CZAS
- present, current – aktualny
- time – czas
- date – data
- calendar – kalendarz
- successive – kolejny, następujący po sobie
- to begin, to start – zaczynać (się)
- beginning – początek
- initial – początkowy
- end – koniec
- final – końcowy
- to finish, to end, to stop – skończyć (się)
- to pass, to elapse – przemijać
- during – podczas
- from – od
- for – od (jakiegoś czasu)
- for; through – przez (jakiś czas)
- since – od (jakiegoś momentu)
- about – około
- late – późno, spóźniony
- break – przerwa
- on time, punctually – punktualnie
- punctual – punktualny
- to last – trwać
- (in the) meantime, meanwhile – tymczasem
- to pass, to elapse – upłynąć (o czasie)
- early – wczesny
- early in the morning – wcześnie rano
Dokładne i orientacyjne miary czasu
- instant, while – chwila
- moment – moment
- second – sekunda
- minute – minuta
- quarter, quarter of an hour – kwadrans
- three quarters – trzy kwadranse
- hour – godzina
- half an hour – pół godziny
- day – dzień, doba
- workday – dzień powszedni
- weekend – weekend
- week – tydzień
- month – miesiąc
- quarter of a year – kwartał
- half-year – półrocze
- year – rok
- season – sezon
- epoch – epoka
- age – wiek
- era – era
- century – stulecie (wiek)
- millennium – milenium, tysiąclecie
- period – okres
- stage, phase – stadium (etap/ faza)
- time – pora
- time, date – termin
- date of time – jednostki czasu
Która godzina?
Telling the time. – podawanie czasu
- What is the time? – Która godzina?
- What’s the time?
- What was the time?
- What time is it? – Która godzina?
- It’s five o’clock. – Jest godzina czwarta.
Uwaga! Przy podawaniu pełnej godziny na zegarze dodajemy słówko o’clock (godzina). - It’s twelve (minutes) past five. – Jest dwanaście minut po piątej.
Angielskie słowo past oznacza po prostu po. - It’s a quarter past five. – Jest kwadrans po piątej.
- It’s twenty (minutes) past five. – Jest dwanaście minut po piątej.
- It’s half past five. – Jest wpół do szóstej.
- It’s twenty (minutes) to six. – Jest za dwadzieścia (minut) szósta.
- It’s a quarter to six. – Jest za kwadrans szósta.
- It’s five (minutes) to six. – Jest za pięć (minut) szósta.
Uwaga!
W typowym języku angielskim nie ma takich godzin jak 22.00 czy 16.00, to po prostu 10 w nocy i 4 po południu.
Do godzin przedpołudniowych (od północy do południa) używamy łacińskich skrótów a.m. ante meridiem (przed południem);
Do godzin popołudniowych (od południa do północy) skrótu p.m. post meridiem (po południu)
- It’s three o’clock p.m. – Jest trzecia po południu (piętnasta)
- It’s eleven o’clock p.m. – Jest jedenasta w nocy.
- It’s a quarter past five p.m. – Jest kwadrans po piątej po południu.
- It’s five o’clock a.m. – Jest piąta rano.
- It’s eleven o’clock a.m. – Jest jedenasta przed południem.
- It is precisely 4 a.m. – Jest dokładnie czwarta rano.
- It`s almost 5 a.m. – Jest prawie piata rano.
- It’s only five o’clock. – Jest dopiero piąta.
Podając niepełne godziny, najczęściej opuszczamy wyraz o’clock (godzina). „Godzina” w znaczeniu 60 minut to hour:
- I’ll see you in two hours. – Zobaczymy się za dwie godziny.
…in twenty minutes` time.– za dwadzieścia minut - I`ll be back in ten minutes or in half an hour. (Będę za dziesięć minut albo za pół godziny.)
Kiedy chcemy określić moment czasu (w przeszłości lub przyszłości), możemy użyć frazy przyimkowej z at (o) lub at about (o około).
- She came at five (o’clock). Przyszła o (godzinie) piątej.
- He came at a quarter to six. Przyszedł (o) za kwadrans szósta.
(W j. polskim możemy opuścić przyimek „o”, w j. angielskim, nie.) - She came at about four o’clock.
Słownictwo związane z zegarem
- striking – bicie (zegara)
- to strike – bić (o zegarze)
- alarm clock – budzik
- to be fast, to go fast – spieszyć się (o zegarze)
- to be slow, to lose time, to go slow – spóźniać się (o zegarze)
- face – tarcza (zegarowa)
- to tick – tykać (o zegarze)
- hand – wskazówka (zegara/zegarka)
- clock – zegar (stojący/wiszący/na wieży)
- watch – zegarek (na łańcuszku/na rękę)
- stopwatch – stoper
- to stop – zatrzymać
- Is your watch occurate? – Czy twój zegarek dobrze chodzi?
- My watch is fast. – Mój zegarek się spieszy.
- My watch is 5 minutes slow. – Mój zegarem 5 minut się spóźnia
Pory dnia
- night – noc
- nightly – nocny
- midday, noon – południe
- afternoon – popołudnie
- morning – poranek
- midnight – północ
- morning – ranek
- in the morning – rano
- dawn – świt, brzask
- in the evening – wieczorem
- evening – wieczór
- dusk – zmierzch
Dni tygodnia
- Monday – poniedziałek
on Monday – w poniedziałek - Tuesday – wtorek
on Tuesday – we wtorek - Wednesday – środa
on Wednesday – w środę - Thursday – czwartek
on Thursday – w czwartek - Friday – piątek
on Friday – w piątek - Saturday – sobota
on Saturday – w sobotę - Sunday – niedziela
on Sunday – w niedzielę
Uwaga! Kiedy mówimy, że coś miało miejsce w konkretnym dniu tygodnia używamy przyimka on.
Miesiące
- January – styczeń
- February – luty
- March – marzec
- April – kwiecień –
- May – maj
- June – czerwiec
- July – lipiec
- August – sierpień
- September – wrzesień
- October – październik
- November – listopad
- December – grudzień
Uwaga!
- Kiedy mówimy, że coś miało miejsce w konkretnym miesiącu, porze roku lub roku używamy przyimka in.
- in January – w styczniu
- in February in winter – w lutym w zimie
- in August in summer– w sierpniu w lecie
- in September in autumn – jesienią we wrześniu
- in January 1998 – w styczniu 1998
- in 1988 – w 1988
- Ale kiedy podajemy dokładniejszą datę stosujemy przyimek on.
- on November 5
- on November fifth
- on the fifth of November
- on the twenty fourth December
Pamiętaj! Nazwy dni tygodnia i nazwy miesięcy w języku angielskim pisze się zawsze dużą literą.
Pory roku
- spring – wiosna
in spring – wiosną - summer – lato
in summer– sierpieniu w lecie - autumn; fall (Am) – jesień
in autumn – jesienią - winter – zima
in winter – w zimie
Daty
Daty można pisać na kilka sposobów:
- 1 September 2015 – 1 września 2015 r.
- September 1 2015 – 1 września 2015 r.
- September 1st 2015 – 1 września 2015 r.
- 1.9.2015
We wszystkich wypadkach czytamy: the first of September twenty fifteen.
Odniesienia czasowe można podawać z większą lub mniejszą dokładnością. Na przykład można wyrazić się tak:
- I met her on the lst of May 2015, on Sunday, at 10 o’clock a. m. (Spotkałem ją pierwszego maja 2015 roku, w niedzielę, o dziesiątej rano.)
- I was born on the 17th of May 1978.
- What happened on the 25th of June 1798?
- What date is it today? – Którego dzisiaj mamy?
- Today’s date is May 23. (Dzisiejsza data to dwudziestego trzeciego maja.)
Today is the 6th of May 2009.
The date today is Monday, March 5th. (Dzisiejsza data to poniedziałek,piątego marca.) - What day is it today? – Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia?
Today is Monday. - What date was it yesterday? – Którego wczoraj było?
- It was 19th of August 2009 yesterday.
- It will be Friday tomorrow, the 26th of December 2009.
- Where did we go on New Year`s Eve?
Kiedy mówimy o przeszłości
- long time ago – dawno temu
- once – niegdyś
- once upon a time – pewnego razu
- last, previou – poprzedni
- the day before – przedwczoraj
- przeszły – past
- last, previous – ubiegły
- yesterday – wczoraj
- last time – ostatnim razem
- then – wtedy
- before; prior – zanim
Kiedy mówimy o teraźniejszości
- current – bieżący
- today – dzisiaj
- at once, immediately, instantly – natychmiast
- presently, currently, nowadays – obecnie
- present, current – obecny
- now – teraz
- at the moment – tym momencie
at this very moment – w tym kokretnym momencie
He is reading at this very moment. - right now – właśnie teraz
- present – teraźniejszy
- still – wciąż
Kiedy mówimy o przyszłości
- tomorrow – jutro
- tomorrow’s – jutrzejszy
- next, following – następny (przyszły)
- the day after tomorrow – pojutrze
- after – po
- then, afterwards – potem
- next, following – przyszły (następny)
- soon – wkrótce
- then – wtedy
- in – za
- in a moment – za moment, za chwilę
Wczoraj
dawno – long time ago
niegdyś – once
pewnego razu – once upon a time
poprzedni – last; previous
przed – before
przedtem – before; beforehand; previously
przedwczoraj – the day before yesterday
przeszły – past
ubiegły – last; previous
wczoraj – yesterday
wtedy – then
zanim – before; prior to
Dzisiaj
bieżący – current
ciągle – constantly; permanently
dzisiaj – today
natychmiast – at once; immediately; instantly
obecnie – presently; currently; nowadays
obecny – present; current
teraz – now
teraźniejszy – present
wciąż – still
jutro – tomorrow
jutrzejszy – tomorrow’s
następny (przyszły) – next; following
pojutrze – the day after tomorrow
po – after
potem – then; afterwards
przyszły (następny) – next; following
wkrótce – soon
wtedy – then
za – in
w tym momencie – at the moment
właśnie teraz – right now
Od czasu do czasu
ciągły – continuous
codziennie – every day; daily
codzienny – everyday; daily
czasami – sometimes
często – frequently; often
dziennie – daily
kiedykolwiek – whenever
miesięcznie – monthly
nieraz – many a time
nigdy – never
okresowo – periodically
okresowy – periodic; periodical
raz (jeden raz) – once
rocznie – yearly; annually
rzadki – rare
rzadko – seldom; rarely
sezonowo – seasonally
sporadycznie – occassionally
systematyczny – systematic
tygodniowo – weekly
zawsze – always
zwykle – usually
Pory dnia
noc – night
południe – midday; noon
popołudnie – afternoon
poranek – morning
północ – midnight
ranek – morning
rano – in the morning
świt – dawn
wieczorem – in the evening
wieczór – evening
zmierzch – dusk
36.i. Dokładne i orientacyjne miary czasu
chwila – instant; while
dzień – day
epoka – epoch
era – era
godzina – hour
kwadrans – quarter; quarter of an hour
kwartał – quarter of a year
miesiąc – month
milenium (tysiąclecie) – millennium
minuta – minute
moment – moment
okres – period
pora – time
półrocze – half-year
rok – year
sekunda – second
semestr – semester
sezon – season
stulecie (wiek) – century
tydzień – week
tysiąclecie – millenium
wiek (stulecie) – century
Która godzina?
dwadzieścia minut po piątej rano/po południu (5.20/17.20) – twenty past five am/pm
godzina (wskazanie pełnej godziny na zegarze) – o’clock jest (przy podawaniu czasu) – it is …; it’s…
Która jest godzina? – What time is it?; What’s the time?
kwadrans po pierwszej w nocy/po południu (1.15/13.15) – quarter past one am/pm
o (przy podawaniu godziny) – at
około – about
pięć po drugiej rano/po południu (2.05/14.05) – five past two am/pm
po (przy podawaniu czasu)– past; after (Am)
wpół do drugiej w nocy/po południu (1.30/13.30) – half past two am/pm
za – in; to
za dziesięć minut godzina siódma rano/wieczorem (6.50/18.50) – ten minutes to seven am/pm
Zegar
- bicie (zegara) – striking
- bić (o zegarze) – to strike
- budzik – alarm clock
- spieszyć się (o zegarze) – to be fast; to gain time; to go fast
- spóźniać się (o zegarze) – to be slow; to lose time; to go slow
- tarcza (zegarowa) – face
- tykać (o zegarze) – to tick
- wskazówka (zegara/zegarka) – hand
- zegar (stojący/wiszący/na wieży) – clock
- zegarek (na łańcuszku/na rękę) – watch