Tag "Szekspir"
„Być albo nie być? – oto jest pytanie”, „Reszta jest milczeniem”, „Słowa, słowa, słowa…”. To wszystko cytaty z tego samego utworu – Hamleta Williama Szekspira. Dramatu, który od czterystu lat jest „na topie”, i po prostu nie wypada go nie znać. A jest to historia młodzieńca rozdartego między myślą a czynem. Pewnie czasem każdy z nas bywa Hamletem. Niektórzy jednak nigdy nie są gotowi do działania, stale żyją w świecie wątpliwości. Utworzono nawet termin „hamletyzm”, oznaczający
Początki literatury w Grecji i Rzymie W antyku pojawia się, wprowadzony przez Poetykę Arystotelesa, podział na znane nam dzisiaj rodzaje literackie, a także większość gatunków. Uważa się, że literatura grecka wyrosła z obrzędów religijnych, że jej źródło stanowi mitologia. Historie mitologiczne to przecież bardzo dobry materiał literacki. Świat mitologii greckiej jest wyjątkowo barwny i dynamiczny. Bogowie nie są posągami siedzącymi na Olimpie. Co chwila mieszają się do ludzkich spraw, mają na ziemi swoich
Wiek XVII był epoką wielkich twórców i wielkich dzieł. Różnie wyglądało to w różnych krajach, ze względu na uwarunkowania polityczne rodzaj władzy, nasilenie kontrreformacji, tradycje i tym podobne sprawy. Najważniejsze wydają się wydarzenia następujące. Kolebka baroku – Włochy Tu zrodzi się marinizm (inaczej konceptyzm) – wkrótce bardzo popularny w całej Europie. Określi i rozpowszechni typ poezji na wzór Marina – włoskiego poety. Także we Włoszech powstanie ważny epos barokowy – Jerozolima wyzwolona Torquato Tasso. Giambattista
Tematy Makbeta: znikomość ludzkiego życia, motyw theatrum mundi, odpowiedzialności za własne czyny. Słynna tragedia obrazuje ludzką ambicję, niszczącą żądzę władzy, zawiera odwieczny morał, że nie można zbudować nic trwałego na przemocy i krzywdzie oraz że zło rodzi kolejne zło. Dowodzą tego dzieje Makbeta, szkockiego wodza, który uwierzył przepowiedni czarownic, iż będzie królem. Uwierzył do tego stopnia, że dokonał królobójstwa, a potem kolejnych morderstw. Do działania zachęca go Lady Makbet. To niepowtarzalna literacka kreacja
Boska komedia – Dante Alighieri Traktujemy poemat Dantego jako pomost pomiędzy średniowieczem a renesansem – zawiera bowiem cechy obu tych epok. Tematem głównym dzieła jest wędrówka autora po zaświatach: w części I – Piekło, II – Czyściec, III – Raj. Przewodnikiem bohatera po piekle i czyśćcu jest Wergiliusz, po raju wiedzie go ukochana Beatrycze. Panuje tu magia liczb: 3 części, 9 kręgów piekielnych, 9 części czyśćca i 9 nieba, 9 chórów anielskich. W każdej części są 33 pieśni…
Granica czasowe W Europie Początek – 1789 rok: Wielka Rewolucja Francuska. Koniec – 1848 rok: Wiosna Ludów – umowna data końca romantyzmu europejskiego, choć już w latach 30. pojawia się w literaturze realizm. W Polsce 1818 (lub 1822) – 1864 Początek teoretyczny 1818 rok: wydanie przez Kazimierza Brodzińskiego rozprawy O klasyczności i romantyczności. Początek faktyczny 1822 rok: Adam Mickiewicz wydaje swój pierwszy tomik wierszy, Ballady i romanse. Koniec – 1864
Jesteśmy w Verona Beach, na przedmieściach ponurej metropolii. Wysoko nad wieżami miasta unoszą się gigantyczne figury świętych i aniołów. Krążą policyjne helikoptery. Czarnoskóry policjant Prince strzeże ładu w mieście, w którym rządzą pieniądze i gangi. Groźne to miasto i złe. Po rozległej plaży Verona Beach przechadzają się Skinheadzi, Latynosi i królowie narkotyków. Romeo i Julia przeżywają dziki, pełen namiętności romans. Potem giną… Tak, tak, to wciąż szekspirowski dramat, choć renesansowi kochankowie są starsi o kilkaset lat. To najnowsza i najbardziej
Autor William Szekspir (1564-1616) – najsłynniejszy dramaturg angielski i reformator teatru. Pochodził ze Stratfordu, z rodziny mieszczańskiej, lecz dość zamożnej. Jego późniejsze dramaty dowodzą starannego wykształcenia autora, choć na uniwersytet William nie poszedł. Wcześnie się ożenił, ale gdy tylko trójka dzieci podrosła, opuścił rodzinne miasto. Czy z powodu miłości do teatru? Zanim zasłynął jako autor sztuk przeszedł wszystkie etapy teatralnej „kariery” – początkowo podobno pilnował koni gościom przyjeżdżającym do teatru.
CV Pierwsza przepowiednia – Makbet spotyka na swej drodze trzy wiedźmy. Przepowiadają mu, że zostanie tanem Glamis, tanem Kawdoru oraz królem. Dwie pierwsze przepowiednie szybko spełniają się same, ostatniej „pomaga” Makbet. Namowa lady Makbet – być może Makbet nie dopuściłby się zbrodni, gdyby nie uległ perswazji żony. Jej wpływ na niego pozostanie, przez cały czas akcji dramatu, bardzo silny. Zamordowanie króla Dunkana – Makbet dzięki temu staje się królem Szkocji.
To ludzie wyprawili się na nieznane morza, w poszukiwaniu przygód, przypraw korzennych, zdobyczy. Odnaleźli nowe lądy. To człowiek wynalazł druk. To człowiek wzniecił pożar reformacji i zaprojektował Kaplicę Sykstyńską. Średniowiecze było anonimowe. Renesans jest epoką znakomitości. Geniuszy jest tu tak wielu, że trzeba wybierać, by powiedzieć choć dwa słowa o tym, który pisał nowatorskie dzieło, rzeźbił lub malował albo przemierzał oceany. Renesansowy umysł lub „człowiek renesansowy” to termin, który nie tylko do dziś
Dyskusja Czy ojciec Laurenty jest winien tragedii młodych? Przedstaw argumenty. Jest winien Nie dopilnował powiadomienia Romea o podaniu Julii środka nasennego. Powinien był powiadomić wszystkich o ślubie udzielonym Julii i Romeowi. Autorytet zakonnika przekonałby skłócone rodziny. Ponosi całkowitą odpowiedzialność za śmierć Julii – nie powinien był jej pozostawiać samej w grobowcu. Zrozpaczona, opuszczona przez wszystkich dziewczyna jedyny ratunek widziała dla siebie w samobójstwie. Jest niewinny Udzielił młodym ślubu w dobrej wierze – miał nadzieję, że miłość
Czas i miejsce akcji Miejsce to Werona i Mantua – włoskie miasta. Czas akcji – koniec wieku XVI (w dramacie wspomniane jest trzęsienie ziemi z 1580 r. – akt 1, scena 3). Akcja rozgrywa się w ciągu pięciu dni. Autor William Szekspir (Shakespeare) (1564-1616) Angielski poeta, dramaturg, aktor. Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych twórców teatru. Stworzył zupełnie nowy gatunek dramatyczny, tzw. dramat szekspirowski. Najważniejszym motywem jego dramatów jest problem władzy, która jawi się jako demoralizująca
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Renesans Renesans – nazwa epoki Epoka, która nastąpiła po średniowieczu, ma w polskiej terminologii naukowej dwie nazwy – renesans albo odrodzenie. Obie są równoprawne. Pierwsza z nich pochodzi od francuskiego słowa „renaissance” i jest także stosowana w wielu innych językach, np. niemieckim i angielskim. Druga jest tłumaczeniem, czyli polskim
Rycerze od Homera po Szekspira. Referat na podstawie znanych lektur. Żelazne serce rycerza antycznego W Iliadzie Homera widzimy rycerza antycznego, gdy odziany we wspaniałą zbroję, silny i zręczny, walczy na polu bitwy. Wielki pojedynek między Achillesem a Hektorem jest bacznie obserwowany zarówno przez obóz Trojan, jak i Greków – wszak walczą ze sobą najwspanialsi ze wspaniałych. Homer przedstawia w eposie rycerza wyjątkowego – wybranego spośród innych. Jest on „miły bogom”, a bogowie raczej nie zapominają
HAMLETYZM – postawa życiowa człowieka podobnego psychicznie do Hamleta – tytułowego bohatera tragedii Wiliama Szekspira. Hamletyzm polega na ciągłym przeżywaniu konfliktu pomiędzy myślą a czynem, poczuciu samotności, wyższości, tragizmu. Człowiek w typie Hamleta skłonny jest do refleksji, drobiazgowego roztrząsania spraw, analizowania kwestii życia i śmierci. Nie jest to energiczny, konkretny człowiek czynu – jest to natura wrażliwa, stojąca przed decyzją: „być albo nie być”. Hamletyzm istotny jest dla zrozumienia polskiej
SZEKSPIRYZM – w epoce romantyzmu rozpowszechniły się na gruncie literackim tendencje nawiązujące do twórczości Williama Szekspira, przywołujące motywy szekspirowskie w treści utworów a także w sposobie komponowania dramatów (porównaj. → hamletyzm). Podobnie jak Szekspir, twórcy romantyzmu czerpali tematy ze starych kronik i przekazów historycznych, kształtowali podobnych bohaterów – powodowanych silnymi namiętnościami, a także wytwarzali analogiczną atmosferę dramatów. Szczególnie pokrewieństwo to widać w kompozycji dramatu romantycznego i szekspirowskiego, oba typy odrzucają
W dziedzinie rozwoju form dramatycznych zapisał się Szekspir jako twórca nowożytnego teatru. Wprowadził bowiem innowacje, odstępując od zasad tragedii klasycznej. Złamanie klasycznej reguły trzech jedności. W Makbecie nie została zachowana jedność miejsca – akcja rozgrywa się w komnatach pałacowych, na leśnej polanie, na polu bitwy. Nie zachodzi tu także jedność czasu. Akcja jest wielowątkowa: mamy do czynienia z tematem walki dobra ze złem, lecz także z politycznym (walka o władzę), psychologicznym (przemiany psychiki postaci), udziałem
Tytuł Tytuł dramatu to imię jego głównego bohatera. Rycerz Makbet jest postacią autentyczną – rzeczywiście żył w XI-wiecznej Szkocji. Ale jego postać została literacko przetworzona. W tragedii jest sportretowany jako wielokrotny, krwawy zabójca, którym w rzeczywistości wcale nie był. Historyczny Makbet naprawdę zabił króla Dunkana, lecz to był jego jedyny występek. Rządy, które sprawował przez kilkanaście lat, były energiczne i bardzo sprawiedliwe. Makbet nie miał nic wspólnego z tyranią. Przeciwnie – bardzo starał się
Na czym polega tragizm bohatera szekspirowskiego? Zacznij: William Szekspir przeciwstawia się znanym z antyku wzorcom kształtowania postaci (niezmienność charakterów niezależnie od sytuacji). W dramatach szekspirowskich bohaterowie podlegają przemianom wewnętrznym, nie zawsze łatwym do „logicznego” wytłumaczenia. Rozwiń: Inaczej niż w tragedii antycznej, losu bohaterów nie determinuje fatum. Duże znaczenie mają namiętności człowieka (władza, zazdrość, miłość itd.). Niewolnicy własnych namiętności nie potrafią ich okiełznać, a całkowite zatracenie się może prowadzić do tragedii. Duże znaczenie ma także
Czy Makbet – tytułowy bohater tragedii Szekspira – jest odpowiedzialny za swoje zbrodnie? A czy jest cokolwiek lub ktokolwiek, na kogo można zrzucić ciężar uczynionej przez siebie zbrodni? Czy człowiek może liczyć na coś takiego? To pytanie zadaje Szekspir swoim odbiorcom – nie my Szekspirowi. Zauważ: Makbet jest mordercą, w dodatku królobójcą. Zabił goszczącego w jego progach króla Dunkana. Zabijał dalej, by ukryć swoją zbrodnię! Innymi słowy – Makbet to tyran żądny
