Wszystkie lektury obowiązkowe mają coś wspólnego. Mało czasu na ich przeczytanie. Czy koniecznie trzeba siedzieć po nocach nad książką? Nie!

Sprawdź się!
Chcesz wiedzieć, jak szybko czytasz? Weź dowolną książkę (ale nie podręcznik) i przeczytaj krótki rozdział albo jedną stronę z zegarkiem w ręku w swoim zwykłym tempie. Nie myśl o tym, że mierzysz czas. Potem policz wszystkie wyrazy w przeczytanym fragmencie („i”, „a”, „o” itp. też licz jako słowa). Następnie podziel liczbę słów przez czas w sekundach i pomnóż wynik przez 60 według wzoru:

SNM = liczba słów/czas (s) x 60

Twój wynik to liczba słów na minutę. Z taką prędkością czytasz. Czy to szybko, czy wolno? Uczeń gimnazjum czyta średnio 150 – 200 słów na minutę. Ale gdy poznasz kilka tajemnic, możesz nauczyć się czytać dwa – trzy razy szybciej!

Tajemnica 1

Praca oka
Oczy przebiegają po czytanym tekście wcale nie liniowo. Jeśli uważnie przyjrzysz się komuś, kto czyta, dostrzeżesz, że jego oczy wykonują mniej więcej takie ruchy:

Jak widać, jest to bardzo skomplikowane i zabiera sporo czasu. Na szczęście oko można wyćwiczyć, by nie wykonywało niepotrzebnych ruchów.

Tajemnica 2

Fiksacja
Oczy nie czytają w momencie poruszania się, ale w chwili, gdy patrzą nieruchomo. Ten moment nazywa się fiksacją. Aby czytać szybciej, nie trzeba więc wcale szybciej przebiegać wzrokiem po wyrazach, ale zatrzymywać go na większych częściach tekstu.
Oto przykład:

Zamiast czytać słowo po słowie, można czytać naraz całe grupy wyrazów, przeskakując wzrokiem z jednej na drugą. To nie takie trudne. Spróbuj jednym rzutem oka (patrząc tylko na zaznaczoną kropkę) przeczytać te wyrażenia:

Tajemnica 3

Zawracanie
Zawsze po przeczytaniu jakiegoś słowa, sam o tym nie wiedząc, na chwilę powracasz wzrokiem do tego wyrazu, jakbyś chciał się upewnić, że dobrze go przeczytałeś. Taki powrót zabiera sporo czasu.
Jak nie zawracać, skoro dzieje się to bez naszej woli?

Używaj wskaźnika. Gdy chcesz znaleźć dane w tabelce albo numer w książce telefonicznej, pomagasz sobie np. długopisem, którym wodzisz po linijkach. Dzięki temu Twój wzrok nie gubi się. Tak samo możesz zrobić, czytając zwykłą książkę. Weź do ręki długopis albo ostro zatemperowany ołówek i skacz nim od słowa do słowa albo od grupy wyrazów do następnej grupy.

Tajemnica 4

Domyślanie się
Przeczytaj te słowa:

•eografi•, •imnazj••, •uża przer , •zyk angiels•• , •••czycielka matema••••, •• branie rodzic••, •erie zimo••

Zapewne nie miałeś żadnych problemów z odczytaniem wyrazów, choć nie widziałeś ani ich początku, ani końca. Podczas czytania większego tekstu też nie musisz widzieć całych wyrazów. Nie musisz nawet widzieć wszystkich słów. Wystarczy 2/3. Reszty po prostu domyślasz się z kontekstu, bo czytając, spodziewasz się, co powinno być napisane dalej.

Tajemnica 5

Gimnastyka oczu
Oczy są leniwe i szybko się męczą. Przez to czyta się znacznie wolniej. Ale są proste ćwiczenia – jakby rozgrzewka dla oczu
– które sprawią, że będziesz czytać szybciej i mniej się zmęczysz.

  • 1. Zanim zabierzesz się do czytania, weź grubą książkę i przekartkuj ją tak szybko, jak możesz. Przekładaj kartkę za kartką, rzucając tylko szybkie spojrzenie na każdą stronę. Postaraj się przeczytać na niej tylko jedno słowo.
  • 2. Samymi oczami – bez pomagania sobie palcem czy wskaźnikiem – jak najszybciej odnajdź połączone
    z sobą litery i cyfry.

Jedna minuta tych ćwiczeń starcza na godzinę czytania.

Pamiętaj!

  • Nie czytasz wcale oczami, ale mózgiem. Oko nie jest w stanie rozpoznawać kształtów ani liter. Ono tylko rejestruje obraz – jak aparat fotograficzny. To, co jest na zdjęciu, rozpoznaje mózg. A mózg pracuje bardzo szybko – znacznie szybciej niż oko.
  • To nieprawda, że czytając powoli, lepiej się rozumie i zapamiętuje. Przy wolnym czytaniu – zwłaszcza długich, skomplikowanych zdań – łatwo zgubić wątek. Gdy czytasz szybko, informacje łączą się w jeden obraz i nie trzeba wracać do początku. Mózg lubi pracować szybko.
  • Czytając szybko, jesteś maksymalnie skoncentrowany. Twoje myśli nigdzie nie błądzą, myślisz wyłącznie o tym, co czytasz. Na nic innego nie masz czasu i dlatego lepiej pamiętasz, co przeczytałeś.

Szybkość czytania poprawiają:

  • zwiększenie pola widzenia
  • używanie wskaźnika
  • gimnastyka oczu
  • domyślanie się
  • koncentracja

Szybkie czytanie ćwicz na książkach, które nie są podręcznikiem ani lekturą obowiązkową. Powinny być dla Ciebie interesujące. Chętniej będziesz wtedy ćwiczył i łatwiej domyślisz się opuszczanych wyrazów.

Nie wszystko czyta się jednakowo szybko.
Szybkość czytania zależy od:

  • trudności tekstu (dużo obcych słów)
  • rozplanowania (akapity, śródtytuły)
  • czynników technicznych (czcionka, papier)
  • chęci i motywacji