznacza określenie preromantyzm?

Nadejście romantyzmu poprzedził okres zwiastujący agonię oświeceniowego światopoglądu i klasycystycznej koncepcji sztuki zwany preromantyzmem. W drugiej połowie XVIII wieku i na początku wieku XIX pojawiło się wiele teoretycznych rozpraw odrzucających sztywne reguły klasycystyczne i uznających za główną wartość utworu jego oryginalność, a za najistotniejsze cechy twórcy natchnienie, wyobraźnię i geniusz. Wzrosło zainteresowanie sztuką średniowieczną i twórczością Szekspira. Odrzucono autorytet antyku i po wzorce poetyckie zaczęto sięgać do poezji narodowej. Problematyka literatury preromantycznej dotyczyła głównie sfery ludzkich emocji i nastrojów.

Wprowadzenie do romantyzmu – charakterystyka epoki

Zapowiedzią romantyzmu był oświeceniowy sentymentalizm – prąd, który przeciwstawiał się wszechwładzy rozumu, głosił wyższość duszy, uczuć i hasło powrotu do natury. Oświeceniowa filozofia rozczarowała młode pokolenie. Gdzie indziej zaczęło ono szukać sensu życia i wiedzy o świecie. Nie rozum, lecz wiara, uczucia! Nie kultywowanie tradycji, lecz wolność, kreowanie nowej rzeczywistości! Miejsce porządku zajęły niepokój, chaos, rozdarcie. Romantyczny bunt objął różne dziedziny życia – i politykę (powstania!), i obyczaje, i kulturę. To epoka rewolucji i namiętności. Słowa „romantyczny”

Epoka romantyzmu w Europie

Romantyzm w Europie Romantyzm w Europie trwał krócej niż w Polsce – liczy się go do Wiosny Ludów 1948 lub 1850 roku – daty uznanej za wkroczenie realizmu do literatury. Najważniejsze, obowiązujące do matury nazwiska twórców to: Johann Wolfgang Goethe – pisarz niemiecki i lord George Byron – romantyk angielski. Najważniejsza lektura (obowiązkowa) to Cierpienia młodego Wertera Goethego. Ważna pozycja dla poziomu rozszerzonego – Faust Goethego. Postać Giaura i postawa

Gatunki literackie romantyzmu

Romantyzm zrodził nowe gatunki literackie, które zmieniły oblicze literatury. Lektury obowiązkowe na maturze właśnie do nich należą – pisząc o nich, zawsze pamiętaj cechy kompozycji i przykłady – oznacza to punkty. Oczywiście, nie znaczy to, że znikają całkowicie klasyczne gatunki literackie, także te wywodzące się z antyku. Nadal powstają ody, sonety czy hymny, nie są to jednak formy najbliższe duchowi romantyzmu. W epoce tej powstają nowe gatunki, które ściśle łączą

Romantyzm. Skrót wiadomości.

Romantyzm przed egzaminem Nie zapomnij o problemie bohatera romantycznego – jego biografii, modyfikacji modelu, porównaniach i zestawieniach. Nie daj zaskoczyć się pytaniem o mesjanizm narodowy i jego metafizycznej lub historycznej koncepcji. Podstępne terminy rozróżniają Mickiewiczowską wizję mesjanizmu od wersji Słowackiego. Metafizyczna to ta z Dziadów i Ksiąg narodu i pielgrzymstwa polskiego, która postrzega Polskę jako zbawiciela zniewolonych państw na wzór Chrystusa – a więc Boga. a więc wchodzimy w kręgi

Faust Goethego

Autor: Johann Wolfgang Goethe urodził się 28 VIII 1749 roku we Frankfurcie, zmarł 22 III 1832 roku w Weimarze. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych poetów i dramaturgów niemieckich. Dzieło jego życia to Faust, lecz nie mniejszą sławę zdobyła powieść epistolograficzna pt. Cierpienia młodego Wertera. To najbardziej znany przedstawiciel okresu burzy i naporu (Sturm und Drang). Mieszkał w Weimarze (dziś można tam oglądać jego dom). Pełnił tam funkcję prezesa Izby Finansów; zajmował się również teatrem

Cechy romantycznych utworów

Cechy romantycznych utworów irracjonalizm – skupienie na emocjach, uczuciu Typowe dla tej cechy ­środki językowe słownictwo nazywające emocje (strach, miłość, żal) wszelkiego rodzaju środki artystyczne podkreślające emocjonalność, ekspresję tekstu: wykrzyknienia (eksklamacje), słownictwo nacechowane emocjonalnie (np. zdrobnienia, zgrubienia), także apostrofy, metafory w składni: zdania urywane, krótkie cząstki, czasem także powtórzenia Przykłady: Grzmijcie bębny, ryczcie działa, Dalej, dzieci, w gęsty szyk!                                      

Maturalna wiedza o romantyzmie

Poziom podstawowy Lektury obowiązkowe: Adam Mickiewicz, wybór wierszy Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz Juliusz Słowacki, wybór wierszy Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia Cyprian Kamil Norwid, wybór wierszy Wymagania egzaminacyjne: Motywy literackie i kulturowe romantyzmu – podstawy Podstawowa wiedza o gatunkach literackich i stylistyce epoki Orientacja w kulturze epoki Znajomość wskazanych lektur Najważniejsze pojęcia: romantyzm, ludowość, orientalizm, mistycyzm, frenezja romantyczna, winkelriedyzm, bohater romantyczny, indywidualizm romantyczny, historyzm, prometeizm, mesjanizm narodowy, profetyzm, ballada, sonet,

Romantyczne inspiracje

Romantyków ciekawiło wszystko, co niezwykłe, poruszające, zaskakujące. Fascynowały ich tajemnice tkwiące w otaczającej rzeczywistości. Stąd w ich twórczości duchy i zjawy, sny i widzenia – wiążą się z przeświadczeniem, że obok siebie istnieją świat materii i świat ducha. Zamiast cywilizacji romantycy wybierają prostotę, co tłumaczy ich powrót do natury i ludowości. Podobnie jak twórcy każdej innej epoki romantycy próbowali opisać świat, tyle że inaczej go postrzegali i inne elementy z niego wybierali niż twórcy poprzednich epok. Nie interesuje ich

Topos wędrowca, tułacza, pielgrzyma w literaturze polskiego romantyzmu

Topos wędrówki występuje w literaturze od najdawniejszych czasów – jednym z takich homo viator był mitologiczny Odyseusz, który dziesięć lat wracał z wojny trojańskiej do rodzinnej Itaki. W utworach romantycznych motyw ten pojawia się szczególnie często, a twórcy I połowy XIX wieku nadają mu różnorodne sensy. Podróżowanie pozwala bohaterom na poznanie świata, ale też samych siebie – pozwala im na osiągnięcie dojrzałości. Czasem bywa metaforą losów człowieka – a zdarza się,

Romantyczne źródła inspiracji: ludowość, orientalizm, historia, natura

Romantyzm polski swój szczególny charakter zawdzięcza takiej, a nie innej sytuacji politycznej w owym czasie. Prócz problemów typowo polskich w utworach tej epoki pojawiają się jednak także tematy i inspiracje obecne w całej literaturze romantycznej: ludowe wierzenia, motywy orientalne i historyczne, na przykład nawiązania do średniowiecza. Szczególne znaczenie będzie miała ludowość, traktowana jako podstawa kultury narodowej, ważny element polskiej odrębności. Także inne motywy mają w literaturze polskiej nieco inny charakter. Nawiązywanie

Biografia poety romantycznego jako klucz do interpretacji jego twórczości

Poetom romantycznym przyszło żyć w okresie niezwykle ważnych wydarzeń politycznych i przemian społecznych. Nie wszyscy pamiętali nadzieje związane z Napoleonem (na przykład Słowacki urodził się w 1809 r.), ale ich wspólnymi doświadczeniami były powstanie listopadowe i Wiosna Ludów. Interesujące wydarzenia nie są jednak jedynym powodem, by dobrze poznać biografie romantycznych twórców. Znajomość losów poety okazuje się ważna, przydatna w trakcie lektury jego dzieł. Nie ma chyba pisarza, który w swojej twórczości nie odwoływałby się do własnych przeżyć i doświadczeń.

Estetyka epoki romantyzmu

Nowa epoka = nowy światopogląd = nowe spojrzenie na sztukę! Także w sferze działalności artystycznej romantycy głoszą bunt przeciwko zniewoleniu. Według nich twórca ma całkowitą swobodę wyrażania swych uczuć i myśli. Sztuka rodzi się z natchnienia, które jest „pierwiastkiem boskim w człowieku”. Odrzucone zostają wszystkie antyczne zasady krępujące literaturę: zasada trzech jedności, decorum, mimesis, jednorodności estetycznej dzieła. Romantycy łączą język podniosły z potocznym, komizm z tragizmem, realizm z fantastyką – tylko tak można według nich oddać złożoność

Romantyzm na maturze pisemnej

Jest wciąż obecny. Romantyzm to symbol polskości w literaturze, zawsze więc pojawia się w sytuacjach egzaminacyjnych. Dawniej mawiano, że wystarczy wyuczyć się literatury wieku XIX – i z pewnością trafi się w maturalny temat. Dziś podobni dowcipnisie nie mają już racji, bo motyw czy zagadnienie danego wieku rzadko pojawia się w izolacji od przeszłości lub współczesności. Przeciwnie – dobrze, by maturzysta patrzył na literaturę panoramicznie, umiał kojarzyć literackie fakty i wyciągał wnioski. Zobaczymy zatem jak to

Co wiesz na temat dramatu romantycznego? Scharakteryzuj gatunek.

Dramat romantyczny to najważniejsza z romantycznych form literackich. Łączy niemal wszystkie rodzaje literackie ze wszystkimi rodzajami sztuki. Przez wielu uważany jest za niesceniczny, gdyż odwołuje się raczej do wyobraźni czytelnika niż oczu widza. Charakteryzuje się: Zerwaniem z klasyczną zasadą trzech jedności: akcja rozgrywa się w wielu przestrzeniach, które przemierzamy, podążając za bohaterem; czas akcji często rozciąga się na przestrzeni kilku lat, podobnie jest z samą akcją, w dramacie mamy do czynienia z wielością wątków, często wcale

Dokonaj podsumowania twórczości Juliusza Słowackiego, przyporządkowując do tematów odpowiednie utwory.

Dokonaj podsumowania  twórczości Juliusza Słowackiego, przyporządkowując do tematów odpowiednie utwory. 1. Ojczyzna – tematy wokół kwestii polskiej: ocena powstania listopadowego (Kordian) ocena narodu polskiego (Grób Agamemnona) tęsknota emigranta za ojczyzną (Hymn) losy patriotów polskich (Fantazy) misja poety – przywódcy narodu (Testament mój) powrót do słowiańskich źródeł (Król-Duch) 2. Złożoność ludzkiej natury: Kordian Balladyna 3. Poezja i jej rola: Kordian (Prolog, wizja poezji – urny narodowej) Testament mój (siła zdolna przemienić ludzi)

Pogranicza sztuk; gotyk w literaturze romantycznej.

Gotyk to styl architektury i plastyki dojrzałego średniowiecza. Jako ciekawostkę możesz podać, że sama nazwa narodziła się we Włoszech w okresie odrodzenia (powołaj się na Słownik mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego) i początkowo była określeniem zdecydowanie pogardliwym („gotycki” znaczył tyle, co godny barbarzyńskich plemion Gotów, wynaturzony, monstrualny). Dopiero w romantyzmie uznano ogromne, mroczne katedry za natchnione arcydzieła (np. paryska katedra Notre Dame) i otoczono kultem. Od lat 60. XIX

Poemat dygresyjny, gatunek literacki

Podobnie jak powieść poetycka jest gatunkiem ukształtowanym przez epokę romantyzmu. Za jego twórcę uważa się George’a Byrona, autora dwóch tego rodzaju poematów – Wędrówek Childe Harolda i Don Juana. Nie należy przy tym zapominać, że chociaż to Byron stworzył pierwowzór tego gatunku literackiego, duży wpływ na powstanie poematu dygresyjnego miały również powieści angielskiego pisarza Laurence’a Sterne’a, takie jak Podróż sentymentalna i Tristram Shandy. Na nich częściowo wzorował się Byron, tworząc