Wyobraźnia – dzięki niej nawet najnudniejszy materiał do wykucia może zmienić się w pasjonującą powieść, spektakl albo film.
Wyświetl film
Kiedy uczysz się z książki albo słuchasz monologu nauczyciela, wydaje Ci się, że wszystko rozumiesz, dopóki… nie musisz sam tego powtórzyć. Jeśli to, co czytasz lub słyszysz, zamienisz na obraz – jakbyś w myślach wyświetlał sobie film – łatwiej skojarzysz
ze sobą różne rzeczy i lepiej je zapamiętasz.
Przykład 1:
Gdy czytasz o wiązaniach atomowych, możesz wyobrażać sobie atomy jako ludziki, które podają sobie ręce i w ten sposób tworzą wiązania. Każdy ludzik ma koszulkę z nadrukiem – symbolem pierwiastka np. Ca, H, Pb. Ludziki mogą lubić się, albo nie, chętniej wiązać się z tymi, a mniej chętnie z innymi itp.
Włącz emocje
Skojarzenia i wyobrażenia powinny być nierzeczywiste, przerysowane, dziwaczne lub śmieszne. Chodzi o to, żebyś nie był wobec nich obojętny. Muszą wywoływać silne emocje, bo emocje pomagają w zapamiętywaniu.
Przykład 2:
Na biologii masz zapamiętać łańcuch pokarmowy: wodorosty – ślimak – ośmiornica – foka – rekin. Wyobraź sobie choinkę oplecioną łańcuchem, a do tego łańcucha po kolei przywiązane poszczególne ogniwa: wodorosty, ślimak, ośmiornica, foka i rekin. Śmiesznie wyglądają, dyndając na tej choince. Taki widok łatwo będzie przywołać z pamięci w razie potrzeby.
Angażuj zmysły
Wyobraźnia to nie tylko wzrok, ale wszystkie zmysły. Gdy wyobrażasz sobie np. łąkę, niech ta łąka pachnie, brzęczy, kłuje w stopy itd. Im więcej zmysłów zaangażujesz w swoje wyobrażenia, tym łatwiej będzie Ci zapamiętać i przypomnieć sobie materiał.
Przykład 3:
Uczysz się o wędrówce kontynentów. Zobacz, jak wielkie płyty z trzaskiem zderzają się ze sobą, a skorupa ziemska rusza się i zwija, tworząc fałdy proste, pochyłe i leżące. Wyobraź sobie towarzyszące zderzeniom wybuchy wulkanów, poczuj duszący dym, zapach popiołów, posłuchaj huku wybuchów, dotknij gorącej lawy – uwaga! Nie oparz się!
Jeśli masz kłopoty z tworzeniem takich żywych obrazów, ćwicz swoją wyobraźnię.
Ćwiczenia
Gwiaździste skojarzenia 1
Wypisz wszystko, co kojarzy Ci się ze słowem „spinacz”. Nie tylko proste, narzucające się skojarzenia typu „bielizna”, „papier” , ale także te dziwaczne, jeśli tylko przyjdą Ci do głowy. Komuś spinacz może kojarzyć się np. z kapustą. Jeśli udało Ci się znaleźć więcej niż 10 skojarzeń, to bardzo dobry wynik. A teraz spróbuj to samo ze słowem „zamek”. Zauważ, że „zamek” oznaczać może więcej niż jedną rzecz np. błyskawiczny, do drzwi, czy budowlę.
Gwiaździste skojarzenia 2
Teraz czas na trudniejsze zadanie. Wymyśl jak najwięcej skojarzeń ze słowem „rozdętek”. Takie słowo nie istnieje, ale, gdyby istniało, co by oznaczało? Balon? Pączka? Instrument muzyczny?
Ciągi skojarzeń
Wymyśl, jak dojść od łyżki do samochodu np. łyżka – but – guma – balon – hel – morze – plaża – słońce – promień – koło – samochód.
Wylosuj z książki dwa słowa albo poproś kolegę, żeby je podał i wymyślajcie skojarzenia. Rywalizujcie ze sobą. Niech wygra ten, czyje skojarzenia będą dziwniejsze, albo ten, kto szybciej – mniejszą liczbą skojarzeń – dojdzie np. od śledzia do opery.
Obudź prawą półkulę
Za wyobraźnię, twórcze myślenie i intuicję odpowiada prawa półkula mózgu. To w niej znajdują się ośrodki, dzięki którym odczuwamy emocje, zachwycamy się muzyką i barwą zachodu słońca. Lewa półkula zawiaduje logicznym myśleniem. Odpowiada za zasady, konsekwencję, precyzowanie myśli, szczegóły praktyczne i porządek.
Większość podręczników i programów szkolnych stawia wyłącznie na wykorzystanie lewej półkuli, co znacznie zaniża możliwości uczniów. Prawa zazwyczaj pozostaje uśpiona, dlatego czas
ją obudzić. Steruje ona lewą połową ciała, więc ćwicz lewą rękę, nogę, oko. Możesz na przykład spróbować umyć zęby lewą ręką. Dobre efekty daje tzw. kreatywne bazgranie. Polega to na tym, że obiema rękami– lewą i prawą rysujesz jednocześnie to samo – dwa identyczne rysunki.