- veto – sprzeciw; w ujęciu prawnym zalegalizowany instrument prawny pozwalający organowi państwowemu przeciwstawić się decyzji innego organu (np. v. prezydenckie wobec projektów parlamentu);
- Virtuti Militari – najwyższy polski order wojskowy ustanowiony w 1792 r. przez króla S.A. Poniatowskiego podczas wojny w obronie Konstytucji 3 Maja ; zniesiony przez targowiczan; w 1807 r. zostaje przywrócony; ponownie zlikwidowany przez Mikołaja I w 1832 r., po raz kolejny przywrócony w 1818 r.;
Posiada 5 klas:- Krzyż Wielki (noszony na wielkiej wstędze przez prawe ramię),
- Krzyż Komandorski (noszony na wstędze na szyi),
- Krzyż Kawalerski,
- Krzyż Złoty,
- Krzyż Srebrny – te z kolei noszone na niebieskich wstążkach z czarnymi pasami na krawędziach;
- vivente rege (elekcja) – dosłownie elekcja za życia króla; koncepcja wysunięta przez dwór królewski w Polsce w latach 60. XVII w., autorami byli Maria Ludwika Gonzaga i jej mąż – Jan Kazimierz; wyłanianie monarchy za życia poprzednika w celu uniknięcia anarchii; większość szlachty nie zaakceptowała tego pomysłu, widząc w tym naruszenie swych wolności, na czele buntu – rokoszu – stanął hetman wielki koronny Jerzy Lubomirski w latach 1664-66; doszło do wojny domowej; dwór zrezygnował ze swoich planów; Jan Kazimierz po śmierci małżonki abdykował (1666);
- volksdeutsch – osoba wpisana dobrowolnie lub pod przymusem na tzw. Volksliste, czyli narodowościową listę niemiecką w okresie wojny i okupacji na kontrolowanych przez hitlerowców obszarach; Volksliste posiadała 4 kategorie: do pierwszej i drugiej należeli Niemcy mieszkający przed wojnąw Polsce lub ci, którzy aktywnie działali na rzecz III Rzeszy, do trzeciej wpisywano osoby z grup etnicznych mieszanych bądź uważanych za pokrewne Niemcom (Kaszubi, Ślązacy), do czwartej należeli ci, którzy zgłaszali się sami, wpisywani warunkowo na 10 lat, mogli być wykreśleni z listy;
- votum nieufności lub zaufania – instrument polityczny a zarazem instytucja ugruntowana zwyczajowo w państwach o ustroju parlamentarno-gabinetowym bądź mieszanym, tzn. o znaczących uprawnieniach głowy państwa (prezydenta); votum nieufności oznacza sposób i drogę usunięcia gabinetu, którego nie życzy sobie większość w parlamencie, votum zaufania z kolei może być swoistym testem poparcia danego gabinetu; w Polsce poprzez votum nieufności upadł solidarnościowy gabinet Hanny Suchockiej w 1993 r.
- votum separatum – oficjalne zgłoszone odrębne zdanie np. w kolegium sędziowskim;
PODYSKUTUJ: