PRACA DOMOWA
Zaprezentuj wybrane pokolenia literackie i ich ideologie. Czy zawsze manifestacji poglądów towarzyszył spór? Literatura: • Kazimierz Brodziński – O klasyczności i romantyczności… • Adam Mickiewicz – Oda do młodości • Aleksander Świętochowski – My i wy • Kazimierz Przerwa-Tetmajer – Koniec wieku • Stanisław Przybyszewski – Confiteor • Krzysztof Kamil Baczyński – wiersze Ramowy plan wypowiedzi: Problem: Zadaniem tej pracy jest przedstawienie kilku ważnych pokoleń literackich w Polsce, ukazanie ich ideologii i pewnego
Jak zacząć Dzieła Norwida nie zostały przyjęte przez współczesnych. Dopiero na początku XX wieku odkrył i upowszechnił twórczość Norwida Zenon Przesmycki (Miriam). Utwory Norwida były czymś wyjątkowym i oryginalnym. Są trudne, gdyż przepaja je głębia treści filozoficznych, mają też niespotykany kształt artystyczny. Od zawsze były więc niezrozumiane i dlatego odrzucane – ale tez przez wielbicieli uważane za arcydzieło. Wielbicieli – wnuków, jak przewidział poeta. Przykład Filozoficzny aspekt twórczości Norwida prześledzę
Walory literatury autobiograficznej. Zaprezentuj na materiale wybranej epoki. Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu – teza Wiek XX to czas powrotu do form autobiograficznych w literaturze. Kolejność prezentowanych argumentów Miron Białoszewski – wierność rzeczywistości Witold Gombrowicz – podróże w głąb siebie Czesław Miłosz – w poszukiwaniu tożsamości Tadeusz Borowski i Gustaw Herling-Grudziński – ku granicom człowieczeństwa Wnioski Autobiografia stanowi podstawowe tworzywo literatury współczesnej. Ujmij w realizacji tematu Nie jest sztuką
Wstęp Świętoszek to jedna z najciekawszych komedii Moliera. Utwór ten, obok wielu innych wątków (np. analizy ludzkiej obłudy i hipokryzji) porusza wątek życia w XVII-wiecznej rodzinie francuskiej i przynosi jej ciekawy, głęboki portret. Molier w satyryczny sposób pokazuje, jakim zagrożeniem dla rodziny była rozkwitająca w jego czasach dewocja religijna, ukazuje nam też, jak w tym wieku kształtowały się relacje między poszczególnymi domownikami, jakie łączyły ich uczucia i zależności. Świętoszek Moliera
Święty Aleksy i święty Franciszek z Asyżu – porównaj dwa wzorce parenetyczne i dwie drogi wiodące ku świętości. W swojej pracy staraj się znaleźć przede wszystkim różnice między postawami życiowymi, światopoglądem i wizją zbawienia obydwu świętych. Możesz, oczywiście, we wstępie wskazać podobieństwa: życie w średniowieczu ukształtowane na ideach teocentryzmu. Zwróć uwagę na stosunek obydwu świętych do ciała – święty Aleksy umartwiał je, poniżał i świadomie zadawał sobie ból, a święty
Scharakteryzuj postawy i upodobania uczestników sporu oraz określ rolę i znaczenie przedstawionego fragmentu Pana Tadeusza w całym poemacie. Zwróć uwagę na wyróżnione fragmenty Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, księga III Umizgi (fragment) „Pani, rzekł Hrabia, racz mej śmiałości darować, Przychodzę i przepraszać, i razem dziękować. Przepraszać, że jej kroków śledziłem ukradkiem, I dziękować, że byłem jej dumania świadkiem; Tyle ją obraziłem! winienem jej tyle! Przerwałem chwile dumań: winienem ci chwile Natchnienia! chwile błogie! potępiaj człowieka, Ale sztukmistrz
Na ile człowiek zdolny jest samodzielnie kierować swoim losem? Porównaj i skomentuj tezy zawarte w wierszu Cypriana Kamila Norwida Fatum i w przytoczonym fragmencie Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa? Uzasadnij swoją wypowiedź. Przed pisaniem: Przeanalizuj koncepcje zawarte w liryku Norwida i fragmencie powieści Bułhakowa. Zapisz przychodzące Ci do głowy myśli, postaraj się nadać im jakiś porządek. Która koncepcja jest Ci bliższa, z którą się zgadzasz? Poświęć także chwilę uwagi innym znanym Ci pisarzom, filozofom czy
Na podstawie fragmentów Wielkiej Improwizacji scharakteryzuj polskiego patriotę – spiskowca ze zwróceniem uwagi na romantyczne cechy osobowości bohatera. Wskaż źródła dramatyczności sceny. KONRAD po długim milczeniu Samotność – cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi? Gdzie człowiek, co z mej pieśni całą myśl wysłucha, Obejmuje okiem wszystkie promienie jej ducha? Nieszczęsny, kto dla ludzi głos swój i język trudzi: Język kłamie głosowi a głos myślom kłamie; Myśl z duszy leci bystro, nim się w słowach
Refleksja o świecie i człowieku zawarta w wierszu List do ludożerców Tadeusza Różewicza. Dokonaj analizy i interpretacji tekstu, zwracając uwagę na sposób ukształtowania poetyckiej wypowiedzi. Tadeusz Różewicz, List do ludożerców Kochani ludożercy nie patrzcie wilkiem na człowieka który pyta o wolne miejsce w przedziale kolejowym zrozumcie inni ludzie też mają dwie nogi i siedzenie Kochani ludożercy poczekajcie chwilę nie depczcie słabszych nie zgrzytajcie zębami zrozumcie ludzi jest dużo będzie jeszcze więcej więc
Analizując i interpretując fragment wiersza Bolesława Leśmiana W malinowym chruśniaku, przedstaw relację między człowiekiem a światem natury oraz sposób kreacji poetyckiej rzeczywistości. Bolesław Leśmian, W malinowym chruśniaku (fragment) *** W malinowym chruśniaku, przed ciekawych wzrokiem Zapodziani po głowy, przez długie godziny Zrywaliśmy przybyłe tej nocy maliny. Palce miałaś na oślep skrwawione ich sokiem. Bąk złośnik huczał basem, jakby straszył kwiaty, Rdzawe guzy na słońcu wygrzewał liść chory, Złachmaniałych pajęczyn skrzyły się
Na podstawie przytoczonego fragmentu „Lalki” Bolesława Prusa scharakteryzuj, jak zostało ukazane tam rozstanie; przedstaw emocje i uczucia bohaterów sceny. Określ rolę tego fragmentu w powieści. Bolesław Prus, Lalka (fragment) Pociąg ruszył. Starski usiadł po lewej stronie panny Izabeli i zaczął z nią rozmawiać w połowie po polsku, w połowie po angielsku, coraz częściej wpadając w angielszczyznę. Wokulski siedział na prawo od panny Izabeli, nie chcąc jednak przeszkadzać w rozmowie, wstał
Władysław Reymont, Chłopi (fragment) Boryna naraz przyklęknął na zagonie i jął w nastawioną koszulę nabierać ziemi, niby z tego wora zboże naszykowane do siewu, aż nagarnąwszy tyla, iż się ledwie podźwignął, przeżegnał się, spróbował rozmachu i począł obsiewać… Przychylił się pod ciężarem i z wolna, krok za krokiem szedł i tym błogosławiącym, półkolistym rzutem posiewał ziemię na zagonach. Łapa chodził za nim, a kiej ptak jaki spłoszony zerwał się spod nóg, gonił przez chwilę
Gdzie mieszkali najważniejsi bohaterowie Pana Tadeusza? W Soplicowie mieszkali: Sędzia – brat Jacka Soplicy, opiekun Tadeusza. Zaradny gospodarz, zwolennik tradycji, gościnny. Bywał jednak porywczy, nie chciał ustąpić w sporze o zamek, chociaż dobra Horeszków zyskał dzięki niechlubnej targowicy. Tadeusz – 20-letni syn Jacka Soplicy. Imię otrzymał na pamiątkę Tadeusza Kościuszki. Wychowywany przez Sędziego, ostatnie lata spędził w szkole, prawdopodobnie w Wilnie. Łatwowierny, ufny, zakochany w Zosi. Nowoczesny – zdecydował się na uwłaszczenie chłopów.
Scharakteryzuj funkcje poezji w życiu narodu w świetle lektury Konrada Wallenroda. Jak zacząć? Wajdelota nazwał poezję „strażniczką narodowego pamiątek kościoła”. To metaforyczne stwierdzenie wyjaśnia wiele: poezja przekazuje i przechowuje najważniejsze wartości etyczne i moralne, konstytuujące tożsamość danego narodu. W rozwinięciu Poezja jako wieść gminna – to poezja ludowa, przenoszona z pokolenia na pokolenie w przekazach ustnych, pieśniach i opowieściach rycerskich. Jest ona nosicielką tradycji, tworzy narodową świadomość poprzez fakt bycia łączniczką serc i sumień ludzkich. Zespala przedstawicieli
PRACE DOMOWE Wskaż w postaci Konrada typowe cechy bohatera romantycznego. Konrad jest bez wątpienia postacią stricte romantyczną. Zauważ: otrzymał imię o randze symbolu. Nosił je inny bohater Mickiewicza Konrad Wallenrod, a także przyjaciel poety, rosyjski dekabrysta Konrad Rylejew. Bohater Wielkiej Improwizacji jest więc spadkobiercą tych wartości, które Wallenrodowi kazały przywdziać maskę szpiega, a Rylejewa pchnęły do walki z carskim despotyzmem. Romantyczne cechy osobowości Konrada to: Samotność Indywidualizm Pycha, pogarda dla
Żart, śmiech, satyra, groteska jako wyraz dezaprobaty wobec istniejącej rzeczywistości. Omów na wybranych przykładach literackich. W jakim jeszcze ujęciu temat literatury śmiechu może występować? Wątki ludyczne – czyli śmiech dla śmiechu, dla radości i dla rozrywki, nie tylko dla satyry i wytykania wad; Wielkie dzieła komediowe sceny teatru (polskie i obce); Słynne postaci komiczne i ich charakterystyka (nie zawsze są sympatyczne, nie zawsze są odstraszające); Śmiech, humor, komedia w służbie
Wstęp Powrót jest dość częstym motywem epickim, lirycznym i filmowym. Niejednokrotnie łączy się z toposem podróży, wędrówki, ale nie jest to warunek konieczny. Bywają powroty szczęśliwe, lecz również pełne gorzkich rozczarowań, euforyczne i dramatyczne, powroty przegranych i zwycięzców etc. Najczęściej eksponowanymi w sztuce są powroty: • do ojczyzny, rodziny (Homer Odyseja) • do krainy dzieciństwa (Bruno Schulz Sklepy cynamonowe) • do tradycji, wiary, idei (przypowieść o synu marnotrawnym) • do „rzeczywistości”
Co, Twoim zdaniem, przesądza o wartości powieści Chłopi Władysława Reymonta? Prawdę mówiąc, odpowiedź na to pytanie mogłaby zapełnić odrębną książkę. Nie sposób tu wyliczyć wszystkich walorów dzieła, a realizacja tego tematu właśnie tego wymaga. Skup się na tych najważniejszych! Niebezzasadnym będzie nawiązanie do faktu uhonorowania pisarza Nagrodą Nobla – właśnie dzięki tej powieści zwrócono na Reymonta uwagę, to najlepszy dowód potwierdzający wartość dzieła. Trudno, co prawda, wskazać dokładnie kryteria, jakie
Zanalizuj i zinterpretuj prozę poetycką Wilk i owieczka z tomu Hermes, pies i gwiazda. Mam cię – powiedział wilk i ziewnął. Owieczka obróciła ku niemu załzawione oczy. – Czy musisz mnie zjeść? Czy to naprawdę jest konieczne? – Niestety muszę. Tak jest we wszystkich bajkach: Pewnego razu nieposłuszna owieczka opuściła mamę. W lesie spotkała złego wilka, który… – Przepraszam, nie jest tu las, tylko zagroda mego gospodarza. Nie opuściłam mamy. Jestem sierotą. Moją mamę zjadł
Jednym z najczęściej cytowanych wierszy z tomu Pan Cogito jest Przesłanie Pana Cogito. Jakie wskazówki daje podmiot tego wiersza współczesnemu człowiekowi? Przesłanie Pana Cogito zaliczamy do liryki apelu. W tekście wielokrotnie zostały użyte formy trybu rozkazującego czasowników, kierowane bezpośrednio do odbiorcy, występują również czasowniki poprzedzone przez partykułę „niech”(czyli złożona forma trybu rozkazującego), np. „bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny”; „a Gniew twój bezsilny niech będzie jak morze”. Z nagromadzenia tak skonstruowanych