Każde z trzech omówionych zdań zawiera wyrazy, które kiedyś musiały znaczyć coś innego niż obecnie. Współczesne znaczenie zupełnie nie przystaje do kontekstu zdania. Czasem jednak można określić związki między tymi dwoma znaczeniami. Wyraz mógł w przeszłości odnosić się do większej liczby obiektów, niż odnosi się dziś, gdy jego znaczenie zawężono. Procesem odwrotnym jest rozszerzenie znaczenia. Jeśli oba znaczenia wyrazu nie będą miały ze sobą nic wspólnego, opiszemy ten stan jako przesunięcie znaczenia.

Polityczny z waści kawaler.

Polityka oznaczała niegdyś etykietę, dobre obyczaje. Polityczny w powyższym zdaniu to dobrze ułożony, kulturalny.
Rzeczownik kawaler występuje w wielu europejskich językach. W pierwotnym znaczeniu odnosił się do jeźdźca, osoby jeżdżącej konno. Byli to – na ogół – mężczyźni. Dlatego rozszerzono zakres stosowania tego rzeczownika – wyraz stał się synonimem młodzieńca, mężczyzny. Dzisiaj oznacza on natomiast mężczyznę nieżonatego. We współczesnej polszczyźnie znaczenie tego rzeczownika zostało więc zawężone.

Do Cara moskiewskiego z denuncjacją przyjaźni swej (…) wyprawił.

Łaciński czasownik denuntio odpowiadał polskim czasownikom oświadczać albo oznajmiać. Obecnie denuncjacja to wyłącznie donos, bardzo szczególny rodzaj oświadczenia.

Cudowny odór gajów różanych.

Odór (z łaciny odor) oznaczał dawniej zapach, dzisiaj zaś – wyłącznie fetor, zapach wstrętny, przykry. Znaczenie rzeczownika odór zostało więc zawężone.

Facebook aleklasa 2