Wchodzisz do pubu, w którym nigdy wcześniej nie byłeś. Na pewno. I nagle błysk – pewność, że to miejsce jest ci dobrze znane. Jednocześnie wiesz, że to niemożliwe. Gonitwa myślowa trwa może 10 sekund i znika tak szybko, jak się pojawiła. Krótki SMS od mózgu – byłeś tu!!! Ale kiedy?
Co to w ogóle jest?
Deja vu jest krótkotrwałym, ale bardzo silnym wrażeniem, że coś z czym stykamy się po raz pierwszy już widzieliśmy. Doświadczyło tego 96% populacji! W myślach pojawia się stwierdzenie: przecież skądś to znam! Jeśli mamy wrażenie, że coś powtórnie nie tylko widzimy, ale i przeżywamy to mówimy wówczas o deja vu. Ulotność tego uczucia sprawia, że jest dość trudne do racjonalnego zanalizowania. .
- Jest to jednoczesne poczucie, że coś jest zarazem znajome i zupełnie obce
- Osoba, która przeżywa taki stan jest przekonana, że sytuacja już się kiedyś zdarzyła
- Ma też przekonanie, że to absolutnie niemożliwe, że przeżyła coś takiego
Deja vu jest efektem wzmożonej aktywności tych części mózgu, które są odpowiedzialne nie tylko za pamięć, ale i emocje. Stąd przy deja vu oprócz przekonania, że zdarzenie pochodzi z przeszłości (aspekt pamięciowy) odczuwamy też silne emocje – lęk, zaskoczenie, czasem rozbawienie.
Psychologia:
Według psychologów deja vu to po prostu zapomniany sen. Nie pamiętamy o nim do momentu, kiedy wydarzenia w rzeczywistym świecie nie staną się podobne. Wówczas zostaje on odnaleziony w magazynach pamięci w mózgu. Dlatego towarzyszy temu zjawisku wrażenie tajemniczej i dziwnej znajomości zdarzeń.
Ale np. Freud w książce “O marzeniach sennych” dowodzi, że déjà vu, które przytrafia nam się we śnie symbolizuje genitalia matki osoby śniącej – “bo nie ma innego miejsca, o którym możemy z takim przekonaniem powiedzieć, że byliśmy tam wcześniej”.
Neurologia:
Neurolodzy tłumaczą déjà vu tym, że każda z naszych półkul mózgowych rejestruje zdarzenia i informacje niezależnie od drugiej. Ciągła komunikacja między nimi daje nam złudzenia, że nasz mózg pracuje jako całość. Ale kiedy dojdzie do opóźnienia w przekazie informacji z półkuli niedominującej (przeważnie jest to prawa półkula) do dominującej (zazwyczaj lewej), to półkula dominująca dostaje wiadomości dwa razy. Po raz pierwszy, gdy sama je rejestruje, a drugi – gdy z opóźnieniem dostaje je od lewej półkuli. Wygląda to tak, jakbyśmy słuchali radia z dwóch odbiorników, ale jeden nadawał program z dwusekundowym opóźnieniem. Tym samym pewne wrażenia odbieramy dwukrotnie.
Para – teoria
Parapsycholodzy twierdzą, że déjà vu to wspomnienie życia w poprzednim wcieleniu albo telepatyczny odbiór informacji od jakiejś bliskiej osoby. Czyli – byłeś tu w poprzednim życiu??? Wrażenie pozostało tak silne, że teraz rodzi poczucie znajomości terenu? Nauka tego nie potwierdza, ale ta teoria jest najciekawsza, no nie?