Zdania klucze
Jak można to robić? 1. Michał oglądał „Pana Tadeusza”. Mówi o sobie i o swoich odczuciach. • Zachwyciła mnie… (Grażyna Szapołowska). • Ogólne wrażenie… (dobre, ale wolę „Tarzana”). • Zainteresował mnie… (los Robaka, czyli fabuła). • Wyróżniam… (zdecydowanie: Michała Żebrowskiego). • Zauroczyła mnie… (nie Zosia, lecz muzyka). • Wpadłem w podziw… (na widok krajobrazów). • Rozczarował mnie… (wątek miłosny). • Wysoko oceniam… (grę aktorską). • Wywarły na mnie wrażenie… (przecudne stroje z epoki). 2.
Rozprawka – przydatne zwroty We wstępie rozprawki możesz użyć sformułowań: Jeżeli prócz postawienia tezy serwujemy czytelnikowi wstęp, ogólne rozważania na jakiś temat, pomocne będą sformułowania: – Celem moich rozważań jest… – Postaram się przedstawić swoje refleksje na temat… – Problem, o którym chcę pisać… – Celem tej pracy jest… – Celem moich rozważań jest… – Może warto najpierw zastanowić się nad znaczeniem słowa… – Proponuję najpierw rozważyć, czym jest… – Najpierw
Ogólne sposoby na budowanie wstępów Wstępy – motywacje wyboru tematu (Użyteczny w sytuacjach, gdy można temat wybrać.) Zdecydowałem się na temat o literaturze faktu, bo lubię pisać prace konkretne. Temat o makabrze zaintrygował mnie, stad wybór… Już po pobieżnej lekturze tematów wybór mój padł na temat pierwszy… Lubię twórczość Fredry, dlatego wybieram temat trzeci. Problem zawarty w tym temacie zawsze mnie intrygował. Temat drugi porusza zagadnienie, które rozważałem nieraz. Temat
Sposób na wypracowanie. Zdania klucze. Pierwsze zdanie pracy We wstępie sformułuję tezę: Zacznę od potwierdzenia tezy zawartej w temacie Zacznę od zaprzeczenia (zakwestionowania) tezy We wstępie zarysuję okoliczności powstania dzieła… Na początku przytoczę najważniejsze założenia epoki… Przed analizą lektur warto przytoczyć okoliczności historyczne ich powstania. Mottem swoich rozważań chcę uczynić słowa…. Wymienione w temacie dzieła tworzą zbiór utworów metafizycznych. Pojęcie zawarte w temacie jest jednym z najważniejszych zagadnień ludzkiej kultury.
Rozprawka wstępy We wstępie rozprawki możesz użyć sformułowań: Jeżeli prócz postawienia tezy serwujemy czytelnikowi wstęp, ogólne rozważania na jakiś temat, pomocne będą sformułowania: – Celem moich rozważań jest… – Celem tej pracy jest… – Może warto najpierw zastanowić się nad znaczeniem słowa… – Proponuję najpierw rozważyć, czym jest… – Zamierzam skupić się na… – Problem, o którym chcę pisać… – Najpierw zastanowię się nad znaczeniem słowa… – Postaram się przedstawić swoje
Rozważamy argumenty za i przeciw Spójrzmy teraz na tę sprawę z innej strony… Popatrzmy na to z innego punktu widzenia… To wydarzenie rzuca nowe światło na zagadnienie tematu… Rozważmy inny aspekt tej kwestii… Druga strona tej sprawy też istnieje. Spróbujmy się jej przyjrzeć. Czas, by popatrzeć na to wszystko z innego punktu widzenia. Czy można spojrzeć na tę kwestię inaczej? Myślę, że na pewno tak. Teraz pragnę przytoczyć argumenty przeciwników
Jak podsumować pracę? Wniosek Czas na wniosek dotyczący powyższych rozważań. Jak powyższe wnioski dają zastosować się we współczesności? Wyżej stawialiśmy pytania. Teraz czas na odpowiedzi… Przeciwnikom tezy zawartej w temacie odpowiem teraz sumą wniosków. Okazuje się, że nic nie jest jednoznaczne. Moje twierdzenie też. Konsekwencją tych przemyśleń jest następne stwierdzenie / następujący wniosek… Analizując postępowanie osób zamieszanych w tę sprawę, dochodzę do nowych wniosków. Nagła zmian wniosków I oto wniosek
Spójność między częściami pracy Nawiążę do wątku głównego… Powrócę do tematu… Wrócę do pytania zawartego w temacie… Następny argument brzmi… Powołam się także na… Powyższa myśl inspiruje do refleksji… Ten przykład nie wyczerpał tematu… Aby poprzeć myśl, przywołam wypowiedź… Swoją tezę poprę cytatem… Kontynuując powyższą myśl, przytoczę inny przykład… Następny wniosek wynika z poprzedniego… Powyższa refleksja skłania do następnej… W nawiązaniu do głównej myśli przytoczę… Wspomniany wcześniej pogląd powraca
O obrazie Przedstawię płótno pędzla artysty X, które znakomicie oddaje myśl zawartą w temacie mojej prezentacji. Obraz powstał 200 lat temu, lecz pasuje do przedmiotu moich rozważań idealnie. Portret z epoki nie jest portretem żadnego z wymienionych bohaterów, ale mógłby być… Pejzaż współgra z klimatem przywołanych utworów. Pragnę zaprezentować malarską scenę batalistyczną, która obrazuje ten fragment tematu. Ilustracją wyżej omówionych założeń może być to dzieło. To jedno z najbardziej znanych
Sformułowania potrzebne przy charakterystyce Zdania klucze Prezentacja bohatera – Reprezentuje określony typ: myśliciela, marzyciela realisty, erudyty… – Należy do grona idealistów – Jest jednym z narodowych bohaterów – Jest wzorcem – antywzorcem – Urodził się jako… – Poznajemy go jako… – Jest przedstawicielem grypy o określonych poglądach – Jest wyrazicielem myśli autora – Jego pochodzenie świadczy o… Do prezentacji wyglądu – Powierzchowność bohatera (miła, nieprzyjemna, zachwycająca) – Wizerunek, portret (mylący,
Rozwinięcie – wzory sformułowań Ustal porządek argumentowania: Rozprawka składa się z kolejnych argumentów, dlatego porządek myślenia jest szalenie ważny. Jak ten następny, a potem jeszcze następny argument przytoczyć, aby się na okrągło nie powtarzać? Przytaczając argumenty, możesz użyć sformułowań: – Na początku chciałbym przedstawić bohatera, który… – Na poparcie mojej tezy chciałem przywołać… – Czas (pora) na uzasadnienie twierdzenia… – Doskonały przykład na poparcie tezy zawartej w temacie to…
Zdania klucze Jak przedstawić argumenty i kontrargumenty? Nie zgodzę się ze zdaniem bohatera… Sugestia zawarta w utworze jest słuszna… Tej teorii można przeciwstawić kontrargumenty… Przesłanie utworu jest zaprzeczeniem tej idei… Niech ostatecznym argumentem będzie wypowiedź poety… Łatwo zaprzeczyć słowom pisarza… Tezę potwierdza następny wiersz… Dowód znajduję jeszcze w… Będę polemizować z artystą… Powołam się na zdanie… tok rozważań, bieg myśli, tok przemyśleń… Szereg argumentów potwierdza tezę… Splot okoliczności w biografii
Zdania klucze Jak to powiedzieć uprzejmie? Sformułowanie tematu jest niejasne – będę trzymać się jednego znaczenia terminu. Temat sugeruje tezę, której obronić się nie da. Cytat podaje w wątpliwość najważniejsze dla mnie wartości. Myśl zawarta w temacie rodzi pewne wątpliwości. Wypowiem się dyplomatycznie – można się z tym zgodzić, ale tylko w pewnych okolicznościach. Należę do tradycyjnej szkoły, takie postulaty są mi obce. Szanuję nowoczesność i odwagę eksperymentu – upór
Zdania klucze Jak zwrócić uwagę na epizod? Pozornie błahy szczegół okazuje się ważny dla rozwoju akcji. Umyka podczas lektury, a warto zwrócić uwagę na taki szczegół fabularny… Ta historia to scena epizodyczna, ale symbolizuje wymowę całej powieści. Wprowadzenie tego pobocznego wątku ma swój sens! Zobacz: Jak nie zgodzić się z cytowaną osobą? Jak przywołać słowa bohatera literackiego? Jak wprowadzić nową myśl?
Zdania klucze Jak podkreślić wagę wypowiedzi? Najważniejszy poeta należy do kręgu (skamandrytów, klasyków, awangardy)… W kompozycji utworu kluczową rolę odgrywa… Bardzo ważnym zabiegiem autora jest… Za ważne, a może najważniejsze w dziele uważam… Nie sposób pominąć dominującej kwestii… Za najistotniejszą rzecz uznam… Najwyższą wagę przykładam do… Pierwszoplanowy – temat, bohater, termin – to… Zobacz: Jak wprowadzić nową myśl? Jak przywołać słowa bohatera literackiego? Jak nie zgodzić się z cytowaną
Zdania klucze Jak wprowadzić nowy wątek? W tym miejscu pozwolę sobie na dygresję… Na chwilę zboczę z tematu, ale tylko pozornie. Trudno odmówić sobie refleksji… Odbiegając na chwilę od głównego wątku przemyśleń… Warto na chwilę odstąpić od głównego wątku, by przytoczyć… Pozwolę sobie raz jeszcze przywołać temat… Ta refleksja każe jeszcze raz przyjrzeć się zagadnieniu… Wspomniany już wątek pojawia się znowu… Jeszcze raz wrócę do refleksji o… To rzuca nowe
Zdania klucze Jak wyrazić swoją opinię? Według mnie… Sądzę / uważam / jestem zdania, że… Postać, powieść, problem oceniam następująco… Moje stanowisko w tej sprawie jest następujące… Oceniam pozytywnie, negatywnie… Mam pochlebną (niepochlebną) opinię o tej postaci… Według mojej oceny… Postawię werdykt… Trudno wyrokować, lecz… Opinia, jaką mogę wyrazić… Moja ocena postaci (czynu) będzie surowa… Nie mnie oceniać tę decyzję… Nie czuję się uprawniony do ocen, lecz…. Wrażenie, które pozostało
Zdania klucze Jak przejść do omówienia kolejnego utworu? Chcemy omówić kolejny utwór Nie można w tej dyskusji pominąć utworu… Nie sposób nie wspomnieć bardzo poczytnego utworu… Tymczasem kolej na następny przykład. Czas na to, by przywołać następny tytuł. Jest to… Myślę, że doskonałym przykładem będzie też… Pragnę przytoczyć jeszcze jeden przykład… Uczyniła na mnie niebagatelne wrażenie inna jeszcze książka… Wywarła na mnie wielkie wrażenie inna jeszcze książka… Pragnę przejść do
Zdania klucze Jak wprowadzić nową myśl? Nowy pomysł, argument, pogląd Zadam teraz kolejne pytanie… Pragnę przejść do następnego problemu… Sprawa, którą omówiłem, pociąga za sobą temat następny. I oto kolejny problem, który trzeba przeanalizować. Myślę, że ta praca nie może obejść się bez przytoczenia następującego problemu. Jest nim… Następna wizja, która przychodzi na myśl to… Nie pomińmy obrazu (skojarzenia, problemu, faktu) tak ważnego jak… Bezsprzecznie warto omówić jeszcze jeden problem.Jest
Zdania klucze Jak przywołać słowa bohatera literackiego? …i właśnie wtedy padają wiekopomne słowa… W takiej sytuacji bohater mówi… Przypomnę, że bohater wypowiadał się na ten temat… Główny bohater zadeklarował swoją postawę, mówiąc… Poglądy bohatera ujawniają następujące słowa… Wśród wielu ciekawych wypowiedzi wagę przykładam do następujących:… Credo postaci brzmi tak… Bohater tak naprawdę ujawnił się w słowach… Kilka refleksji bohatera potwierdza tę tezę… Zobacz: Jak wyrazić swoją opinię? Jak podkreślić wagę