Królestwo Polskie zwane Kongresowym, powstało na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego jako monarchia połączona unią personalną z Rosją (każdy car miał się koronować w Warszawie na króla Polski). Otrzymało bardzo liberalną w swej literze prawa konstytucję. W praktyce jednak do jej zapisów nie stosowali się ani cesarze rosyjscy, ani ich namiestnicy i pełnomocnicy.

  • Ograniczeniu w porównaniu z Księstwem Warszawskim uległy prawa wyborcze. Władza najwyższa spoczęła w rękach króla (tj, cara), jego namiestnika oraz Rady Stanu i Rady Administracyjnej, czyli rządu.
  • Sejm, choć formalnie obdarzony szerszymi niż w księstwie kompetencjami, od lat 20. miał coraz mniej do powiedzenia.
  • Kraj został podzielony na województwa i obwody.
  • Utrzymano w mocy Kodeks Napoleona (z wyjątkiem ksiąg o małżeństwie i hipotece).
  • Językiem urzędowym był język polski, dostęp do urzędów zastrzeżono dla Polaków.
  • Utrzymano także odrębną armię polską (28 tys. ludzi) z polską komendą, mundurami i sztandarami.
  • W Królestwie Polskim nastąpił rozwój przemysłu (jego opiekunem był minister skarbu Ksawery Drucki-Lubecki), zwłaszcza przemysł ciężki (Zagłębie Staropolskie) i włókienniczy (założenie Łodzi i Żyrardowa);
  • Polska stała się eksporterem towarów na rynek rosyjski.
  • Założono Szkołę Górniczą i Politechnikę.
  • Poprawiono warunki komunikacyjne.
  • W 1828 r. założono Bank Polski, którego celem było zapewnienie stałego kredytu na rozwój przemysłu i handlu.

Datownik

1815-1831 – Królestwo Polskie
1828 – założenie Banku Polskiego