NOWELE POZYTYWISTYCZNE - wypracowania
Jakie dostrzegasz w Glorii victis Orzeszkowej? Zacznij Mimo, że nowela to utwór typowy dla pozytywizmu, została ona napisana jeszcze później, bo w Młodej Polsce. Przejdźmy do sedna sprawy: Widać w niej wyraźne nawiązania do romantyzmu, takie jak: Etos walki powstańczej, otwartej walki z wrogiem na polu bitwy, walki do ostatniej kropli krwi. Bohaterowie – Jagmin i Marian Tarłowski – to ludzie młodzi, przepojeni ideałami zmiany świata na lepsze, swoje młode życie składają w ofierze ojczyźnie.
Czy Kamizelka Prusa zawiera typowe cechy noweli? Zacznij od przypomnienia cech gatunkowych noweli. Nowela jest to krótki utwór fabularno-narracyjny. Występuje zwykle narrator trzecioosobowy, obiektywny. Treść noweli osnuta jest wokół jakiegoś dominującego motywu, może nim być rekwizyt. Nowela ma jeden wątek, brak w niej epizodów, liczba bohaterów noweli jest ograniczona od jednego do najwyżej trzech. Nowela zawiera w swoim zakończeniu przesłanie, czyli morał. Teraz zastanówmy się, które z tych cech ma Kamizelka. Akcja noweli
Gdzie Konopnicka dostrzega źródła nietolerancji – odwołaj się do rozmowy Mendla Gdańskiego z zegarmistrzem. • Rozmowa Mendla i zegarmistrza ujawnia stereotypy, które są przyczyną nietolerancji. Takimi stereotypami operuje zegarmistrz, pozornie zaprzyjaźniony z Mendlem. Dla niego jednak „Żyd zawsze Żydem”, czyli odczuwa obcość, a może nawet niechęć do ludzi pochodzenia żydowskiego i pogardę dla nich. • Uważa, że Żydzi bogacą się kosztem Polaków, podtrzymuje utarty mit Żyda geszefciarza. Jego zdaniem Żydzi zawsze mają dużo pieniędzy, gdyż
Dlaczego Orzeszkowa w Glorii victis uczyniła narratorem przyrodę? Zacznij np. tak: Nowela Orzeszkowej powstała już w epoce Młodej Polski, w odpowiedzi na wydarzenia lat 1905-1907. Pisarka jednak celowo powraca do romantycznego etosu walki bohaterów powstania styczniowego z 1863 r. Byli to jedyni bohaterowie, których znała i rozumiała. Bolało ją, że społeczeństwo polskie tak szybko zapomniało o przelanej krwi powstańców. Tym bardziej że byli to często młodzi chłopcy, idealiści, tak jak bohaterowie jej noweli, Marian i Jagmin. Samotna leśna
Przeprowadź wywiad z bohaterem noweli Bolesława Prusa pt. Kamizelka. Jak to napisać? Wywiad nie jest trudną formą. Pamiętaj jednak o kilku rzeczach: Pytania muszą być konkretne, rzeczowe i oczywiście mają dotyczyć treści noweli. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby trochę pofantazjować i wzbogacić treść noweli. Poproś swojego rozmówcę o wyjaśnienie, jak dalej potoczyły się jego losy. Zaznacz jednak moment, w którym wychodzisz poza treść noweli. Zobacz, jak zrobiliśmy to w naszym przykładowym wywiadzie. Pytania nie mogą
Omów sposób literackiego kreowania bohatera w poniższym fragmencie noweli Elizy Orzeszkowej Gloria victis. Wodzem ich był człowiek świętego imienia, które brzmiało: Romuald Traugutt. Pytasz, dlaczego świętym jest to imię? Albowiem według przykazania Pana opuścił on żonę i dzieci, dostatek i spokój, wszystko, co pieści, wszystko, co raduje i jest życia puentą, czarem, skarbem, szczęściem, a wziąwszy na ramiona krzyż narodu swego poszedł za idącym ziemią tą słupem ognistym i w nim zgorzał. Nie tutaj zgorzał.
Określ różne postawy wobec Żydów na podstawie podanego fragmentu (Mendel Gdański) i znajomości całego utworu. Stary Mendel jedną rękę oparł na ramieniu chłopca, a drugą odsunął kobiety. Oprzytomniał już zupełnie przez tę jedną chwilę. – Dajta spokój, Janowa! – mówił twardym, brzmiącym jak dzwon głosem. – Dajta spokój! Ja wam dziękuję, bo wy mnie swoją świętość chcieli dać, mnie ratować, ale ja do moje okno krzyż nie chcę stawić! Ja się
Scharakteryzuj narrację Elizy Orzeszkowej w noweli pt. Gloria victis i wyjaśnij, jakie ma ona znaczenie dla wymowy utworu. Wtedy dąb wyniosły i silny (…) brzoza wysmukła (…), świerk wyprostowany, w hełmie z iglicą strzelistą na szczycie, odpowiedzieli chórem przyciszonych szumów: – To jest mogiła! – Taka wielka, taka wielka, taka wielka mogiła! – zadziwił się Wiatr. Brzoza westchnęła: – A krzyżyk taki mały! A dąb zagadał: – Śpi w niej
Jakie cele i zadania stawiali pozytywiści nowelom? Nowela to najbardziej lubiany i najczęściej uprawiany przez pozytywistów gatunek literacki. W latach 80. XIX wieku nowele pisali wszyscy! Drobne formy prozatorskie łatwiej było sprzedać redakcjom czasopism. Dawały one także pole do popisu eksperymentatorom, którzy w nowelach właśnie próbowali nowych sposobów opowiadania czy charakteryzowania bohatera. Wyjaśnienie zadania Twoje zadanie polega na omówieniu wybranych nowelek pozytywistycznych. Wybór nie powinien stanowić problemu, gdyż „materiał badawczy” jest w tym przypadku bardzo
Obraz dziecka w nowelach pozytywistów. Problemy dziecka, warunków, w jakich żyje, możliwości jego rozwoju w określonej sytuacji społeczno-politycznej kraju – to jeden z tematów najczęściej poruszanych przez pozytywistów, zwłaszcza w nowelistyce tamtego czasu. Pisarze pozytywizmu podkreślają konieczność edukacji. Pozbawienie młodych ludzi możliwości kształcenia to odebranie dziecku jednego z podstawowych praw, jakie powinno mu się zagwarantować. Mówi o tym nowela A…B…C… Elizy Orzeszkowej, w której dzieci – pokutując za winy ojców – nie mają możliwości skończenia szkoły. Nie
Na początku zaprezentuj definicję gatunku Nowela to gatunek prozy narracyjnej o niewielkich rozmiarach. Wśród gatunków epickich wyróżniają ją rygorystyczne zasady budowy (co odróżnia nowelę od swobodniejszego pod względem formalnym opowiadania). Jej cechy to: jednowątkowa akcja charakteryzująca się prostotą i przejrzystością, dobitnie zaznaczony punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji, skupienie się na charakterystyce bohatera pierwszoplanowego (często brak w ogóle postaci drugoplanowych), ograniczenie komentarza, opisu i dygresji, akcja rozgrywa się w krótkim czasie. Nowela jest gatunkiem, który ukształtował
A… B… C… Elizy Orzeszkowej Ta nowelka miała być wydrukowana w Świcie w 1884 roku, ale jej publikacja została wstrzymana przez carską cenzurę. Autorka zmieniła więc realia z rosyjskich na niemieckie i wydała ją dwa lata później w Gazecie Warszawskiej. Bohaterka utworu, Joanna Lipska, zaniedbana, zmęczona, niczym się nie wyróżnia w miejskim tłumie. Zawsze ubrana w czarną wełnianą suknię, ukrywająca ładne, lniane włosy pod niemodnym kapeluszem. Nietowarzyska, nieśmiała, wydawać by się mogło – nijaka. Ta
