Pierwszy rodzaj zdań warunkowych mieszanych to zdania, w których część warunkowa zdania określa sytuację ogólną (także teraźniejszą), podczas gdy część główna zdania odnosi się do nierealnej przeszłości, np.:
- If you weren’t so stupid, you wouldn’t have bought this car.
Gdybyś nie był taki głupi (w ogóle), nie kupiłbyś tego samochodu (wtedy).
Gdybyśmy skonstruowali zdanie według schematu zdania warunkowego nierealnego, miałoby ono następującą postać:
- If you hadn’t been so stupid, you wouldn’t have bought this car.
Gdybyś nie był taki głupi (wtedy), nie kupiłbyś tego samochodu.
Jednak wtedy autor wypowiedzi odnosiłby się do przeszłej, minionej głupoty swojego rozmówcy. Tymczasem wypowiedź w zdaniu pierwszym wyraźnie daje do zrozumienia, że w opinii jej autora rozmówca był, jest i zapewne będzie głupi, a więc że mamy do czynienia z warunkiem ogólnym, stałym i niezależnym od czasu. Dlatego choć część ogólna zdania określa wydarzenie z przeszłości (kupno samochodu), część warunkowa zdania zbudowana jest jak w zdaniu warunkowym możliwym, co wskazuje na generalny charakter warunku (i głupotę rozmówcy jako jego cechę stałą).
Drugi rodzaj zdań warunkowych mieszanych to zdania, w których część warunkowa zdania określa sytuację nierealną z przeszłości (niespełniony warunek), która ma wpływ na teraźniejszość w części ogólnej, gdzie opisujemy sytuację bieżącą, realną, np.:
- If I had phoned Jane, she would be here.
Gdybym (wtedy) zadzwonił do Jane, byłaby tutaj.
Gdybyśmy skonstruowali zdanie według schematu zdania warunkowego możliwego, miałoby ono następującą postać:
- If I phoned Jane, she would be here.
Gdybym (teraz) zadzwonił do Jane, byłaby tutaj.
Jednak wtedy autor wypowiedzi twierdziłby, że wciąż może zadzwonić do Jane, a ona po takim telefonie się zjawi (choć uważałby sytuację za średnio prawdopodobną). Tymczasem w wypowiedzi pierwszej autor daje jasno do zrozumienia, że Jane byłaby obecnie z nim jedynie wtedy, gdyby do niej zadzwonił kiedyś wcześniej.