W imieniu bohatera – podróżnika z wybranego utworu literackiego lub malarskiego napisz kartkę z podróży z opisem przeżyć wewnętrznych.

Forma wypracowania
Wyraźnie poproszono Cię o kartkę z podróży, w której opiszesz uczucia.
Ale innymi wdzięcznymi formami do zapisków wrażeń z podróży są także: list, dziennik (lub pamiętnik), sprawozdanie, opowiadanie, reportaż.

Wiadomości z lekcji, czyli na czym bazujesz?

Jakie utwory można wybrać?
Wiersze poetów romantycznych (np. Żegluga lub inny wiersz z cyklu Sonetów krymskich Adama Mickiewicza, Hymn Juliusza Słowackiego, Pielgrzym Cypriana Kamila Norwida), Odyseję Jana Parandowskiego, Modlitwę Pana Cogito-Podróżnika Zbigniewa Herberta, malarstwo marynistyczne (Williama Turnera, Iwana Ajwazowskiego)

 

Przykładowe wypracowanie nr 1 (na podstawie wiersza Żegluga Adama Mickiewicza)

Krym, 20 sierpnia 1825 r.

Droga Marylo!

Nie ma przy mnie bliskiej duszy, która zrozumiałaby, co przeżyłem ubiegłej nocy, więc z Tobą dzielę się swymi wrażeniami.
Ładna pogoda, która obudziła mnie rankiem, zupełnie nie wskazywała na to, że nudny dzień zakończy się takimi emocjami. Po południu zerwał się wiatr, który zaniepokoił marynarzy na statku. Mnie nie udzielił się ich lęk, gdyż w wichrze nieraz już odnalazłem natchnienie poetyckie. Ale gdy jego siła wzrosła do tego stopnia, że statek przerzucało z miejsca na miejsce, to i mnie dopadły sidła lęku. Jednocześnie przeszył mnie dreszcz emocji, który mieszał się z obawami o utratę życia. Burza przerodziła się w prawdziwy sztorm. Grzmoty piorunów i szum ogromnych fal tłumiły okrzyki przerażenia, które wydobywały się z naszego statku. Trzęsącymi się ze strachu rękami mocno trzymałem się burty. W kulminacyjnym momencie przezwyciężyłem strach i rozpostarłem ramiona. Gdy zrozumiałem, że człowiek uzależniony jest od Boskiej woli, poczułem się wolny i z podziwem patrzyłem na szaleństwo żywiołów – wiatru, powietrza i wody.
Kolejny dzień na statku rozpoczęliśmy od naprawiania szkód i suszenia wszystkiego, co nam zamokło.
Na szczęście przed wodą uchowała się moja papeteria, dzięki czemu mogę Ci przesłać tęskne pozdrowienia.
Twój na zawsze Adam

Sformułowania oddające emocje:

  • Bałem się, ale jednocześnie odczuwałem radość.
  • Strach sparaliżował moje ciało.
  • Ogarnęło mnie przerażenie.
  • Mało nie umarłem z zachwytu.
  • Odczuwałem lęk.
  • Wpadłem w panikę.
  • Przezwyciężyłem strach.
  • Usiłowałem stłumić niepokój.
  • Ze strachu wrzasnąłem.
  • Tak się bałem, że aż zasłoniłem twarz.
  • Zachwyciłem się pięknem przyrody.
  • Takie widoki wprawiły mnie w zdumienie.

 

Przykładowe wypracowanie nr 2 (na podstawie wiersza Hymn o zachodzie słońca Juliusza Słowackiego)

Na morzu przed Aleksandrią, 19 X 1836 r.

Kochana Mamo!

Nie opuszczają mnie myśli o Tobie i o ojczyźnie, którą musiałem opuścić. Nawet tak daleko od kraju, na morzu pod Aleksandrią, otrzymuję znaki, które kojarzą mi się z ukochaną Polską.
Dziś moje serce poruszył widok niezwykły – ujrzałem nasze polskie bociany, które rozczuliły mnie do łez. Wyobrażasz sobie, Mamo, jaka tęsknota mnie ogarnęła? Smutku, który odczułem, nie sposób wyrazić słowami. Poczułem się samotny na statku pełnym obcych ludzi, na statku, którego przystanią nie będzie moja Ojczyzna. Zazdroszczę tym, którzy mogą do niej swobodnie powrócić. Mnie nieprędko dane będzie stanąć w kraju i spotkać się z Tobą, Kochana Mamo. Stąd mój smutek, z którego mogę się zwierzyć jedynie w modlitwach do Boga i w krótkich listach do Ciebie. Smutno mi, Boże! Smutno mi, Mamo! Ale wiedz, że zawsze będę przy Tobie myślami, a szczególnie w tych najcięższych chwilach.
Pozdrawiam Cię, prosząc o wsparcie duchowe.
Twój syn Juliusz

 

Przydatne cytaty

Najlepszymi cytatami są fragmenty utworów, które stanowiły bazę wypracowania.
W sonecie Adama Mickiewicza obrazy i uczucia podawane są w sposób niezwykle dynamiczny – za pomocą wykrzyknień, równoważników zdań lub dłuższych zdań złożonych, w których pada jedno orzeczenie za drugim:

Wiatr! Wiatr! – dąsa się okręt, zrywa się z wędzidła,
Przewala się, nurkuje w pienistej zamieci,
Wznosi kark, zdeptał fale i skroś niebios leci (…).

W wypracowaniu, którego bohaterem uczyniliśmy Juliusza Słowackiego, wykorzystano refren Hymnu: „Smutno mi, Boże!”. Ponadto umiejętnie dołożono parafrazę tego refrenu: „Smutno mi, Mamo!”. Ponieważ podmiot liryczny Hymnu bezpośrednio opisuje kolejne etapy podróży oraz oddaje uczucia, mamy właściwie gotowe formuły do wykorzystania, np.:

Dzisiaj, na wielkim morzu obłąkany,
Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem,
Widziałem lotne w powietrzu bociany (…).

Dla ambitnych!
Zamiast utworów literackich tłem swojego wypracowania mogliście ustanowić dzieło malarskie – obraz, którego motywem jest podróż. Do najsłynniejszych twórców marynistycznych (krajobrazów przedstawiających morskie podróże) należą: rosyjski malarz Iwan Ajwazowski (jego słynnym dziełem jest np. Sztorm) oraz angielski malarz William Turner (twórca takich dzieł jak Statek niewolników czy Anioł wśród burzy), który malował nie tylko morskie krajobrazy (do pejzaży górskich należy np. Przełęcz św. Gotarda).

Skojarz termin!
Malarstwo marynistyczne – odmiana malarstwa pejzażowego, w którym głównym tematem jest morze: morskie krajobrazy, przedstawienia statku zmagającego się z morskim żywiołem, rozszalałe siły natury, wzburzone morze, wicher rwący żagle.

Jakie wycieczki dostarczają emocji?
Nie tylko dalekie podróże, wielkie przygody na morzach czy trudne wyprawy mogą dostarczyć niezapomnianych uczuć. Pełne emocji mogą się okazać także wycieczki szkolne, np. w góry, albo najzwyklejsze spacery po lesie czy parku.