Conditionals charakteryzują się tym, że zawierają przyczynę, która wyrażona jest w zdaniu zaczynającym się od if (czasem także when, unless) i skutek. Zdanie z if niekoniecznie musi być na pierwszym miejscu, np.:
- If the weather is nice, we will go on a trip
można równie dobrze zamienić na - We will go on a trip if the weather is nice.
W języku angielskim występuje pięć typów Conditionals. Najbardziej znane są trzy:
Pierwszy okres warunkowy – tzw. warunki otwarte, czyli zdania, w których prawdopodobieństwo jest bardzo duże i dotyczą one przeważnie przyszłości bądź teraźniejszości związanej z przyszłością, np.:
- If we hurry now, we will catch the 11 o’clock train to London.
We will not catch the train unless we hurry
(Nie zdążymy na pociąg, jeżeli się nie pośpieszymy – ponieważ unless ma już znaczenie if not, w drugim zdaniu nie stosujemy już przeczenia)
- If I meet Jane this week, I will tell her about the meeting.
Betty will go to the party if (when) she cleans her room.
W zdaniach pierwszego okresu warunkowego stosujemy następującą zasadę gramatyczną:
W zdaniu z if (bez względu na to czy jest ono pierwsze, czy też drugie) stosujemy czas Present Simple, w drugim zaś zdaniu stosujemy Future Simple (tak jak jest to pokazane w powyższych przykładach), lub też czasownik modalny albo tryb rozkazujący, np.:
- If you do your homework, you can go to the cinema.
- If you see John, tell him about the meeting.
UWAGA
Należy zapamiętać, że w języku angielskim czas przyszły nie następuje zarówno po if (choć zdania odnoszą się do przyszłości), jak i po innych wyrazach wprowadzających okoliczniki przyczyny, takich jak:
- provided that, on condition that – pod warunkiem, że
- unless = if not
lub okoliczniki czasu:
- in case – na wypadek, gdyby
- when – kiedy
- while – podczas gdy
- before – przed
- after – po
- by the time – do czasu, gdy
- till – aż do
Drugi okres warunkowy wyraża małe prawdopodobieństwo i odnosi się do czasu teraźniejszego lub przyszłego, np.:
- If I had a lot of money I would buy myself a beautiful house.
- If we hurried we would catch the 11 o’clock train
To ostatnie zdanie jest bardzo podobne to zdania, przytoczonego dla pierwszego okresu warunkowego, tu jednak osoba mówiąca nie wierzy, w to, że uda im się pośpieszyć i zdążyć na pociąg.
W II okresie warunkowym zdanie z if musi być w czasie Past Simple, w drugim zdaniu musimy zastosować would + pierwsza forma czasownika.
Uwaga:
W drugim okresie warunkowym dla I, he, she i it należy użyć were zamiast was, choć w mowie potocznej znacznie częściej stosowane jest was, np.:
If I were you, I would not do it.
If she were wiser, she would marry George.
Trzeci okres warunkowy wyraża zerowe prawdopodobieństwo i odnosi się wyłącznie do czasu przeszłego, do wydarzeń, które już miały miejsce (bądź też nie miały miejsca), i nie można już nic zrobić, aby zmienić ich bieg, np.:
- If we had hurried, we would have caught that 11 o’clock train to London.
(użycie tego okresu warunkowego oznacza, że nie pośpieszyliśmy się i pociąg ten już nam uciekł i nie ma najmniejszych szans, abyśmy na niego zdążyli). - I would have passed that exam if I had studied harder.
(Niestety jednak nie chciało mi się uczyć i oblałam egzamin) - If we hadn’t hurried, we would have missed that train.
(Tym razem pośpieszyliśmy się jednak i zdążyliśmy na ten pociąg)
W III okresie warunkowym w zdaniu z if stosujemy czas Past Perfect, natomiast w drugim zdaniu musimy użyć would + have + III forma czasownika.
Kolejnym okresem warunkowym jest typ zerowy wyrażający 100% prawdopodobieństwo, stosowany do opisu praw fizyki, stałych relacji, itp., np.:
If you heat ice, it melts.
If flowers do not get water, they die.
You have to have a passport if you want to visit a foreign country.
W obydwu zdaniach w takim przypadku stosujemy czas Present Simple.
Ostatnią grupą są warunki mieszane, odnoszą się one przeważnie do sytuacji, w których jakieś wydarzenie z przeszłości (a więc należące do III okresu) ma wpływ na teraźniejszość (II conditional), np.:
If I had prepared myself a sandwich, I would not be so hungry now.
If he hadn’t failed the exam last year, he would not have to take it now again.