Jeśli wyruszacie w·aśnie na pracę klasową z języka polskiego, z renesansu, z takim tematem trzeba się liczyć. Jest to zresztą temat ciekawy i przyjemny. O władzy zawsze lubimy się wypowiadać (najczęściej krytycznie, w końcu po to jest) – i nie ma epoki, w której nie powiedziano by czegoś o władcach. Renesans wnosi różne wizje, ujmuje rzecz teoretycznie (Machiavelli) i ukazuje na praktycznych przykładach (Makbet, Parys-Aleksander). Więcej – opiewa w poezji… Czegóż więcej trzeba?

Przygotowuj sobie cytaty o władzy

• Apel Jana Kochanowskiego:Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie
  A ludzką sprawiedliwość w ręku trzymacie…
  Nie wierz Fortunie co siedzisz wysoko,
  Miej na poślednie koła pilne oko
  Jan Kochanowski Pieśń III, Księga druga
• Porady Machiavellego:Należy być lisem, aby się poznać na sieciach i lwem aby odstraszać wilków i cel uświęca środki.
• Inne (z innych epok)Ach! Pierwszym obowiązkiem władcy przypisanym
  Nie siać trwogi postrachu, ale być kochanym.
  Julian Ursyn Niemcewicz Wychowanie lwa

  …Każda władza, zwłaszcza nadużyta
  W szczęściu lub smutku niższych niech swój wyrok czyta
  Aleksander Fredro

Od czego zacząć?

Może od małej wędrówki wstecz? Znacie już przecież Kreona i jego dylematy, znacie też parenezę średniowieczną – tam ideał władcy był dokładnie określony. A jednak przeminął… portret dobrego króla Artura czy też miłościwie panującego Karola Wielkiego… Renesans ustala pouczenia nowe.

Materiał literacki do wykorzystania to:

• Książę Machiavellego
• Makbet Szekspira
• Odprawa posłów greckich Kochanowskiego.

Trzy zupełnie różne modele sprawowania władzy, a co ciekawsze – dają możliwość wyboru i ocen. Być może Machiavelli zrozumiałby i usprawiedliwił niektóre czyny Makbeta, lecz pamiętajmy, że najwyższą wartością była dlań racja stanu, a nie prywatne interesy władcy. I tu – najniespodziewaniej – spotykamy głos podobny do postulatów Jana Kochanowskiego. Czy usprawiedliwilibyście Aleksandra? Jaki powinien być władca – waszym zdaniem. Czy władca musi niszczyć? Co mówią o nim współcześni? Podnieś poziom swojej pracy przywołując wiersze:

• Ewa Lipska – Egzamin,
• Czesław Miłosz – Do polityka,
• •Czesław Miłosz – Który skrzywdziłeś,
• Ernest Bryll – Ten, który.

Być może refleksje z poezji przydadzą się do ocen Makbeta, Księcia, Parysa…

Zobacz:

Jakie myli renesansowych twórców zadedykowałby współczesnym władcom i politykom?