W języku angielskim przymiotniki zwykle występują przed rzeczownikami, np. useful experience. Wyjątkiem są tu czasowniki takie jak be czy seem, po których można postawić przymiotnik, np.

  • She seems happy. – Wydaje się szczęśliwa.

W pewnych ustalonych wyrażeniach również przymiotnik występuje po rzeczowniku, np.

  • two metres tall (wysoki na dwa metry),
  • the time available,
  • nothing new.

 

Stopniowanie przymiotników

Jednosylabowe przymiotniki

  • stopniujemy poprzez dodanie końcówek -er w wyższym stopniu i -est (w stopniu najwyższym), np:
    fast – faster – the fastest;
  • jeśli przymiotniki kończą się na -e, dodajemy -r i -st, na przykład:
    safe – safer – the safest;
  • jeśli kończą się na spółgłoskę, przed którą jest samogłoska (nie długa), spółgłoskę podwajamy, na przykład:
    big – bigger – the biggest.

Dwusylabowe przymiotniki

  • stopniujemy za pomocą more i the most, na przykład:
    stupid – more stupid – the most stupid
  • jeśli kończą sie na -y, stopniujemy je jednak, dodając końcówki, na przykład:
    pretty – prettier – the prettiest
  • natomiast jeśli kończą się na -e, możemy je stopniować na dwa sposoby, na przykład:
    gentle – gentler – the gentlest
    gentle – more gentle – the most gentle

Przymiotniki o trzech sylabach i dłuższe

  • stopniujemy za pomocą more i the most (bardziej/najbardziej) lub less/the least (mniej/najmniej), np:
    expensive – more expensive – the most expensive
    efficient – less efficient – the least efficient

Przymiotniki zakończone na -ing lub -ed

  • zawsze stopniujemy za pomocą more i the most, np.
    tired – more tired – the most tired

 

Przymiotniki nieregularne – do zapamiętania!

  • good – better – the best
  • bad – worse – the worst
  • little – less – the least
  • much/many – more – the most
  • far – further – the furthest (daleki – dalszy – najdalszy)*
  • old – elder – the eldest (stary – starszy – najstarszy) **

* Można także stopniować far – farther – the farthest – ale to tyczy się tylko odległości w czasie. Jeśli mówimy o odległości w przestrzeni, trzeba wybrać stopniowanie nieregularne.
** Nieregularnie stopniuje się ten przymiotnik tylko przy porównywaniu wieku w rodzinie, np. my elder sister (moja starsza siostra).

 

Porównywanie

  • Przy porównywaniu używamy słówka than, na przykład:
    She is wiser than her husband.
  • Możemy też użyć słowa less, na przykład:
    He is less intelligent than his wife.
  • lub konstrukcji (not) as… as…
    He is not as intelligent as his wife.
  • Stopnia wyższego przymiotników używamy też w konstrukcji the… the…, na przykład:
    The older I get the fatter I become. (Im jestem starszy, tym grubszy).

 

Polskie imiesłowy, angielskie przymiotniki

Końcówki -ing i -ed są charakterystyczne dla adjectives – po polsku takie określniki nazywamy imiesłowami. W angielskim są to przymiotniki. Przymiotnik z końcówką -ing odpowiada takim polskim formom jak: interesujący (interesting), inspirujący (inspiring), choć bywa, że w polskim jest to zwykły przymiotnik (np. boring to nudny, a nie nudzący).

  • Końcówka -ing oznacza, że coś jest odbierane jako mające jakąś cechę. Te przymiotniki mówią o cechach przedmiotów czy ludzi.
  • Przymiotnik zakończony na -ed, zwykle odpowiadający polskiemu imiesłowowi biernemu (interested – zainteresowany, inspired – zainspirowany, bored – znudzony), mówi o ludziach lub innych istotach żywych i ich odczuciach w reakcji na jakiś bodziec.

Słówka like i as

Porównaj dwa zdania:

  • She is like her mother. (like – jak)
  • She works as a journalist. (as – jako)

Like używamy do porównywania, natomiast as kiedy mówimy o pozycji albo funkcji.

Słówka too i enough

Słówko too oznacza zbyt (za bardzo), na przykład:

  • You are too intelligent to waste your time doing this job.
  • Słówko enough (wystarczająco) może występować przed rzeczownikiem, na przykład
    I don’t have enough money. (Nie mam wystarczająco dużo pieniędzy).
    Uwaga! Kiedy występuje z przymiotnikiem, jest stawiane po przymiotniku, na przykład:
    I’m not intelligent enough to do this job.

Słówka so i such

Porównaj dwa zdania:

  • He was such a handsome man that all the girls were attracted to him.
  • This man was so handsome, that all the girls were attracted to him.

Te dwa małe słówka są często mylone, bo po polsku w obu wypadkach można powiedzieć „taki” lub „tak” – nie ma więc wyraźnej różnicy w tych dwóch użyciach. Pamiętaj!

  • W angielskim słowo such stawiamy przed rzeczownikiem:
    • such a man,
    • such a handsome man,
    • such a handsome, tall man
  • Natomiast jeśli przymiotnik występuje sam, nie ma po nim rzeczownika, używamy so:
    • he was so handsome
    • he was so handsome and tall.

 

Przymiotniki w języku angielskim występują w odpowiedniej kolejności

The husband comes home and suddenly realizes there is some strange smell coming from the fireplace. ‘Honey’, he asks. ‘Did you bake something?’ and found his wife in tears. ‘I wanted to burn these old newspapers.’, the wife responds. ‘But I put into the oven my favourite iron instead! I was holding the papers in one hand and the iron in the other hand! It’s completely burnt! It was such a attractive, big, crescent, dated, emerald, French, glass, handmade iron!’

opinia rozmiar kształt wiek kolor pochodzenie materiał przeznaczenie/typ
attractive big crescent dated emerald French glass handmade iron

Może już wiesz, że czasami najłatwiej uczymy się za pomocą głupich wierszyków czy rymowanek. Podajemy sposób (przykładowy) na nauczenie się kolejności przymiotników w zdaniu. Tak naprawdę rzadko kiedy mówiąc lub pisząc, zastanawiasz się nad tym zagadnieniem. Jeśli dużo czytasz, będziesz wiedział w praktyce, jak powiedzieć. Jednak może się zdarzyć, że będziesz musiał nauczyć się tego tematu na klasówkę lub egzamin. Trzeba sobie wtedy przypomnieć… kobietę, która spaliła w kominku żelazko. Jakie było żelazko?

  • attractive (atrakcyjne),
  • big (duże),
  • crescent (w kształcie księżyca),
  • dated ­(stare),
  • emerald (szmaragdowe),
  • French (francuskie),
  • glass (szklane),
  • handmade (ręcznie robione).

Dziwne? Cóż, im dziwniejsze, tym lepsze. Pewnie zauważyłeś, że cechy zostały ułożone alfabetycznie. To pomoże Ci odtworzyć je w kolejności.
Na przykład masz przetłumaczyć takie zdanie: Miałam małą, drewnianą, hiszpańską szkatułkę.
Poszukaj odpowiedników w historii o żelazku. Rozmiar: big, materiał: glass, pochodzenie: French. Uszereguj: big, French, glass. Poprzez analogię uszereguj swoje przymiotniki: small, Spanish, wooden, a potem napisz zdanie: I had a small, Spanish wooden, box.

Na wypadek gdyby na maturze przyszło Ci redagować ogłoszenie na temat zaginionej rzeczy, przypomnij sobie kolejność przymiotników przy opisywaniu przedmiotu:

1) opinia o przedmiocie/osobie (np. handsome, wonderful)
2) rozmiar (np. massive, tiny)
3) wiek (np. antiquated, brand new)
4) kształt (np. oval, rectangular)
5) kolor (np. multicoloured, bright)
6) pochodzenie (np. Polish, second-hand)
7) materiał (np. leather, silver)

 

ADJECTIVES FOLLOWED BY PREPOSITIONS

Przymiotniki lubią występować z przyimkami – na przykład:

  • interested in
  • proud of
  • angry with

Zła wiadomość: nie ma żadnej reguły na to, z jakim przyimkiem wystąpi dany czasownik, co oznacza, że trzeba się uczyć tego na pamięć.

Ćwiczenie

Uzupełnij poniższy tekst przymiotnikami z ramki.

about by for in of on towards with

Do I like school? Are you kidding? I am sorry 1)…… that, but I hate school: I’m tired 2)…… teachers who are not friendly 3)…… me, I’m not keen 4)…… learning any more, I’m not involved 5)…… lessons. I am shocked 6)…… your question. Aren’t you aware 7)…… the fact that school is the worst institution that we have and I don’t think it is suitable 8)…… intelligent people.

Odpowiedzi:
1) about, 2) with, 3) towards, 4) on, 5) in, 6) by, 7) of, 8) for.

 

POWTÓRKA ZE SŁOWNICTWA

ECONOMIC CZY ECONOMICAL – CZYLI CZĘSTO MYLONE PRZYMIOTNIKI
Słowotwórstwo w języku angielskim to temat rzeka. Aby w tej rzece nie utonąć, dobrze jest skupić się na tych zagadnieniach, które są dla Polaka najtrudniejsze. Należą do nich przymiotniki tworzone z tego samego słowa za pomocą różnych przyrostków. Otrzymujemy więc dwa przymiotniki (lub więcej), których przeciętny Polak nie odróżnia. I nie ma się co dziwić, bo najczęś­ciej to niuanse decydują o różnicy w znaczeniu!

ECONOMIC / ECONOMICAL
Economic to ekonomiczny, czyli gospodarczy, związany z gospodarką, np.: economic crisis – kryzys ekonomiczny, economic policy – polityka gospodarcza, economic system – system ekonomiczny, economic development – rozwój gospodarczy
Economical to ekonomiczny, czyli oszczędny, np.: economical car – samochód, który mało pali, economical person – oszczędna, gospodarna osoba.
Uwaga: Jest też różnica pomiędzy słowem economy (gospodarka) i economics (economia jako nauka), studiuje się więc to drugie!

HISTORIC / HISTORICAL
Historic to historyczny, czyli o historycznym znaczeniu, np.: historic event – wydarzenie historyczne, historic site – miejsce historyczne.
Historical to historyczny, czyli związany z historią, np.: historical novel / film – powieść historyczna / film historyczny.

COMIC / COMICAL
Comic to komediowy, mający jakiś związek z gatunkiem, np.: comic actor – aktor komediowy, comic opera – opera komiczna, comic scene – scena komiczna, comic book / strip – komiks.
Comical to komiczny, śmieszny.
Na przykład można w czymś komicznie wyglądać – You look comical in this hat!

CLASSIC / CLASSICAL
Classic to klasyczny w znaczeniu typowy, tradycyjny, np.: classic example – typowy przykład, classic style – tradycyjny styl. It’s classic! – To klasyczne (typowe)!
Classical to klasyczny, klasycystyczny, często związany ze Starożytną Grecją lub Rzymem, np.: classical studies – filologia klasyczna, classical education – kalsyczne wykształcenie, classical music – muzyka klasyczna.

HUMAN / HUMANE / HUMANITARIAN
Human to ludzki, np.: human body – ludzkie ciało, human behaviour – ludzkie zachowanie, human rights – prawa człowieka, human nature – ludzka natura.
Humane ma różne znaczenia. Może oznaczać humanistyczny – jak w zwrocie humane studies – studia humanistyczne (lub też the humanities lub the arts), ale przede wszystkim humanitarny – np. humane slaughter – humanitarny ubój zwierząt. Humane trap to taka pułapka, w której zwierzę natychmiast zostaje zabite.
Humanitarian to humanitarny, mający związek z niesieniem pomocy. Najczęściej w zwrocie: humanitarian aid – pomoc humanitarna.

LITERAL / LITERARY / LITERATE
Literal to dosłowny, wierny, np.: literal translation – dosłowny przekład, literal adaptation – wierna adap­tacja.
Literary to literacki, np.: literary critic – krytyk literacki, literary work – dzieło literackie.
Literate to umiejący czytać i pisać, piś­mienny, ale też obeznany w innej dziedzinie, np.: computer literate – umiejący używać komputera.

SENSITIVE / SENSIBLE / SENSUAL
Sensitive to wrażliwy.
Sensible to rozsądny.
Ale uwaga: SENSITIVITY to oczywiście wrażliwość. SENSIBILITY nie oznacza jednak ­rozsądku – oznacza uczucia / odczucia – np. religijne, które można obrazić (np. religious sensibilities). Oznacza też wrażliwość – np. związaną ze sztuką – sensibility of the artist. Rozsądek to SENSE. W tytule sfilmowanej powieści Jane Austen ‘Sense and Sensibility’ przetłumaczonej na polski jako ‘Rozważna i romantyczna’, sense to rozsądek, a sensibility – wrażliwość.
Sensual to zmysłowy.

 

Ćwiczenie

Podkreśl odpowiednie przymiotniki.

1. It’s a historic / historical moment in the history of the human / humane race.
2. The plot of the movie is really classic / classical.
3. She had a very sensual / sensible voice so he fell in love immediately.
4. The literal / literary meaning of this expression doesn’t make sense.
5. We took part in a campaign for human / humane treatment of animals.
6. She is a comic / comical actress.
7. The economic / economical growth in this country is very slow.
8. It is so easy to hurt you! You are just too sensitive / sensible.
9. It is much more economic / economical to buy expensive clothes because they do not get easily damaged.
10. He does not relly care what kind of music he listens to: he does not seem to be musically literal / literate.

Odpowiedzi:
1) historic, human 2) classic 3) sensual 4) literal 5) humane 6) comic 7) economic 8) sensitive 9) economical 10) literate