„Pesymistyczna wizja ludzkiej kondycji jest właściwa XX wiekowi” – ustosunkuj się do opinii Czesława Miłosza, poszukując argumentów w literaturze XX wieku.

Komentarz:

Z autorytetem Czesława Miłosza możesz albo zawalczyć, albo się zgodzić. Sposób pierwszy z pewnością jest o wiele trudniejszy, ale gwarantuje ciekawszą kompozycję, nawet jeś­li ostatecznie zgodzisz się z pisarzem (przegrać z Miłoszem to nie wstyd). Sposób drugi jest łatwiejszy, ale w trakcie realizacji może okazać się płaczliwym, apokaliptycznym wyliczaniem zagrożeń czyhających na nas na każdym kroku. Pamiętaj, że przykładów musisz szukać tylko w literaturze i to XX wieku (ale możesz sięgnąć po literaturę obcą).

Strategie realizacji tematu:

  • Możliwość I:
    Z perspektywy dopiero co rozpoczętego XXI wieku zanalizuj przede wszystkim przykłady humanizmu, odwagi, wierności wielkim ideałom. O porażkach oczywiście nie możesz nie napisać, pamiętaj tylko, że ostateczne zwycięstwo było po stronie tych „dobrych bohaterów”. Najtrudniejsze będzie „optymistyczne” opisanie epoki pieców i czasów komunistycznego upodlenia wolności ludzkich myśli.
    Przy tej opcji największym optymizmem będziesz musiał wykazać się ty, jako autor. Końcem może być cytat z poezji Jana Twardowskiego udowadniający głęboką ufność w ludzką dobroć.
  • Możliwość II:
    Schematem pracy uczyń rozważania na temat zagrożeń, wobec których musi stanąć człowiek. Podziel je na zewnętrzne (wojna, totalitaryzm) i wewnętrzne (amoralność, konsumpcjonizm). Zastanów się, z którymi łatwiej jest walczyć. Unikaj podsumowania o charakterze bezwzględnym. Rozważania na temat natury, kondycji ludzkiej nigdy ani się nie skończą, ani nie przyniosą jednoznacznej konkluzji. Odwołaj się do własnych przemyśleń na temat aktualnej sytuacji człowieka.

Nie zapomnij o tekstach:

Możliwość I:

• Roman Bratny Kolumbowie. ­Rocznik 20
• Miron Białoszewski Pamiętnik z powstania warszawskiego
• Andrzej Szczypiorski Początek
• Melchior Wańkowicz Ziele na kraterze
• Jan Twardowski Poezje

Możliwość II:

• Tomasz Mann Czarodziejska góra
• Andrzej Szczypiorski Początek
• Kazimierz Moczarski Rozmowy z katem
• Zofia Nałkowska Medaliony
• Gustaw Herling-Grudziński Inny świat
• Czesław Miłosz Zniewolony umysł
• Marek Hłasko Cmentarze
• Tadeusz Konwicki Mała apokalipsa

Dotyczy motywów:

  • człowiek
  • wojna
  • totalitaryzm
  • XX wiek i współczes­ność
  • moralność