Artysta i jego sztuka – bohaterowie literatury różnych epok. Przedstaw problem na wybranych przykładach.

Komentarz:

Kolejna wersja najpopularniejszego tematu maturalnego. Zadania sztuki czy raczej stosunek artysty do niej – w tym wypadku możemy konkretyzować nasze ujęcie tematu według własnego uznania. Niestety, jeśli nie mamy wielkiego talentu eseistycznego, przy tego rodzaju temacie raczej nie unikniemy chronologicznej lub problemowej wyliczanki-klepanki. Warto tylko postarać się, by była ona solidna i przekonująca.

Strategie realizacji tematu:

  • Możliwość I:
    Skupiamy się na programach i manifestach artystycznych. Interesują nas formułowane w różnych epokach zadania literatury. Zaczynamy od Poetyki Arystotelesa, idziemy poprzez Horacego i Kochanowskiego, aż do płomiennych manifestów romantyków. Wiek XIX wyjątkowo obfitował w wystąpienia programowe – spór romantyków z klasykami, pozytywistów z romantykami, modernistów z pozytywistami i skamandrytów z modernistami – to właśnie krąg problemów, w którym trzeba się obracać.
  • Możliwość II:
    Wybieramy nieco trudniejszą możliwość i szukamy tekstów będących portretami (lub autoportretami) artystów. I tu chyba jawi się rozpoczęcie wyliczania od słynnego „exegi monumentum…” Horacego. Potem, rzecz jasna, Wielki testament Villona, Elegia o sobie samym do potomności Janickiego, autotematyczne fraszki i pieśni Kochanowskiego. W dobie romantyzmu – Sonety krymskie i Epilog do Pana Tadeusza Mickiewicza, Kordian, I cz. Nie-Boskiej… Wreszcie modernizm – Portret Doriana Graya Wilde’a czy postać Poety w Weselu. Jak widać – artyś­ci mogą być także bohaterami utworów…

Nie zapomnij o tekstach:

• Arystoteles Poetyka
• Horacy Carmina
• François Villon Wielki testament
• Klemens Janicki Elegia o sobie samym do potomności
• Jan Kochanowski Pieśni, Fraszki
• Adam Mickiewicz Oda do młodości, Romantyczność, Dziady
• Juliusz Słowacki Kordian
• Zygmunt Krasiński Nie-Boska komedia
• Aleksander Świętochowski My i Wy
• Stanisław Przybyszewski Confiteor
• Oskar Wilde Portret Doriana Graya
• Stanisław Wyspiański Wesele

Dotyczy motywów:

  • artysta i sztuka
  • zadania literatury
  • metody twórcze
  • pokolenia literackie