KAFKA - wypracowania
Co się dzieje w powieści Franza Kafki Proces? Książka zaczyna się zupełnie zwyczajnie, tak mogłaby się rozpocząć powieść sensacyjna czy kryminalna. Nigdy jednak czytelnik się nie dowie, pod jakim zarzutem aresztowano bohatera i kto konkretnie mu te zarzuty stawia. Sąd, przed którym ma stanąć Józef K., pozostaje poza jego zasięgiem, wciąż nieznany. Wyrok jest nieodwołalny, przesądzony z góry, mimo braku konkretnych przyczyn i dowodów. Świat przedstawiony w powieści jest jakby
Krótko scharakteryzuj narrację w „Procesie”. W powieści mamy do czynienia z narratorem trzecioosobowym. Jest on medium przekazującym obraz świata. Nie bierze udziału w przedstawianych zdarzeniach, ukazuje je w sposób raczej suchy, niezaangażowany, można powiedzieć „przezroczysty”. Nie wyciąga pomocnej ręki do czytelnika, nie tłumaczy prawideł rządzących „opowiadanym” przez niego światem, choć ten kryje w sobie wiele zagadek i nieścisłości. Wobec przedstawianych zdarzeń i bohaterów zachowuje dystans, niekiedy pozwala sobie na ironię. Nie jest to narrator wszechwiedzący. Często snuje
Wypisz cechy „Procesu” jako powieści-paraboli. Definicja Parabola to dzieło, w którym przedstawione postacie i zdarzenia nie są ważne ze względu na ich cechy jednostkowe, lecz jako przykłady praw rządzących ludzką egzystencją, postaw wobec życia, losu i śmierci. Świat przedstawiony paraboli stanowi zbiór wykładników prawdy filozoficznej czy moralnej. Takie dzieła powinniśmy więc odczytywać na dwóch płaszczyznach: dosłownej (to rozumie się samo przez się) i przenośnej, metafizycznej – ukrytej przed czytelnikiem i wymagającej rozszyfrowania.
Wskaż przykłady absurdu w „Procesie”. • Zacznij od definicji absurdu – przepisz ją ze słownika lub zapisz własnymi słowami. Oto ona: Absurd (łac. rażący uszy, niedorzeczny) w logice jest błędem, w literaturze zaś chętnie wykorzystywaną kategorią estetyczną, sposobem prezentowania świata. Jest posunięciem fikcjonalności dzieła literackiego do granic możliwości, nie naśladuje bowiem rzeczywistości i ukazuje rzeczy, których nie bylibyśmy w stanie zaakceptować w normalnym świecie. Światem przedstawionym nie rządzi logika i często nie może być mowy o przyczynowo-skutkowym łańcuchu
Zaproponuj kilka różnych sposobów odczytania Procesu Kafki. Powieść możemy odczytać: Jako parabolę ludzkiego losu. Jako nowoczesny moralitet. Na sposób egzystencjalny – żyjemy z wyrokiem śmierci w zawieszeniu. Nie wiemy, kiedy zostanie wykonany. Na scenie życia jesteśmy tylko nędznymi aktorami – nie mamy wielkiego wpływu na swoją rolę. Nasze życie na milion różnych sposobów kształtują inni ludzie – a wedle Sartre’a „piekło to inni”. Człowiek, wrzucony w istnienie (to z kolei sformułowanie Heideggera), czuje się zagubiony
Kafkowskie przestrzenie – scharakteryzuj opisy miasta i sądu w „Procesie” i ich sens. Na początku możesz ogólnie scharakteryzować miejsce akcji: rozgrywa się ona w nieznanym, niewiadomym mieście. Prawdopodobnie jest to Praga, w której mieszkał Kafka. Większość wydarzeń dzieje się w nieprzyjaznych, dusznych pomieszczeniach, nie zaś w uroczych ogrodach czy pięknych salonach. Mamy tu labirynty budynków, ciasne mieszkania lokatorskie, sale sądowe, katedrę „bez Boga”. Wszystko dzieje się w półmroku, półcieniu lub w mętnym świetle. Przestrzeń kafkowska to taka, która osacza
Charakterystyka Józefa K. • Uwzględnij koniecznie fakt, że o bohaterze wiemy bardzo niewiele. Nie znamy jego przeszłości, niewiele możemy powiedzieć o jego wyglądzie. To jednak okazuje się nieważne – K. jest współczesnym everymanem, który ma ukazać losy człowieka, absurd istnienia. • Krótko opisz sytuację, w której znalazł się K. Bez wątpienia jest ona dziwna, pozbawiona sensu – dla świata prozy Kafki typowe jest poczucie metafizycznej trwogi. Józef K. został oskarżony i aresztowany, lecz mimo
Co to znaczy, że Dżuma jest powieścią egzystencjalną? Albert Camus uważany był za pisarza, który w swoich dziełach zawarł idee egzystencjalizmu, ba, za naczelnego pisarza wśród egzystencjalistów. On sam odżegnywał się od tego. Dla Camusa los mitycznego bohatera Syzyfa, skazanego przez bogów na wtaczanie pod górę ciężkiego głazu, który zawsze staczał się tuż przy wierzchołku góry, był symbolem tragizmu i absurdu ludzkiego życia. Innymi słowy: większość naszych wysiłków skazana jest na porażkę,
Dwie postawy wobec absurdu świata. Porównaj, jak został przedstawiony absurd w Dżumie Alberta Camusa i w Procesie Franza Kafki. Na wstępie Dobrze będzie zacząć od uwagi może trochę banalnej, ale za to… prawdziwej i dobrze wprowadzającej w dalsze rozważania. Odczucie absurdu świata to jeden z ważniejszych tematów literatury XX i XXI wieku. Twórcy często zadają pytania (nie zawsze wprost) o sens istnienia świata, o pozycję człowieka w świecie i sens życia. Odpowiedzi są pesymistyczne, a często nawet tragiczne. Czasem jedynie trafia
Skomentuj postawę głównego bohatera Dżumy Alberta Camusa na podstawie przytoczonego fragmentu. „W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę” – tak przynajmniej uważał doktor Bernard Rieux, główny bohater Dżumy Alberta Camusa. Choć niekiedy wydaje mi się, że to patetyczne słowa pozbawione większego sensu, nieznajdujące potwierdzenia w otaczającej nas rzeczywistości, bardzo chciałabym w nie wierzyć, a jeszcze bardziej – żeby okazały się prawdziwe. Przekonanie o ich prawdziwości nie opuszczało mnie podczas lektury powieści Camusa
Proces stanowi znakomitą literaturę podmiotu do prezentacji tematów, takich jak: • śmierć • egzystencjalny lęk • świat jako labirynt • wina i kara • samotność • everyman • przemiany powieści Śmierć Przykład sformułowania tematu: Różne ujęcia tematu śmierci na przestrzeni wieków. Omów na wybranych przykładach. Podpowiadamy Ujęcie Kafki przedstaw jako pokrewne wobec stanowiska egzystencjalistów. Śmierć jest nieuchronna, stanowi zagadkę, budzi niepokój i człowiek pozostaje wobec niej samotny. Nie ma
Zinterpretuj tytuł powieści Alberta Camusa pt. Dżuma. Dżuma jako powieść o: • wojnie, • różnych ludzkich postawach wobec zagrożenia, • miłości i ofiarności pomagającej pokonać zło, • potrzebie solidarności ludzi w sytuacji ekstremalnej, • stałej obecności zła w otaczającym nas świecie, • potrzebie heroizmu, • cierpieniu, • wierze, winie i karze. Dżuma, zwana też morową zarazą lub czarną śmiercią, to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Była jedną z większych plag
Jak zinterpretujesz wymowę Procesu Franza Kafki? Akcja powieści Franza Kafki przypomina koszmar senny. Rzecz dzieje się w abstrakcyjnym mieście i bez konkretyzacji czasowej. Bohater – Józef K. – budzi się i od obcych urzędników, którzy naszli jego mieszkanie, otrzymuje informację, iż został postawiony w stan oskarżenia. Zaczyna się proces, bez przyczyn i bez dowodów, proces jak fatum – Józef K. nie wie nawet, o co jest oskarżony. Przechodzi fazy buntu
Józef K. Everyman marionetka człowiek samotny człowiek dążący do samowiedzy człowiek przeżywający metafizyczny lęk Bohater tragiczny Everyman Bohater Procesu to człowiek bez tożsamości – pospolite imię, brak nazwiska (jedynie niewiele znaczące K.), żadnych informacji o wyglądzie… Człowiek, który może być każdym. Bohater Procesu uosabia egzystencjalne lęki każdego człowieka, pokazuje uniwersalne postawy wobec losu. Ta zamierzona kreacja współgra z parabolicznym charakterem powieści. Marionetka Pan jest aresztowany, pewnie, ale nie powinno to
Interpretacje powieści Powieść-parabola. Powieść absurdu. Książka o zbiurokratyzowanym świecie. Metafora ludzkiego życia. Studium totalitaryzmu. Powieść o poszukiwaniu samoświadomości. Książka o śmierci i samotności. Powieść-parabola Fabuła Procesu ma znaczenie przenośne, jest ilustracją ogólniejszych praw ludzkiej egzystencji. Różne możliwości odczytania powieści: obraz bezradności człowieka wobec machiny biurokratycznej: urzędów, sądów itp., problem nieliczenia się z jednostką w systemie totalitarnym, osamotnienie człowieka w społeczeństwie, refleksja nad ludzką egzystencją – skazanie na nieuchronną śmierć,
Świat i wina Józefa K. Rozwiń temat, odwołując się do poniższego fragmentu Procesu Franza Kafki. Malarz (…) powrócił na swoje miejsce i postawił pierwsze rzeczowe pytanie, które zapytanemu zaparło dech w piersi. – Czy jest pan niewinny? – zapytał. – Tak jest – rzekł K. Odpowiedź na to pytanie sprawiła mu wprost radość, zwłaszcza że dana była osobie prywatnej, niejako bez żadnej odpowiedzialności. Nikt jeszcze nie pytał go tak otwarcie. Ażeby tę radość
Los człowieka w ujęciu Kafki. Temat, choć krótki, wcale nie jest łatwy. Wymaga nie tylko znajomości utworów Kafki (Proces, Zamek), ale i umiejętności czytania tekstów parabolicznych i odnoszenia tekstów literackich do naszego losu. Wymaga „ rekonstrukcji” koncepcji Franza Kafki i przefiltrowania jej przez subiektywne spostrzeżenia. Ważne sformułowania • everyman, człowiek-każdy, reprezentant ludzkości • cały świat postawiony w stan oskarżenia • skrajności ustroju totalitarnego, w którym nie ma miejsca dla jednostki • dominuje przerażająca
Józef K. jako everyman Temat konkretny aż do bólu! Nie daje możliwości wyboru materiału literackiego (tylko Proces Kafki). Szansa dla tych, którzy dokładnie zapoznali się z lekturą i jej interpretacjami. Niebezpieczeństwa? Temat może okazać się zbyt wąski. Czy na pewno wiemy, co pisać? Nie wystarczy przecież wypowiedzieć się w kilku zdaniach. Za bardzo krótką, konkretną pracę nie dostaniemy na pewno najwyższej oceny. Jak podwyższyć stopień? Jak urozmaicić pracę na ten,
Odwołując się do przytoczonego fragmentu oraz całości utworu, skomentuj postawę moralną głównego bohatera Dżumy Alberta Camusa. Alberta Camus, Dżuma (fragment) Z ciemnego portu wzlatywały rakiety towarzyszące oficjalnym zabawom. Miasto powitało je długim i głuchym okrzykiem. Cottard, Tarrou, Ona, wszyscy, których kochał i stracił, martwo lub winni, byli zapomniani. Stary miał rację, ludzie są zawsze tacy sami. Ale w tym była ich siła i ich niewinność, i mimo całego bólu Rieux czuł, że tu z nimi się
Dlaczego Bernarda Rieux, bohatera i narratora Dżumy Alberta Camusa, nazywamy świętym bez Boga? Wstęp Bernard Rieux to jeden z głównych bohaterów i narrator „Dżumy”. Nazywany jest laickim świętym albo świętym bez Boga, ponieważ był ateistą. Twierdził, że kieruje się tylko zwyczajnym poczuciem przyzwoitości, obowiązku i solidarności z cierpiącymi, jednak… postępował niemal jak święty. Był cierpliwy, ofiarny, za swoją pracę ponad siły i narażanie życia w kontakcie z chorymi nie oczekiwał żadnej nagrody. Swoją postawą doktor Rieux udowadnia,
