Learn how to learn
Spróbuj zrobić poniższe zadanie. Zapamiętaj następujące pary słów:
bażant samochód
szklanka piwo
łóżko hipopotam
ręka czółno
papier smok
czajnik plastik
A teraz zakryj ten kawałek i uzupełnij:
ręka –
smok –
czajnik –
samochód –
Sprawdź. Wszystkie dobrze? To zastanawiające, prawda? Większość osób bardzo dobrze radzi sobie z tym zadaniem, mimo że nie zawsze słowa w parach są ze sobą w jakiś sposób powiązane. A może raczej nie są, dopóki ty ich w jakiś sposób nie powiążesz. Przypomnij sobie, jak starałeś się zapamiętać te pary. Ja na przykład wyobraziłam sobie samochód przewożący bażanty, hipopotama na łóżku i rękę majstrującą przy czółnie. Wydaje się, że ludzki umysł dość łatwo kojarzy różne znaczenia. A teraz zapamiętaj takie pary – powiedzmy, że wyrazy w drugiej kolumnie pochodzą z jakiegoś obcego języka:
bażant rumruma
szklanka babala
łóżko umra
ręka kumru
papier tula
czajnik sysyla
Zakryj i uzupełnij:
bażant –
łóżko –
papier –
czajnik –
Jak poszło? Przypuszczam, że gorzej, ale może udało Ci się wpisać dobrze jeden czy dwa wyrazy. Jeśli zrobisz to ćwiczenie za pół godziny, może się jednak okazać, że nie zapamiętałeś ani jednego wyrazu, podczas gdy pewnie dalej będziesz pamiętać, że papier był w parze ze smokiem. Dzieje się tak dlatego, że obcych słów uczymy się po prostu na pamięć, i o ile pamięć krótkotrwała jest w stanie łatwo się z nimi uporać, o tyle nie trafiają wcale do pamięci długotrwałej. Jeśli zastosujemy metodę skojarzeń, łatwiej będzie zapamiętać słówka na dłużej. Ale jak to zrobić, skoro na pierwszy rzut oka nic nam one nie przypominają? Możemy wyobrazić sobie, że dźwięk bażanta jest właśnie taki ‘rum – ruma, rum – ruma’ i parę razy głośno wypowiedzieć te słowa. Łóżko to ‘umra’, bo w nim się umiera. Papier to ‘tula’ – trochę podobne do ‘kula’, którą można zrobić z papieru.
W nauce słownictwa najważniejsza jest jego ciągła aktywacja. Uczymy się już przez samo szukanie skojarzeń. Uczmy się w sposób czynny, nie bierny. Powtarzanie wyrazów jak mantry daje naprawdę marne efekty.
Spróbuj teraz to samo zrobić z angielskimi słówkami. Oto przykładowa lista słówek do nauczenia:
game zwierzyna łowna
fur futro
fin płetwa
mammal ssak
reptile gad
amphibian płaz
stork bocian
Postaraj się do każdego słówka wymyślić jakieś skojarzenie.
Już? Zakryj i sprawdź:
płetwa –
gad –
bocian –
Niektóre skojarzenia mogą być bardzo zabawne.
Ja zrobiłam tak: ‘Game’ skojarzyłam z innym, znaczeniem słowa ‘game’ – gra. Polowanie jest jak gra, a poluje się na zwierzynę.
‘Fur’ skojarzyłam ze sklepem Furla, który sprzedaje artykuły skórzane.
‘Fin’ skojarzyłam z francuskim słowem ‘fin’, który oznacza koniec: płetwa to koniec ryby. ‘Mammal’ to łatwe – ssak to taka mama dająca mleko.
Płaz to amfibia, więc też proste.
‘Stork’ to stary bocian.
Najgorzej było z ‘reptile’ – z niczym nie mogłam tego skojarzyć, ale Tobie może lepiej poszło. Bywa, że nic nie przychodzi do głowy, ale nie szkodzi: sam proces pozwala znacznie lepiej zapamiętać potrzebne słownictwo. Po prostu trzeba to samemu wypróbować!