Search Results for "Rousseau"
Kilka zasad na początek Znajdujesz się w świecie rozumu. W ubiegłym stuleciu Kartezjusz uzmysłowił to światu – tylko myśl jest pewna. Tak zrodził się racjonalizm – tylko rozum (ratio) to narzędzie zdolne do poznania świata. Wiek XVIII mocno myśl rozwinął. Oto kamienie milowe: Racjonalizm Pewne jest tylko to, że myślimy. Nie umiemy odpowiedzieć na setki pytań – ale pytamy, szukamy odpowiedzi, choć nie ma wiedzy – rozum pracuje. Krytycyzm Ludzie oświecenia podnieśli
Hasło „filozofia oświeceniowa” wywołuje skojarzenie: Wolter, racjonalizm, encyklopedyści. Gdzie działają? We Francji. Co głoszą? Pochwałę rozumu i wiedzy, wolności i równości człowieka oraz tolerancji. Bardzo dobrze, ale do tej głównej etykietki trzeba dorzucić kilka uwag. Racjonalizm nie jest pojęciem osiemnastowiecznym. Jego ojcem był myśliciel wieku XVII, Kartezjusz, który rzekł słynne „Cogito ergo sum” (myślę, więc jestem). Wymieniony pośród wielkiej trójcy Jan Jakub Rousseau jest przecież twórcą sentymentalizmu, i uczucie, wrażliwość,
Jan Jakub Rousseau (1712-1778) Co sądzisz o cywilizacji i postępie nauk? O rozwoju kultury? Być może myślisz jak Wolter, który oceniał dorobek ludzkiej cywilizacji bardzo wysoko. Myśl oświeceniowa — w większości — była zresztą myślą optymistyczną, głosiła wiarę w postęp, hołdowała ludzkiemu umysłowi. To wiemy. Ale — nie cała myśl oświeceniowa, nie wszyscy wielcy owych czasów byli tak święcie przekonani o dobru nauki i cywilizacji. Na pytanie: „Czy odrodzenie nauk
Filozofia sentymentalizmu Rousseau. Wstęp I Sentymentalizm jest to prąd literacki i kulturowy, który rozwijał się w oświeceniowej Europie w II połowie XVIII w. Nazwa – pochodząca od angielskiego słowa „sentiment” (uczucie) – została spopularyzowana dzięki tytułowi powieści Laurence’a Sterne’a Podróż sentymentalna. Za jednego z czołowych przedstawicieli i mózg tego kierunku uważa się Jeana Jacquesa Rousseau. Wstęp II Jean Jacques Rousseau, uważany za jednego z głównych przedstawicieli sentymentalizmu, był autorem Nowej Heloizy, powieści epistolarnej zainspirowanej dziejami średniowiecznych
Przedstaw wielkie idee myślicieli oświeceniowych (Rousseau, Wolter) i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej. Zacznij: Twórczość i myśli obu filozofów spotkały się w Polsce z dużym oddźwiękiem. Klasycyści cenili zwłaszcza Woltera – podziwiano jego polemiczny temperament, umiejętność krytycznego myślenia, prosty, żywy i jasny styl. Rousseau ceniony był przez sentymentalistów, którzy głosili hasło powrotu do natury i pierwotnych, autentycznych uczuć. Rozwiń: Ignacy Krasicki (pisząc powieść o dziejach Mikołaja Doświadczyńskiego) przejął z Kandyda Woltera pewne cechy bohatera,
Trzeba nadmienić, że powieść, o której mowa, pojawiła się w r. 1761 i zyskała sobie szaloną popularność, była rozchwytywana i drogo płacono za jej wypożyczenie. Jej autor – Jan Jakub Rousseau to twórca sentymentalizmu, a treść utworu dotyczy wdzięcznego tematu miłości. Zauważmy analogię do starej, średniowiecznej historii Heloizy i Abelarda – słynnego romansu uczennicy i nauczyciela… Tu jednak mamy do czynienia z nową Heloizą, i choć także parę zakochanych stanowi
Jan Jakub Rousseau (czytaj Ruso) zdobył w swoich czasach chyba największą wśród myślicieli sławę, wpływy i pozycję. Równać mógł z nim się tylko Wolter – francuski filozof. Wolter, Rousseau, Encyklopedia – to trzy symbole osiemnastego wieku. O Rousseau mówi się jeszcze: ojciec sentymentalizmu i pisarz czułego serca. Jak do tego doszło? Jan Jakub pochodził z biednej rodziny, szybko został sierotą i jako szesnastolatek wyruszył w świat. Gdy pewnego dnia wyszedł z rodzinnej Genewy na spacer, wrócił zbyt późno i zastał
Filozofia oświecenia Jean Jacques Rousseau Jeden z najsławniejszych filozofów epoki oświecenia. Uczestniczył w pracach nad pomnikowym dziełem epoki, Wielką Encyklopedią Francuską. Nie był entuzjastą postępu, rozumu i cywilizacji. Uważał, że rozwój nauki, rzemiosła, rolnictwa i techniki nie przyczynił się do powszechnego szczęścia, lecz upadku moralnego społeczeństwa. Współczesne mu objawy moralnej degrengolady – zdaniem myśliciela – były skutkiem porzucenia przez człowieka stanu naturalnego. W przeciwieństwie do uspołecznionych filozofów, Hobbesa i Locke’a, uważał, że przed wykształceniem się
Jean Jacques Rousseau Nastrojowy sentymentalista, plebejusz. Urodzony w Genewie, syn zegarmistrza. Stworzył sentymentalizm. Za najwyższe wartości uważał uczucia i naturę. Jednostka wbrew epoce – krytyk cywilizacji. Stworzył podwaliny pod powieść sentymentalną. Pracował nad Wielką encyklopedią francuską. Pochowany w Panteonie obok Woltera. Jego miejsca Genewa – tu przyszedł na świat. Turyn – tu zmienił wyznanie z protestanckiego na katolicyzm. Chambery – ukochane miejsce we Francji, często pojawia się w dziełach. Paryż – tu pracował i mieszkał. Ermenonville
SŁOWA KLUCZOWE Aparat państwowy Służący zarządzaniu państwem i wyposażony w uprawienia władcze system centralnych i naczelnych organów państwowych wraz z podległymi im urzędami. W ustroju demokratycznym system ten zbudowany jest z zachowaniem podziału władzy. Stanowią go organy wykonawcze, prawodawcze, sądownicze, kontrolne i przymusu. Apatryda (bezpaństwowiec) Osoba, która utraciła jedyne obywatelstwo. Biurokracja Ogół ludzi organizujących pracę urzędów i instytucji. Model idealnej biurokracji i zachowania sprawnych biurokratów opracował Max Weber. Wśród głównych
Czym jest ten tekst? Dziady część IV są wielkim romantycznym monologiem, odsłaniającym świat ducha, a ponieważ uczuciom trudno narzucić dyscyplinę, stąd też forma monologu nieskładna, poszarpana, często fragmentaryczna i bełkotliwa. Autorem tego niezwykłego monologu jest Gustaw, tragiczny kochanek Maryli, który w imię miłości gotowy jest zakwestionować cały porządek świata. Czas, miejsce, bohater Akcja Dziadów część IV rozgrywa się na plebanii, w noc Zaduszek, w atmosferze mroku i tajemnicy. Do domku Księdza przybywa dziwna postać. Jest to
Stendhal nazwał ją zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu, Grass „kurwą wśród gatunków literackich”. Powieść to jeden z najbardziej różnorodnych i bogato reprezentowanych gatunków literackich. Na maturze może pojawić się pytanie o przemiany gatunkowe powieści czy najważniejsze dla minionego tysiąclecia arcydzieła gatunku. Skąd się wzięła powieść? Odpowiedź na to pytanie nie jest wcale prosta. Prapoczątków powieści można upatrywać już w greckich epopejach i biblijnych przypowieściach. W okresie hellenistycznym w Grecji powstał tzw. romans grecki, (specjalizowali
Makbet Autor William Szekspir (1546-1616), najwybitniejszy przedstawiciel teatru epoki elżbietańskiej i jeden z największych, najbardziej liczących się dramaturgów wszech czasów. Był związany z trupą Słudzy Lorda Szambelana i teatrem The Globe. W Anglii uważany jest za jednego z największych poetów epoki – jest autorem ponad stu sonetów i pięciu poematów. Świadomie łamał zasady dramatu antycznego, np. naruszając zasadę decorum, mieszając liryzm z wisielczym humorem, wprowadzając postacie fantastyczne i bohaterów niskiego
Analizując i interpretując fragment wiersza Bolesława Leśmiana W malinowym chruśniaku, przedstaw relację między człowiekiem a światem natury oraz sposób kreacji poetyckiej rzeczywistości. Bolesław Leśmian, W malinowym chruśniaku (fragment) *** W malinowym chruśniaku, przed ciekawych wzrokiem Zapodziani po głowy, przez długie godziny Zrywaliśmy przybyłe tej nocy maliny. Palce miałaś na oślep skrwawione ich sokiem. Bąk złośnik huczał basem, jakby straszył kwiaty, Rdzawe guzy na słońcu wygrzewał liść chory, Złachmaniałych pajęczyn skrzyły się
Autor Johann Wolfgang Goethe (1749-1832) – pierwszy okres jego twórczości przypada na czas burzy i naporu, to wtedy właśnie powstają ballady oraz słynna powieść epistolarna Cierpienia młodego Wertera. Jego twórczość i osobowość wywarły ogromny wpływ na literaturę europejską. Epoka Preromantyzm. W drugiej połowie XVIII wieku w Niemczech zaistniało zjawisko zwane preromantyzmem. Młode pokolenie, które wówczas doszło do głosu, manifestowało bunt wobec istniejącej sytuacji, wobec zastanego porządku. Młodzi buntowali się przede wszystkim przeciwko
Człowiek Antyk To w antyku rodzi się humanizm. To starożytni filozofowie spędzają lata na poszukiwaniu recepty na szczęście. Artyści rzeźbią piękne ludzkie ciała, poeci wielbią to, co w człowieku szlachetne i cenne: mądrość, odwagę, męstwo, sprawiedliwość. Ludzie są niemal równi bogom (a bogowie podobni do ludzi), wszak w Homerowych epokach panuje zasada „bogowie jak ludzie – ludzie jak bogowie”. W Biblii – dziele starożytnym i sakralnym – są co najmniej
Miłość jako motyw w utworach literackich to temat rzeka. Pojawia się w kulturze wysokiej – to znaczy u Szekspira, Woltera, Mickiewicza, w dziełach uznanych, o wysokich walorach literackich, takich, których autorów można nazwać artystami. W literaturze niskiej – w sentymentalnych romansidłach wywołujących łzy mało wybrednych czytelników, w seryjnych książkach z serduszkami, kopiujących Trędowatą Mniszkówny itp. też występuje. W jakich ujęciach może występować pojęcie – miłość? Z obserwacji tematów wynika, że wymagane są: Prezentacje – czyli przywołaj, przedstaw słynne,
Epoka Barok, który jednak nie zadomowił się w XVII-wiecznej Francji. Tryumfy święcił tam klasycyzm – zwłaszcza w teatrze. Największymi przedstawicielami tego nurtu byli, obok Moliera, Pierre Corneille i Jean Baptiste Racine – znani głównie z twórczości tragicznej. Autor Molier to pseudonim największego francuskiego komediopisarza XVII w. Jean Baptiste Poquelin żył w latach 1622-1673. Przez kilkanaście lat wędrował z aktorską trupą. Po powrocie do Paryża założył znany do dziś teatr – Komedię Francuską i stał
Charakterystyka oświecenia Nazwa – oświecenie Ogólnie oświeceniem nazywamy osiągnięcia kultury i nauki wieku XVIII. Po raz pierwszy użyto tej nazwy w Niemczech. Sugerowano w ten sposób, iż po wieku ciemnoty i zacofania nowa myśl wnosi światło rozjaśniające noc baroku. Uwierzono bowiem w siłę nauki i wiedzy. Mówiono też o tej epoce: wiek rozumu lub wiek filozofów. Nazwa wywodzi się zatem od światła, inaczej niż poprzednia – od klejnotu (barok), a
Geneza utworu Kandyd (pełny tytuł Kandyd, czyli optymizm) to najsławniejsza powiastka filozoficzna Woltera. Została wydana w 1759 r. – w początkach zamieszkiwania przez autora zamku w Ferney, gdzie spędził ostatnich 20 lat życia. Tytułowy bohater podczas długiej podróży (której celem jest odnalezienie i poślubienie utraconej Kunegundy) przeżywa najrozmaitsze przygody – fantastyczne i tzw. życiowe. Towarzyszą mu dwaj filozofowie antagoniści – Pangloss (który uważa, że nie ma skutku bez przyczyny i że wszystko zawsze dzieje się jak