Wypracowania z antyku i Biblii
Wizja końca świat w Biblii i innych tekstach kultury. Czy któreś ze znanych ci dzieł poruszyło cię szczególnie? Podpowiedź:Skonstruuj wypowiedź w oparciu o Apokalipsę świętego Jana, wiersze Miłosza – Piosenka o końcu świata i Herbeta – U wrót doliny, i na przykład obraz Hieronima Boscha Sąd ostateczny. Co pisać? Przemyśl fakty: Apokalipsa świętego Jana to najważniejsze proroctwo biblijne, opisujące koniec świata. Zamyka całość świętej księgi, jest pełne niejasnych symboli
Co wiesz o Homerze i jego dziełach? Homera uważa się za autora dwóch najważniejszych eposów – poematów epickich: Iliady i Odysei. O samym Homerze wiadomo niewiele. Legendy głoszą, że był ociemniałym śpiewakiem, recytatorem, który przejął i wykorzystał bogate dziedzictwo poezji heroicznej do swej twórczości. Zarówno Iliada jak i Odyseja zostały spisane i przetrwały do naszych czasów. Tekst przeszedł jednak pewne modyfikacje poczynione początkowo przez kolejnych recytatorów-śpiewaków, a później przez kopistów. Eposy przeznaczone były do opowiadania-śpiewania i formę pisaną zyskały
Jaki mit wybrać? Ciekawym mitem jest historia powstania człowieka i jego twórcy Prometeusza. Interesujący wydaje się mit o Syzyfie – symbolizujący zmaganie się człowieka z przeciwnościami losu. Ale dla wielu młodych ludzi najbliższym mitem jest mit ikaryjski. Uzasadnij dlaczego. Tu możesz pójść dwiema drogami. Mit ikaryjski odzwierciedla dwie postawy wobec świata: szaloną, idealistyczną i rozważną, realistyczną. Zastanów się, która postawa jest Ci bliższa: zwariowanego Ikara czy rozsądnego Dedala. Ikar to
Przedstaw w skrócie historię i rozwój kultury starożytnej Grecji. Kulturę grecką poprzedza kultura minojska, rozwijająca się na Krecie od początku II tysiąclecia p.n.e. Największym zabytkiem tej kultury jest pałac w Knossos, będący źródłem legendy o królu Minosie i architektach: Dedalu i Ikarze. Upadek kultury minojskiej nastąpił ok. 1400 r. p.n.e. na skutek najazdu Achajów – potomków greckich plemion, które ok. 1900 r. p.n.e. przybyły na półwysep Bałkański i stworzyły kulturę mykeńską (XVI w. p.n.e.). Sztuka mykeńska była
Dobro i zło – jakie jest ich pochodzenie i miejsce w konstrukcji świata według Biblii i mitologii. Źródła dobra i zła według Biblii są nam dobrze znane. Dawcą dobra jest Bóg – to On stworzył świat i człowieka. Niebiańską krainę dobra zamieszkiwały anioły, których część zbuntowała się przeciwko Bogu. Za to źli aniołowie zostali strąceni do czeluści piekielnych. Niestety później zemścili się – szatan wkradł się do boskiego ogrodu i namówił pierwszych ludzi do grzechu. Bardziej skłonna
Poćwicz czytanie ze zrozumieniem. Odpowiedz na znajdujące się pod tekstem źródłowym pytania. Pamiętaj, abyś odpowiadał zwięźle i unikaj cytowania. Jerzy Krókowski, Horacjańska refleksja nad życiem 1. Do przyjaciół głównie zwraca się też Horacy w odach refleksyjnych, które stanowią koronę jego liryki i jej specjalną, osobliwą właściwość. I w odach, podobnie jak w satyrach i listach, głosi Horacy swą mądrość życiową, będącą swoistą mieszaniną elementów epikurejskich i stoickich. 2. Często przeciwstawia własne pragnienia temu, o co w pocie czoła ubiega się
Dialog poezji i filozofii. Przedstaw i nazwij obecne w „Pieśniach” Horacego elementy filozoficzne. Spróbuj się do nich odnieść, zastanów się, czy niektóre z nich mogą być przydatne lub żywotne i dziś. Pojęcie złotego środka – stoicyzm Słynne pojęcie aurea mediocritas pochodzi właśnie z poezji Horacego, a ściśle mówiąc z Pieśni 10 z II zbioru Carmina. Używane jest jako swoisty „wytrych” do filozofii stoicyzmu – oddaje ideę harmonii wewnętrznej i równowagi leżącą u podstaw założeń tej szkoły filozoficznej. Złoty środek to bowiem
„Nie wszystek umrę”… Zaprezentuj wizję poety i poezji, jaką przedstawia Horacy w swych utworach. To dość łatwy temat. Najistotniejsze jest w nim polecenie „zaprezentuj”. Musi ono znaleźć odzwierciedlenie w sposobie, w jaki zabierzesz się do pracy. W tego rodzaju tematach masz na ogół do wykonania rolę dość odtwórczą. Nie jest Twoim zadaniem ocenianie wizji poezji Horacego, ani szczególnie uważne jej badanie. Zamiast tego autorzy tematu mówią Ci raczej: „znajdź i zniszcz” niczym oficerowie precyzyjnie określający cel wojennej
Opisz krótko, jak wyglądał teatr w starożytnej Grecji. a) Zacznij od tego, że… W starożytnej Grecji teatr był bardzo silnie związany z życiem politycznym. Ponieważ panował tam ustrój demokratyczny, każdy miał prawo dobrze widzieć i słyszeć aktorów. Teatr musiał więc być bardzo duży. b) Teraz opisz miejsca, w których Grecy lokalizowali teatry. Starożytni Grecy budowali teatry u stóp wzgórz. Dzięki temu jedno przedstawienie mogło oglądać naraz wiele tysięcy widzów. c)
Mit i archetyp. Omów relacje, jakie zachodzą między tymi pojęciami. Wskaż archetypiczność kilku mitów. Mit jest to przekazywana ustnie opowieść o bogach, początkach świata, bohaterach i mechanizmach rządzących światem. Mity są źródłem wiedzy o świecie i jego tajemnicach, wyjaśniają, skąd wzięli się bogowie i jak powstał człowiek, dlaczego zmieniają się pory roku, dlaczego obchodzimy dane święta i dlaczego towarzyszą im akurat takie obrzędy, dlaczego danemu bogu bliskie jest akurat jakieś
Mowa oskarżycielska przeciwko Antygonie. Wysoki Sądzie! Szanowna Ławo Przysięgłych! Zebraliśmy się tutaj, by wymierzyć sprawiedliwość córce Edypa – Antygonie. Dziewczynę tę strażnik pojmał, gdy trupa grzebała, przyprószywszy zwłoki cienką warstwą ziemi. I odprawiwszy konieczny obrządek, grób gładziła. Gdy skrapiała ciało mieszaniną wina, mleka i oliwy, podeszli strażnicy. Ujrzawszy, co czyni, pojmali dziewkę i doprowadzili przed oblicze władcy. Pan nasz, dobry i sprawiedliwy, rozmawiał z poddaną. Córa Edypa nie okazała nawet należnej mu czci. Spokojnie przyznała
Rozmowy z Bogiem w literackim przekazie wybranych epok. Omów na konkretnych przykładach. Przykładowy wstęp Bardzo wiele słów wypowiadamy każdego dnia. Rozmowy telefoniczne, plotki, dyskusje w szkole, kłótnie z rodzicami, czasami szybka wymiana zdań w biegu do tramwaju czy na jakieś zajęcia. Naprawdę jednak tęsknimy za prawdziwym dialogiem, w którym wypowiedzielibyśmy siebie: własne problemy, słabości, troski. Tęsknimy za taką rozmową, w trakcie której poczulibyśmy się rzeczywiście wysłuchani, zrozumieni, pocieszeni. Te codzienne, banalne wymiany zdań nie dostarczają
Na podstawie wiersza Czesława Miłosza Piosenka o końcu świata oraz Apokalipsy według św. Jana porównaj przedstawione wizje końca świata. Koniec świata według Apokalipsy: niespodziewany czas i miejsce trzęsienie ziemi, spadanie gwiazd wielki sztorm znaki na niebie i ziemi zaćmienie słońca i księżyca strach i przerażenie ludzi klasyfikacja ludzi na dobrych i złych (męki i cierpienia spadną na tych, którzy za życia odwrócili się od Boga, a łaska wiecznego szczęścia będzie
Wiedza podstawowa Tragedia grecka Przykłady sformułowań: • Tragizm i tragedia. Objaśnij pojęcia, podaj przykłady; pochodzenie tragedii, teatr antyczny. • Antygona Sofoklesa – tragedia o ludzkich losach. • Antygona i Kreon jako bohaterowie tragiczni. • Cechy dramatu antycznego i szekspirowskiego na przykładzie poznanych utworów. • Porównaj cechy dramatu antycznego, szekspirowskiego i romantycznego. Treści podstawowe: Kategoria tragizmu jako sytuacji wyboru spośród dwu równorzędnych racji. Jakąkolwiek decyzję podejmie bohater tragiczny – przyniesie
Prace domowe Podaj trzy przykłady archetypu i omów je. Takie pytanie sprawdza Twoją znajomość mitologii, ale też to, czy znasz i rozumiesz ten termin. Rada: Rozpocznij od jednozdaniowej definicji (patrz: terminy). Następnie wybierz trzy przykłady archetypu (te które najlepiej znasz, które potrafisz wyjaśnić lub te, które są, twoim zdaniem, najważniejsze). Może to być np. Demeter – archetyp matki Prometeusz – archetyp buntownika Penelopa – archetyp wiernej żony. Opowiedz krótko losy
Spróbuj rozpoznać treść pojęcia tragizm, analizując sytuację Antygony. Jak można określić tę sytuację? Jakie możliwości działania (wyjścia z owej sytuacji) ma główna bohaterka? Co stoi na przeszkodzie jej poczynaniom? Jaki jest finał zapoczątkowanego przez główną bohaterkę rozwoju zdarzeń? Antygona znalazła się w sytuacji bez wyjścia. Jako kochająca siostra czuje się zobowiązana pochować brata. Tego wymaga od niej również tradycja i religia – według wierzeń religijnych starożytnych Greków dusza Polinejkesa nie zazna spokoju, jeśli
Jaki zauważasz związek pierwszych wersów Pana Tadeusza: Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie. Ile Cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto Cię stracił! z fraszką Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”? Ojczyzna to zdrowie. Takiej metafory użył Adam Mickiewicz na początku Pana Tadeusza. Nawiązał w ten sposób do słynnej fraszki Jana Kochanowskiego, w której zdrowie zostaje uznane za jedną z najwyższych wartości. Kochanowski pisał: Szlachetne zdrowie, Nikt się nie dowie, Jako smakujesz, Aż
Fragment tekstu Owidiusza kończy zdanie: „Dedal przeklął swoją sztukę”. Dlaczego? Jakie znaczenie dla całego tekstu ma to zdanie? Skonstruowanie skrzydeł było sztuką – Dedal bardzo misternie połączył ptasie pióra w całość. Odniósł sukces, bo sztuka okazała się skuteczna: za pomocą skrzydeł mężczyźni wydostali się z niewoli. Wkrótce jednak sukces zmienił się w porażkę. Ceną wielkiej sztuki była śmierć Ikara. W takiej chwili ojciec pożałował, że ośmielił się porwać na tak wielkie dzieło, że stworzył
Pytanie: Wyjaśnij, na czym polega postawa prometejska. Zauważ… Nie chodzi o wyjaśnienie, kim był Prometeusz ani tym bardziej, czym był mit. Musisz skupić się na wyjaśnieniu terminu prometeizm. Wszelkie dodatkowe informacje (historia Prometeusza, przykłady postawy prometejskiej w literaturze) zachowaj na później. Przydadzą się, kiedy będziesz chciał podeprzeć swoją odpowiedź. Twoja odpowiedź: Postawa prometejska to poświęcenie się dla dobra ogółu za cenę własnego cierpienia. Nazywa się ją również prometeizmem. Charakterystyczny dla prometeizmu jest
Relacje rodzice – dzieci w dziełach Sofoklesa. Zacznij od stwierdzenia faktu. W Królu Edypie powiązania rodzinne są bardzo powikłane. Sami bohaterowie bywają zaskakiwani odkryciem pokrewieństw. Nie zmienia to faktu, że mamy do czynienia z tragedią rodzinną, opowieścią o klątwie ciążącej nad rodem; zresztą – mit o rodzie Labdakidów należy do mitów genealogicznych, czyli opisujących losy danego rodu. Rozważ problem ojców w całej historii. Ojców mamy aż trzech, przy czym Edyp występuje w roli i ojca, i brata.
