STORY – opowiadanie

Opowiadanie krok po kroku

Opowiadanie jest jedną z form, którą możesz napotkać na maturze pisemnej z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym.
Co jest najważniejsze w opowiadaniu?

Akcja! Dlatego zanim napiszesz opowiadanie, zrób na kartce plan, w którym zaznaczysz główne wydarzenia.

Opowiadanie pisz w czasie przeszłym. Używaj czasów:

• Past Simple – w tym czasie opisuj główne wydarzenia opowiadania;
• Past Continuous – tego czasu używaj do stworzenia tła opowia­dania;
• Past Perfect – w takich formach opisz to, co wydarzyło się przed czasem akcji.

Przed napisaniem opowiadania zdecyduj się na rodzaj narracji.

• Narracja w pierwszej osobie jest często bardziej emocjonalna i subiektywna,
• natomiast narracja w trzeciej osobie opowiada o wydarzeniach z większym dystansem i jest bardziej obiektywna.

Używaj odpowiednich linking words. Przykładowe przydatne zwroty:

• one day – pewnego dnia
• once upon a time – pewnego razu
• then, afterwards – potem
• finally, at the end – w końcu
• while – podczas gdy

W opowiadaniu nie ma wymogu, aby wydarzenia były przedstawiane w sposób chronologiczny. Możliwa jest więc na przykład retrospekcja. Jednak nie używaj takich środków na maturze, jeśli nie masz odpowiedniej wprawy – może powstać wrażenie chaosu.

 

Jak zbudowane jest opowiadanie?

To wiadomo: ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia.

• Wstęp – tu wymień osoby akcji, zaznacz miejsce akcji oraz czas akcji.
• Rozwinięcie – kolejne wydarzenia zakończone momentem kluczowym – wydarzeniem głównym.
• Zakończenie – tu zbierz konsekwencje wydarzenia głównego, wrażenia, i napisz konkluzję.

Opowiadanie pisane jest zwykle językiem nieformalnym.
Bardzo ważny jest barwny język, wyrażenia podkreślające dramatyzm akcji, także różnorodne czasowniki dotyczące ruchu czy mowy.
Na przykład zamiast czasownika said, możemy użyć:

• mumbled – wymamrotał
• whispered – szepnął
• shouted – krzyknął
• stuttered – wyjąkał

Opisujmy też inne zachowania – pozawerbalne, np. przy wyrażaniu uczuć:

• giggled – zachichotał
• sighed – westchnął
• groaned – jęknął

 

Przykładowe tematy opowiadania

• Temat typu: 
  Napisz opowiadanie, w którym opowiesz…
  Byłeś, przeżyłeś, znalazłeś itp… Napisz opowiadanie ilustrujące te przeżycia.
  • Napisz opowiadanie, w którym opowiesz o najciekawszym wydarzeniu ze swojego życia.
  • Na wakacjach na Krecie przeżyłeś niesamowitą przygodę. Napisz opowiadanie, w którym opowiesz o tej przygodzie.

To dość prosty temat, bo sporo jest narzucone. Oczywiście, nic się nie stanie, jeśli opowiesz jakąś nieprawdziwą historię lub przygodę!

 

• Temat typu: 
  Napisz opowiadanie ilustrujące przysłowie, rozwijające myśl itp.
  • Napisz opowiadanie ilustrujące przysłowie: When the cat is away, the mice will play.
  • Napisz opowiadanie rozwijające myśl: To err is human.

Przy tym temacie najważniejsze jest, abyś dobrze rozumiał podany cytat czy przysłowie. Jeśli masz choć odrobinę wątpliwości, co ono znaczy, nie zabieraj się w ogóle do tego tematu! Zaletą takiego rodzaju tematu jest jego duża otwartość.

 

• Temat typu:
  Napisz opowiadanie pod tytułem…
  • Napisz opowiadanie pod tytułem: My adventure.

To zwykle dość otwarty temat, dający dużą swobodę w treści historii i rodzaju narracji.

 

• Temat typu: 
  Napisz opowiadanie kończące się słowami…
  • Napisz opowiadanie kończące się słowami: It was the worst and the best day in my life.
  • Napisz opowiadanie rozpoczynające się od słów: I had never been so scared before.

W takim temacie ważne jest, aby nie zapomnieć umieścić zdania po­czątkowego lub końcowego w wypracowaniu. Nie wolno go zmie­niać! Pamiętaj, że osoba narratora bywa tu narzucona. Zarówno w pierwszym, jak i drugim przykładzie mamy do czynienia z narracją w trzeciej osobie. Taki temat często narzuca duży dramatyzm akcji.

 

Jak zabrać się do pisania?

Załóżmy, że wybrałeś już temat na maturze. Wybrałeś opowiadanie. Jest to temat bezpieczny i nie musisz być wielkim pisarzem, żeby napisać przyzwoite lub świetne opowiadanie. Jednak pamiętaj jeszcze o kilku wskazówkach:

• Nie wybieraj tematu, jeśli go dobrze nie rozumiesz. Przysłowie o kocie i myszach nie dotyczy wcale świata zwierząt. Niezrozumienie jednego słowa może być opłakane w skutkach – to dotyczy oczywiście wszystkich tematów!

• Najpierw zrób notatki. Tak może wyglądać przykładowa notatka:
  Temat: Napisz opowiadanie kończące się słowami: “It was the worst and the best day in my life”.
  narracja – I person
  bohater – I (a boy, 12 years old)
  czas – 2000, New Year’s Eve
  miejsce – Warsaw

• before: party – my best friend – wanted to go – quarreled with my mother

• main action: stayed with grandma – unhappy

• background:
  • snowing,
  • people rushing to parties,
  • parents preparing for a party – watched television – suddenly grandma felt bad – pains in the chest – made her tea – didn’t help – decided to call an ambulance – took her to hospital – I went with them – heart attack – felt better
• after: happy – doctor said ambulance just in time

Możesz też dopisać różne wyrażenia i zwroty, które przyjdą Ci do głowy, abyś nie zapomniał ich użyć. Dobra notatka to klucz do sukcesu. Przestaniesz być zdenerwowany i nie grozi Ci pusta kartka. Wiesz już, jaki plan masz wykonać. To nie znaczy, że musisz go wykonać w stu procentach: notatka ma Ci pomóc, a nie związać ręce.

 

Przykładowa praca

Napisz opowiadanie kończące się słowami: “It was the worst and the best day in my life”.

Imagine a boy of twelve, invited for a real New Year’s Eve party by his best friend. I had been the happiest person – before I had a hot argument with my mum. Finally she shouted: “You won’t go! You must stay with Grandma at home!” I knew it was simply impossible to change her mind.
The winter of the year 2000 was really snowy. It was snowing on people dressed smartly, rushing to parties with good music and food. My mum had even bought me some crisps before she left, but this ­couldn’t improve the situation. I was at home, with the Grandma, who was watching some stupid romantic comedy on TV. She was silent and seemed sad. I didn’t know why. Suddenly she sighed and said she wasn’t feeling very well.
Then it all went really quickly. She became very pale and started to breathe very quickly. She put her hands on her chest and I knew it must have hurt a lot as her face was full of suffering. I simply took the phone and called an ambulance. I remembered the number by heart because we had had it at school. They ran to the flat and took her to hospital. I went with them, shouting and crying all the time “Grandma, please, don’t die, please!” It was really awful.
The doctor told me they had come just in time. She had a heart attack, but she was going to be fine. He told me I had saved her life! I felt so proud. It was the worst and the best day in my life.

 

Na koniec pisania

Sprawdź uważnie całą pracę. Przelicz słowa (pamiętaj, że limit wynosi 200–250 słów). Sprawdź, czy podzieliłeś pracę na akapity. Upewnij się, że podkreśliłeś temat.
Postaraj się „podkolorować” swoją pracę: dodaj jakieś ładne wyrażenie, zamień czasownik na bardziej ekspresyjny, dodaj dynamizmu.

Write a story in English.

A little problem

It was last summer. We organised a small grill party. My friends and I bought some sausages, vegetables and drinks. We knew that we couldn’t stay up late because it would be too loud for our neighbours but we were planning to have a really good time. We put a grill in one of my friend’s garden and started a party. Susie, my classmate, came with her small sister. Molly was just three years old but she was really sweet so everybody tried to play with her. Sausages were almost ready. Everybody was hungry so we gathered around the grill. ‘Where’s Molly?’, Susie shouted suddenly. We were looking for about one hour but we didn’t find her. Susie told us Molly had done it before, just disappeared. We had a problem.
We called her but she wouldn’t answer. Suddenly John said very quietly ‘Here she is, guys’. She was sleeping on a bench under the blanket. This time we were really lucky with little Molly.

Zapamiętaj!
Kiedy piszesz opowiadania w języku angielskim, używasz czasu:

• Past Simple
  (twierdzenie: osoba + czasownik w II formie; pytanie: DID + osoba + czasownik w I formie; przeczenie: osoba + didn’t + czasownik w I formie) jeżeli mówisz o krótkiej czynności. Coś zaczęło się i szybko się skończyło. W języku polskim odpowiednikiem jest czas przeszły dokonany, np.
  We bought sausages. – Kupiliśmy kiełbaski.

• Past Continuous
  (twierdzenie: osoba + was/ were + czasownik z końcówką -ing; pytanie: Was/ Were + osoba + czasownik z końcówką -ing; przeczenie: osoba + wasn’t/ weren’t + czasownik z końcówką -ing) jeżeli mówisz o czymś, co zaczęło się i zakończyło w przeszłości, jednak trwało jakiś czas. W języku polskim odpowiednikiem jest czas przeszły niedokonany, np.:
  We were buying it for two hours. – Kupowaliśmy to przez dwie godziny.

• Past Perfect
  (twierdznie: osoba + had + czasownik w III formie; pytanie: Had + osoba + czasownik w III formie; przeczenie: osoba + hadn’t + czasownik w III formie) jeżeli mówimy o czymś, co wydarzyło się przed opisywanym wydarzeniem, czyli jeszcze wcześniej, np.:
  Molly disappeared. She had disappeared like this a year before. – Molly zniknęła. W taki sam sposób zniknęła rok wcześniej.

a także czasowników modalnych w czasie przeszłym

• WILL = WOULD,
• CAN = COULD,
• MAY = MIGHT.

Pamiętaj także o formie: czasownik modalny + have + III forma czasownika, np.
We must have lost the letter. – Musieliśmy zgubić ten list.
Zanim jednak użyjesz tej formy, sprawdź dokładne znaczenie poszczególnych czasowników modalnych.

To ważne!
FOR zazwyczaj używamy z czasem Present Perfect (jeżeli mówimy o czymś, co miało miejsce w przeszłości, ale nadal trwa) lub z czasem Past Continuous (jeżeli mówimy o czymś, co trwało dłuższy czas w przeszłości).

Z czasem teraźniejszym prostym lub ciągłym (I work/I’m working) możesz zetknąć się, gdy:

• używasz dialogów lub cytatów, np.
  ‘I learn very fast.’ Jackie said. – „Uczę się szybko”, powiedział Jackie.
• autor opisuje to, co dzieje się w chwili, kiedy pisze.

Przydatne wyrażenia
Jeżeli chcesz napisać opowiadanie o czymś, co wydarzyło się bardzo dawno temu (lub bajkę), pamiętaj o takich wyrażeniach jak:

• a long time ago – dawno temu;
• far, far away – za górami, za lasami (daleko, daleko stąd).