-ING or INFINITIVE
W każdym języku są takie zagadnienia, których nie da się zrozumieć, tylko trzeba się ich nauczyć. Czasowniki nieregularne to właśnie taki temat. Należy więc zapamiętać trzy możliwości połączeń:
- czasownik łączy się z czasownikiem w formie gerund (czyli z końcówką -ing), np. I like swimming.
- czasownik łączy się z bezokolicznikiem, np. I decided to swim.
- czasownik łączy się z bezokolicznikiem bez to, czyli z tak zwanym bare infinitive, np. Let me swim in the river.
Uwaga! Nie ma jednej zasady, która wyjaśniałaby reguły użycia czasowników.
VERB + ING
1. Czasowniki mówiące o nastawieniu uczuciowym do danej czynności (lubienie, ochota na coś itp.)
- fancy / feel like – mieć ochotę, np.
I fancy going to a club.
- (not) mind – (nie) mieć nic przeciwko, np.
I don’t mind opening the window.
- like/love / hate / dislike – lubić/uwielbiać/nienawidzieć/nie lubić, np.
I hate visiting relatives.
- miss – tęsknić za, np.
I miss visiting my grandma.
- be worth – być wartym, np.
The book is worth reading.
- enjoy – lubić coś robić, np.
I enjoy dancing.
2. Czasowniki związane z nastawieniem psychicznym do jakiegoś faktu (zaprzeczenie, zasugerowanie, rozważenie itp.)
- admit / deny – przyznać / zaprzeczyć, np.
He denied killing his wife.
- consider – rozważać, np.
I consider leaving my husband.
- imagine – wyobrażać sobie, np.
I imagine living in Spain – it would be great!
- report – stwierdzić, np.
The government reported having built ten new schools this year.
- suggest – zasugerować, np.
He suggested going to theatre.
3. Czasowniki z przyimkami (tu reguła jest prosta: w większości przypadków po tych czasownikach stawiamy formę gerund, np.
- be good at… – być dobrym w…, np.
I am good at lying.
- succeed in – osiągnąć sukces, np.
I don’t think I can succeed in writing.
- apologise for… – przepraszać za…, np.
I want to apologise for waking you up.
4. Czasowniki opisujące zmysły: hear / see / feel – w przydadku, gdy słyszeliśmy / widzieliśmy część akcji, np.
I saw her crossing the street. – Widziałem, jak przechodziła przez ulicę (ale czy przeszła – nie wiadomo).
Inne
- finish – kończyć, np.
He finished preparing dinner.
- give up – rzucić, porzucić, np.
She gave up smoking.
- avoid – unikać, np.
I tried to avoid meeting him.
VERB + INFINITIVE
Działania nastawione na przyszłość
- plan – planować, np.
I am planning to invest in his company.
- want – chcieć, np.
I want to help you.
- expect – oczekiwać, np.
I expect to earn some money on this project.
- intend – mieć zamiar, np.
I intend to tell him the truth.
- decide – decydować, np.
I decided to stay.
Inne
- refuse – odmówić, np.
He refused to tell me.
- manage – zdołać, np.
He managed to climb the cliff.
- learn – nauczyć się, np.
I learnt to swim after a few lessons.
VERB + BARE INFINITIVE
- let, np.
He let me go.
- make – pozwolić, zmusić, np.
He made me leave the flat.
czasowniki dotyczące zmysłów: hear / feel / see: kiedy widzieliśmy / słyszeliśmy / czuliśmy całą akcję, używamy struktury z bare infinitive, np.
- I saw her cross the street. – Widziałem, jak przeszła przez ulicę.
VERB + INFINITIVE/-ING – WITH NO CHANGE IN MEANING
Niektórym czasownikom „jest wszystko jedno”, czy stoi po nich czasownik w bezokoliczniku czy gerund, znaczenie zawsze pozostaje takie samo, na przykład:
- begin / start – zaczynać, np.
It began / started to rain / raining.
- can’t stand / can’t bear – nie znosić, np.
I can’t stand / can’t bear listening / to listen to the radio.
VERB + INFINITIVE / -ING – WITH A CHANGE IN MEANING
Zupełnie inna sytuacja jest wtedy, gdy po czasowniku może wystąpić jedna z dwóch form, ale zmienia to znaczenie całości!
- remember – pamiętać
- forget – zapominać
+ infinitive
Remember to buy a newspaper. – Pamiętaj, żeby kupić gazetę.
Don’t forget to call me. – Nie zapomnij, żeby do mnie zadzwonić.
W obu wypadkach mamy pamiętać / nie zapominać o zrobieniu czegoś w przyszłości.
+ gerund
I remember telling him about the party. – Pamiętam, że mówiłam mu o przyjęciu.
I forgot seeing him there. – Zapomniałam, że go tam widziałam.
W tym wypadku pamiętamy / zapominamy o czymś, co się już zdarzyło.
- stop – przestawać coś robić
+ infinitive
I stopped to eat something. – Zatrzymałam się (np. w podróży), żeby coś zjeść.
+ gerund
I stopped eating. – Przestałem jeść.
- regret – żałować
+ infinitive
I regret to tell you that your son is dead. – Przykro mi, ale pański syn nie żyje.
+ gerund
I regret lending him the money. – Żałuję, że pożyczyłam mu pieniądze.
- try – spróbować
+ infinitive
Try to work harder. – Spróbuj (= włóż w to wysiłek) ciężej pracować.
+ gerund
Try using vinegar. – Spróbuj (= wypróbuj) użyć octu.
Test
W poniższym tekście jest pięć błędów. Znajdź je!
I didn’t know I had a brother so it was a surprise. Then I didn’t know how to tell my children about that. I planned doing it as soon as possible but finally I waited to do it for ten years! It’s not that I didn’t remember doing it: I simply didn’t have enough courage. Finally it was my husband who suggested to do it when my older daughter was fifteen – saying this could be treated as a symbol. ‘You can’t wait’, he said. ‘Try telling them at least’. Now I don’t regret telling them, but the first moments were awful. I saw Samantha to burst into tears. It was awful.
Odpowiedzi
- planned doing – powinno być: planned to do it
- remember doing – powinno być: remember to do
- suggested to do – powinno być: suggested doing
- try telling – powinno być: try to tell
- to burst – powinno być: burst
Użycie form: infinitive i gerund
Używamy konstrukcji: to + bezokolicznik (INFINITIVE) po:
- przymiotnikach, np.
It’s easy to swim. – Łatwo jest pływać.
- w znaczeniu „żeby” np.
I go to the mountains to ski. – Jeżdżę w góry, żeby jeździć na nartach.
- po czasownikach:
– decide
– would like
– want
– forget
– help
– hope
– need (ale need + ING, kiedy znaczy to: wymaga czegoś, np. The shoes need repairing).
– offer
– plan
– pretend
– promise
Używamy czasownika z końcówką -ing (GERUND), gdy:
- ten czasownik jest w funkcji podmiotu zdania, np.:
Swimming is easy. – Pływanie jest łatwe.
- po przyimkach (poza przyimkiem „to”!), np.
I think of taking up judo. – Myślę o tym, żeby zacząć uprawiać judo.
- po czasownikach:
– love
– like/dislike
– enjoy
– hate
– finish
– go on/keep on
– (don`t) mind
– spend (time)
– stop
Niektóre słowa zapisujemy w obu formach, ale mają wtedy różne znaczenia. I tak:
- remember + to – kiedy ktoś pamięta, żeby coś zrobić
Remember to take your goggles! – Pamiętaj, żeby zabrać gogle!
- remember + -ing – kiedy ktoś pamięta moment robienia czegoś
I remember skiing in the mountains. – Pamiętam, jak jeździłam na nartach w górach.
- stop + to – zatrzymać się, żeby coś zrobić
He stopped to smoke. – Zatrzymał się, żeby zapalić papierosa.
- stop + -ing – przestać coś robić
He stopped smoking. – Przestał palić.
- try + to – próbować
He tried to fasten his seat-belt. – Próbował zapiąć pas.
- try + -ing – spróbować coś zrobić jednorazowo, eksperymentalnie
Try bungee-jumping! – Spróbuj skakania na bungee!
- Po make w stronie czynnej, bo w biernej jest inaczej (zmuszać kogoś do robienia czegoś) i let (pozwalać) używamy bezokolicznika bez to, np.
He makes me run. – On mnie zmusza do biegania.
They let her swim. – Oni pozwalają jej pływać.