List nieformalny to jedna z najczęściej występujących dłuższych form maturalnych. Ze względu na to, że jest to list pisany do kogoś bliskiego (rodziny, przyjaciół, znajomych) – używamy w nim języka potocznego, dopuszczalne są skróty (contractions) i pominięcia nieutrudniające zrozumienia treści (np. zaimka względnego w zdaniu złożonym).

Taki list, choć w znacznej części piszemy go tak jak mówimy (a więc poprawnie – ale bez sztuczności, napuszenia, nadużywania strony biernej), powinien mieć jednak typowy układ listu, a więc:

  • właściwy nagłówek zależnie od tego, do kogo piszemy (Dear…, Hi…, Hello…, etc.);
  • krótki wstęp (pytamy w nim, jak się czuje adresat, czy dostał nasz ostatni list, dziękujemy za tę wiadomość, którą my otrzymaliśmy, wyjaśniamy, dlaczego piszemy – oczywiście nie robimy tego wszystkiego naraz, a jedynie wybieramy sobie, o czym chcielibyśmy napisać w tych pierwszych dwóch, trzech zdaniach);
  • rozwinięcie – długości około trzech akapitów (tu piszemy o tym, co naprawdę chcemy przekazać: jak nam się wiedzie, co nas cieszy, co martwi, co się zmieniło, co byśmy chcieli zmienić, wymieniamy plotki (oczywiście przyjazne :– ), pytamy o wspólnych znajomych itd.);
  • zakończenie (piszemy, że musimy już kończyć, jak bardzo tęsknimy, liczymy na szybki list albo spotkanie);
  • zwrot grzecznościowy na zakończenie (np. Love – pozdra-wiam).

Ważne!

  • Poszczególne części listu powinny być wyraźnie wyodrębnione (akapitami): wstęp, rozwinięcie, zakończenie.
  • W liście koniecznie muszą znaleźć się typowe dla tej formy zwroty grzecznościowe.
  • Pamiętaj o uwzględnieniu wszystkich punktów wymaganych w poleceniu.
  • List nie powinien przekraczać limitu słów (od 120 do 150 wyrazów). Oczywiście nie może też być krótszy niż wymagano. Koniecznie policz wyrazy przed oddaniem pracy, to częsty błąd!
  • W dłuższej formie pisemnej powinieneś wykazać się znajomością różnorodnych struktur gramatycznych (czasy, konstrukcje) i bogatym słownictwem. Oczywiście nie należy popadać w przesadę, szczególnie na poziomie podstawowym, ale jeśli w Twojej pracy trzy razy pod rząd piszesz, że coś jest np. nice, to koniecznie musisz to słowo zastąpić synonimem!
  • Zanim policzysz słowa, a potem oddasz pracę, sprawdź, czy nie ma w niej błędów ortograficznych, merytorycznych, językowych.

 

Zwroty do wykorzystania w liście nieformalnym (na końcu)

  • Well done! – Dobra robota!
  • Please say you’ve forgiven me… (w liście zawierającym przeprosiny) – Proszę, zapewnij mnie, że wybaczyłeś.
  • Hope this was what you wanted – Mam nadzieję, że o to ci chodziło.
  • Let me know what happens – Informuj mnie na bieżąco.
  • Hope you can make it – it’ll be great fun! (w liście zawierającym zaproszenie) – Mam nadzieję, że ci się uda – to będzie świetna zabawa!
  • See you on Monday then – Zatem do zobaczenia w poniedziałek.
  • OK, so write so how you are going! – Dobrze, a zatem teraz Ty pisz jak Ci leci.

 

Zadanie maturalne

Napisz list do kolegi, w którym:

  • opisujesz, w jakim otoczeniu znajduje się dom, do którego przeprowadziłeś się wraz z rodzicami
  • wspominasz, ile masz pokoi i który z nich lubisz najbardziej
  • nadmieniasz, że w domu bywa chłodno
  • dzielisz się obserwacjami na temat sąsiada

Friday, 11th April

Dear Peter,

How are things in Cracow? I am having a wonderful time here!
We’ve finally moved to a new house and it’s really ­great. It is situated among woody peaks of low hills. There are also narrow alleys with old-fashioned houses, incredibly beautiful (1).
The house isn’t finished yet but it’s going to have six rooms – great, isn’t it? My favourite room is the attic: (2) I’m going to convince my parents to arrange my bedroom there. I’ve always dreamt of a slanting roof!
I hope to spy through a roof window my new neighbour. She’s really cute. She’s called Sophie and she’s 18. I hope you’ll come and meet her. (3)
The only thing I`m not happy about is the temperature inside: usually it’s about 21 (4) centigrades. I think I’ll have to buy a new jumper ASAP!
I look forward to hearing from you.
See you soon,
XYZ

1) Opis tego, gdzie znajduje się dom.
2) Opis, ile jest pokoi, i informacja, jaki jest ulubiony pokój kolegi.
3) Obserwacja na temat sąsiadki (jest słodka, ma na imię Sophie).
4) Informacja na temat temperatury w domu, która jest niższa niż w bloku.

Ocena tego listu

  • Treść: w liście przekazano wymagane w zadaniu informacje: 4 pkt
  • Forma: jest właściwa, list podzielono na logiczne akapity, zastosowano typowe dla listu prywatnego formy grzecznościowe i skróty: 2 pkt
  • Bogactwo językowe: na poziomie podstawowym wyróżnione zwroty są zaawansowane: 2 pkt
  • Poprawność: list nie zawiera błędów językowych ani gramatycznych: 2 pkt
  • W sumie uczeń dostaje 10 punktów na 10 możliwych za to zadanie i śpiewająco zdaje tę część matury!

 

Zadanie maturalne

Napisz do przyjaciela list z wakacji, w którym:

  • opisujesz krótko zawody, w których wziąłeś udział na obozie;
  • chwalisz się, że zająłeś drugie miejsce;
  • prosisz o radę, czy nie powinieneś wstąpić do klubu sportowego;
  • zapraszasz go, żeby Cię na tym obozie odwiedził.

Sunday, 17th May

Dear Mike,

I’m sorry for not writing so long. As you know, I’m at the sports camp here, in Spala. It’s really excellent!
You’ll never guess what happened to me last week.We had a sports competition called ‘The Spala Olympic Games’ held here, in the sports centre. It included four olympic disciplines: cycling, athletics, swimming and tennis. (1)
Can you imagine I was placed the second position (2) in swimming and I’ve received a silver medal? I was tremendously happy, believe me!
After that victory, the instructor offered to me joining our school club. I’d like to know your opinion. Write back soon and tell me what you think, please. (3)
By the way, would you like to visit me at the camp? I’d be really happy if you could come! Please, let me know ASAP. (4)
I must go now as the activities are beginning.
Please, write soon!
Lots of love,
XYZ

1) Krótki opis obozowych zawodów
2) Uczennica chwali się, że zajęła drugie miejsce
3) Prośba o radę w sprawie wstąpienia do klubu sportowego
4) Zaproszenie do odwiedzenia na obozie

Ocena listu

  • Treść: w liście przekazano wszystkie wymagane informacje (zobacz komentarze): 4 pkt
  • Forma: forma jest właściwa (swobodny język, skróty, logiczny podział na części). Składa się dokładnie ze 150 słów, a więc nie przekroczył dozwolonego limitu. Można przyznać 2 pkt (maximum).
  • Bogactwo językowe: na poziomie podstawowym pokolorowane na niebiesko zwroty są wystarczające jeśli chodzi o bogactwo językowe: 2 pkt
  • Poprawość: list nie zawiera błędów językowych ani gramatycznych. Pełną punktację przyznajemy również wówczas, gdyby błędów było mniej niż 15 proc. pracy: 2 pkt

 

Zadanie maturalne

Wyobraź sobie, że przeprowadziłeś się za granicę wraz z rodzicami. Napisz list do babci, w którym:

  • dzielisz się obserwacjami na temat nowej szkoły, do której chodzisz;
  • zapewnisz ją, że masz nowych kolegów w tym kraju;
  • opowiesz o swoich kłopotach językowych i jak sobie z nimi radzisz;
  • wyrazisz nadzieję na przyjazd do niej na wakacje.

Długość listu powinna wynosić od 120 do 150 słów.

Dear Grandma(1),

Thanks a lot for your letter. I was delighted to read you aren`t suffering from backache anymore! (2)
I`ve been registered to the Polish school here, in Ireland. The school seems to be quite funny: our headmaster can hardly speak Polish. Despite all, it`s not so bad. (3)
I had been afraid of loneliness before we moved here, but luckily I easily became acquainted with some classmates. (4)
As regards my English, I don`t speak very well yet but I`m optimistic about it. (5) One of my new friends promised to help me because she speaks fluently. We meet twice a week on special “lessons”. By the way, she`s exceptionally wonderful .
Now I have to finish as mum`s going to the post office. (6)
Grandma, I miss you very much and I hope I`ll come for holidays to Poland and visit your place! (7)
Please write soon and tell me all about yourself!

Love, (8)
XYZ (9)

1) Właściwy nagłówek, po nim przecinek.
2) Nawiązanie do listu, który autor dostał od babci i wyrażenie zainteresowania jej sprawami.
3) Tu uczeń dzieli się obserwacjami na temat szkoły, do której chodzi („dość zabawna”, „nie taka zła”).
4) Uczeń zapewnia, że – mimo wcześniejszych obaw – znalazł w nieznanym kraju nowych kolegów.
5) W tym akapicie wnuczek przyznaje, że nadal nie najlepiej u nie­go z angielskim. Opowiada, jak sobie z tym radzi (chodzi na dodatkowe lekcje do swojej koleżanki).
6) Wyjaśnienie typowe dla zakończenia listu („Muszę już kończyć, bo…”).
7) Wyrażenie nadziei, że uczeń przyjedzie do babci na wakacje i zapewnienie o tęsknocie.
8) Tu znalazło się miejsce na zwroty grzecznościowe kończące zwykle listy.
9) Uczeń słusznie się nie podpisał – na maturze nigdy nie podpisujemy listu imieniem i nazwiskiem (chyba że polecenie stanowiłoby inaczej).

Ocena listu

  • List jest napisany we właściwym stylu (nieformalnym), pojawiają się liczne słowa z języka potocznego (by the way, it`s not so bad, the school is quite funny).
  • List jest podzielony na logiczne całości (zaznaczono je w ko­mentarzach). Autor zawarł w treści listu wszystkie wymagane poleceniem informacje, co też znajdziesz podkreślone w ko­mentarzach.
  • Chociaż język listu jest dość prosty i potoczny, zawiera on wystarczająco zróżnicowane struktury gramatyczne (użycie czasu Past Perfect, the schools seems to be) oraz wystarczające na poziomie podstawowym słownictwo (I`ve been registered to school, exceptionally wonderful, become acquainted).
  • List nie zawiera też błę­dów leksykalnych ani gra­matycznych. Co ważne, jego objętość nie przekracza limitu słów o więcej niż 10 procent.

 

Zapamiętaj!
To ważne przy pisaniu listu!

  • Data
    Piszesz ją w prawym górnym rogu. Najczęściej najpierw podajesz dzień tygodnia, następnie dzień miesiąca i miesiąc:

Tuesday, 17th September
Datę możesz zapisać także w skrócie:
Tue, 17th Sept

  • Zwrot grzecznościowy
    Zależy od tego, do kogo piszesz, ale zazwyczaj zaczynasz od: Dear…
  • Początek listu
    Jeżeli odpisujesz na list, koniecznie podziękuj za otrzymany list!
    Thank you for your letter…
  • Zakończenia
    Takich zakończeń możesz użyć w swoim liście:

    • with kisses – buziaki
    • with love – z miłością
    • loving – kochający
    • looking forward to hearing from you – czekam na odpowiedź od Ciebie
    • see you soon – do zobaczenia wkrótce
    • hope you’ll write me soon – mam nadzieję, że wkrótce do mnie napiszesz