PAN TADEUSZ - wypracowanie
Scharakteryzuj postawy i upodobania uczestników sporu oraz określ rolę i znaczenie przedstawionego fragmentu Pana Tadeusza w całym poemacie. Zwróć uwagę na wyróżnione fragmenty Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, księga III Umizgi (fragment) „Pani, rzekł Hrabia, racz mej śmiałości darować, Przychodzę i przepraszać, i razem dziękować. Przepraszać, że jej kroków śledziłem ukradkiem, I dziękować, że byłem jej dumania świadkiem; Tyle ją obraziłem! winienem jej tyle! Przerwałem chwile dumań: winienem ci chwile Natchnienia! chwile błogie! potępiaj człowieka, Ale sztukmistrz
Gdzie mieszkali najważniejsi bohaterowie Pana Tadeusza? W Soplicowie mieszkali: Sędzia – brat Jacka Soplicy, opiekun Tadeusza. Zaradny gospodarz, zwolennik tradycji, gościnny. Bywał jednak porywczy, nie chciał ustąpić w sporze o zamek, chociaż dobra Horeszków zyskał dzięki niechlubnej targowicy. Tadeusz – 20-letni syn Jacka Soplicy. Imię otrzymał na pamiątkę Tadeusza Kościuszki. Wychowywany przez Sędziego, ostatnie lata spędził w szkole, prawdopodobnie w Wilnie. Łatwowierny, ufny, zakochany w Zosi. Nowoczesny – zdecydował się na uwłaszczenie chłopów.
Udowodnij, że Pana Tadeusza Adama Mickiewicza można określić mianem epopei narodowej. a) Zacznij od podania drugiej nazwy epopei oraz określenia, do jakiego rodzaju literackiego zaliczamy epopeję. Epopeja (inaczej epos) należy oczywiście do epiki. b) Teraz omów elementy formalne eposu, wykazując, że znajdziemy je także w Panu Tadeuszu. Epopeja to inaczej poemat epicki, heroiczny, czyli utwór napisany wierszem, zazwyczaj obszerny, o budowie epizodycznej. Pan Tadeusz napisany jest trzynastozgłoskowcem, jest rozbudowany i
„Pan Tadeusz” – utworem o historii Polski. Już sam podtytuł epopei Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem świadczy o tym, że Pan Tadeusz jest książką o konkretnym czasie historycznym, o określonym momencie dziejowym. O jakim? O epoce napoleońskiej, latach złudzeń Polaków liczących na to, że pokonają cara i u boku Napoleona stworzą własne państwo. Pierwsza część tytułu brzmi: Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Rzecz dzieje się na wschodzie Rzeczypospolitej, w czasach, gdy mieszkało tam
Jakie ważne wydarzenia historyczne pojawiły się w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza? Koncert Jankiela ukazuje tradycję walk o niepodległość, przywołuje minione wydarzenia. Jest jakby muzycznym sprawozdaniem z niezbyt odległej historii Polski. Historii burzliwej, pełnej dramatycznych i przełomowych wydarzeń, które skazały Polskę na ponad sto lat niewoli. Swój koncert Jankiel zaczął od przypomnienia uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Wśród wszystkich obecnych dźwięki Poloneza Trzeciego Maja wywołały wielkie poruszenie i radość. Konstytucja miała przecież ograniczyć
Z życia bohaterów „Pana Tadeusza”… Napisz opowiadanie z dialogiem o wydarzeniach nieopisanych w Mickiewiczowskiej epopei. Zapamiętaj! Opowiadanie z dialogiem to opowiadanie o czymś wraz z przytaczaniem rozmów bohaterów (dialogów). Ważny jest zapis graficzny! Wypowiedź każdego bohatera zaczynamy od myślnika. Gdy zaczyna mówić inny bohater, jego wypowiedź zapisujemy w nowej linii, też od pauzy. Pamiętajmy o wydzielaniu myślnikami wtrąceń typu: – powiedziała Asia, – odparł Zenek, – zapytała Oliwia, – zdziwił się Tomek. Przydatne sformułowania. Skorzystaj z nich przy pisaniu
W imieniu jednego z bohaterów „Pana Tadeusza” napisz pamiętnik dokumentujący wydarzenia przedstawione w epopei. Zanim napiszesz Zdecyduj, którego z bohaterów wybierzesz. Uważa się, że głównym bohaterem jest Jacek Soplica, ale może dopuścisz do głosu słabiej scharakteryzowaną postać, np. Zosię czy Hrabiego? Jak to napisać? Forma – pamiętnik. Przedstawiasz wydarzenia z perspektywy nie narratora, ale tej właśnie osoby. Pamiętaj o szczegółach (tych nie brakuje w Panu Tadeuszu) – w co był tego dnia ubrany bohater, co jadł, z kim rozmawiał.
Jakie warstwy społeczne przedstawione zostały w Panu Tadeuszu? Wymień ich przedstawicieli i poglądy polityczne. W Panu Tadeuszu występują przedstawiciele pięciu grup społecznych: Magnaterii Do tej grupy należy Hrabia i nieżyjący Stolnik Horeszko. Magnateria jest świadoma swego bogactwa i władzy z niego wynikającej. Stolnik był dobrym patriotą, ale gardził niżej urodzonymi. Hrabia początkowo zasługuje na krytykę za swój kosmopolityzm, później jednak staje się wzorowym żołnierzem. Szlachty Do tej grupy należy ród Sopliców. Szlachta ceni tradycję, ma
Wskaz cechy eposu w Panu Tadeusz. Epos rozpoczyna się inwokacją. Nie ma chyba słynniejszej apostrofy polskiej jak: „Litwo, ojczyzno moja” Mickiewicza. Poeta zwraca się do odległej ojczyzny i Matki Boskiej, prosząc, jak to w inwokacji być powinno, o pomoc w tworzeniu dzieła. Porównania homeryckie – są obecne w eposie Mickiewicza w opisach przyrody, drzew, burzy czy sadu, np. Chmury. Realizm szczegółu – czyli metoda opisywania rzeczy z epicką dokładnością, tak, że na podstawie tego opisu można by
Opis Soplicowa. Jak tworzyć opis dworku i jego otoczenia? Oto przykład pracy i wskazówki, jak ją napisać, wzbogacić. Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany; Świeciły się z daleka pobielane ściany, Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni. Ten opis dworu w Soplicowie, znany dobrze z I księgi Pana Tadeusza na długo ukształtował wyobrażenie polskich czytelników i widzów o dworku szlacheckim. Soplicowo, co ważne, znajduje się na Litwie, na Kresach, czyli w polskiej
Napisz charakterystykę porównawczą Jacka Soplicy i Giaura. Wskazówki W charakterystyce postaci powinieneś uwzględnić następujące elementy: wstępną prezentację obydwu postaci, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, stosunek do świata, podsumowanie zawierające własną opinię. Prezentacja Przedstaw bohaterów. Zwróć uwagę na podobny sposób przedstawienia postaci w tekście – Jacka i Giaura poznajemy poprzez autoprezentację: wyznanie na łożu śmierci umiejscowione na końcu utworu, stąd też następna cecha – tajemniczość, zagadkowość obydwu bohaterów, cecha typowo romantyczna. Zastanów się, co wiesz
Opisz obyczaje szlacheckie przedstawione w Panu Tadeuszu. Podtytuł Pana Tadeusza – Ostatni zajazd na Litwie oraz powtarzający się bardzo często w poemacie przymiotnik: „ostatni” sugeruje, iż mamy do czynienia z pożegnaniem dawnego, szlacheckiego świata. Nieodłącznym składnikiem tego świata jest pewna etykieta, pewne obyczaje… W epopei opisano je szczegółowo, barwnie i pięknie. Już pierwsza księga daje nam obraz szlacheckiej gościnności i ziemiańskich, staropolskich obyczajów. Gdy Tadeusz przybywa ze szkoły do rodzinnego domu – Soplicowa – stryj,
Opisz dworek szlachecki na przykładzie Soplicowa z Pana Tadeusza. Śród takich pół przed laty, nad brzegiem ruczaju, Nas pagórku niewielkim, we brzozowym gaju, Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany; Świeciły się z daleka pobielane ściany, Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni. Ten opis dworu w Soplicowie, znany dobrze z I księgi Pana Tadeusza na długo ukształtował wyobrażenie polskich czytelników i widzów o dworku szlacheckim. Soplicowo, co ważne, znajduje się
„Pan Tadeusz” utworem o historii Polski. Już sam podtytuł epopei Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem świadczy o tym, że Pan Tadeusz jest książką o konkretnym czasie historycznym, o określonym momencie dziejowym. O jakim? O epoce napoleońskiej, latach złudzeń Polaków liczących na to, że pokonają cara i u boku Napoleona stworzą własne państwo. Pierwsza część tytułu brzmi: Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Rzecz dzieje się na wschodzie Rzeczypospolitej, w czasach,
Zosia i Telimena – charakterystyka porównawcza bohaterek „Pana Tadeusza”. I schemat charakterystyki porównawczej 1. Charakterystyka Zosi: a) wygląd, b) zachowanie, styl bycia, c) cechy charakteru, d) ocena. 2. Charakterystyka Telimeny: a) wygląd, b) zachowanie, styl bycia, c) cechy charakteru d) ocena. 3. Podobieństwa i różnice między bohaterkami. 4. Ocena obu postaci. . II schemat charakterystyki porównawczej 1. Równoległa charakterystyka Zosi i Telimeny: a) wygląd jednej i drugiej bohaterki – podobieństwa i różnice, b) zachowanie –
Zinterpretuj dowolnie wybrany opis przyrody, posługując się terminologią teoretycznoliteracką. Wybór fragmentu tekstu w zależności od upodobań – może być opis sadu, ogrodu, gaju itp. Dla przykładu weźmy opis sadu i ogrodu: Był sad. – Drzewa owocne, zasadzone w grzędy, Ocieniały szerokie pole; spodem grzędy, Tu kapusta, sędziwie schylając łysiny, Siedzi i zda się dumać o losach jarzyny; Tam, plącząc strąki w marchwi zielonym warkoczu Wysmukły bób obraca na nią tysiąc
Jacek Soplica i dzieje jego życia stały się symbolem (i modelem) przemiany duchowej z człowieka hardego, samowolnego, realizującego przede wszystkim własne zachcianki, a nawet naruszającego prawo w człowieka, który poświęca własną dumę na rzecz dobra kraju, pokorą i działalnością patriotyczną odkupuje dawne przewinienia wobec ludzi i ojczyzny. Od tej pory taki model bohatera zaczął się pojawiać w literaturze polskiej – słynny przykład takiego bohatera to Sienkiewiczowski Kmicic. Jacek to chyba
Obyczaje szlachty polskiej utrwalone w Panu Tadeuszu. Zaprezentuj na podstawie przywołanego fragmentu i znajomości całej lektury. Księga I. Gospodarstwo Goście weszli w porządku i stanęli kołem; Podkomorzy najwyższe brał miejsce za stołem; Z wieku mu i z urzędu ten zaszczyt należy. Idąc, kłaniał się damom, starcom i młodzieży. Przy nim stał kwestarz, Sędzia tuż przy Bernardynie. Bernardyn zmówił krótki pacierz po łacinie. Mężczyznom dano wódkę; wtenczas wszyscy siedli I chołodziec litewski, milcząc, żwawo jedli. Pan
Odwołując się do poniższego fragmentu dzieła i całej epopei narodowej, ukaż, w jaki sposób zostało sportretowane środowisko szlacheckie w Panu Tadeuszu. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (…) Słońce ostatnich kresów nieba dochodziło, Mniej silnie, ale szerzej niż we dnie świeciło, Całe zaczerwienione jak zdrowe oblicze Gospodarza, gdy skończywszy prace rolnicze, Na spoczynek powraca. Już krąg promienisty Spuszcza się na wierzch boru i już pomrok mglisty, Napełniając wierzchołki i gałęzie drzewa, Cały las wiąże w jedno i jakoby zlewa,
Pieśń świętojańska o Sobótce Jana Kochanowskiego i Pan Tadeusz Adama Mickiewicza – porównaj dwa sposoby realizacji mitu arkadyjskiego. Odwołaj się nie tylko do prezentowanego fragmentu Pana Tadeusza, lecz także do innych znanych Ci urywków tego dzieła. Zastanów się, czy taka kraina może być atrakcyjna dla młodego człowieka z początku XXI wieku? Jan Kochanowski Pieśń świętojańska o Sobótce Panna XII Wsi spokojna, wsi wesoła, Który głos twej chwale zdoła? Kto twe wczasy,kto
