Temat: Świat przyrody

Ochrona przyrody to nie tylko nudna statystyka zanieczyszczeń! Jak bardzo ciekawa to dziedzina nauki, opowie w wywiadzie dla gazetki szkolnej Dan Bunnget, 17, wolontariusz organizacji ekologicznych z Portsmouth w Wielkiej Brytanii. A przy okazji przypomnimy sobie, kiedy używać Present Perfect! Perfekcyjnie!

Interviewer: How long have you been interested in ecology?
Dan Bunnget: Well, I have been interested in ecology since I started thinking (laugh). And seriously… When I was 7 my father bought me a new book. It was entitled “Extinct species”. I was a little boy then but I saw the photos of the Tasmanian Tiger last seen in the Australian zoo or the Laysan Rail, an extinct bird from the Hawaiian Island and I understood I must do something to protect the Earth against us, the people!
I: What did you do then?
DB: I started from myself. I believe it’s what people should do – think globally, act locally (laugh). I encouraged my parents to recycle rubbish and I encouraged my friends to set up an organization. We called it SEO – School Ecological Organization.
I: What have you done so far?
DB: We’ve done a lot of things. We’ve raised food and money donations for our local animal shelter and we’ve rescued one horse from butchery. Now we’re preparing a campaign promoting saving water and other natural resources…
I: Good luck, Dan! Thanks to such people we hope to live in the less polluted world in the future.
DB: Thanks a lot, Brenda. I hope so.

A teraz spójrz na zaznaczone zdania. Użyto w nich właśnie czasu Present Perfect, który – niesłusznie – uchodzi za bardzo trudny czas.

Przyjrzyj się, jak stworzyć w nim zdanie!

  • zdanie oznajmujące osoba + have/has + III forma z tabelki albo czasownik z końcówką -ed, np.
    We have raised money.
  • pytanie have/has + os + III forma/-ed, np.
    Have you raised money?
  • przeczenie os + have not/has not + III forma/-ed, np.
    I haven’t read the book.

To ważne!

  • Pamiętaj, aby nigdy nie używać Present Perfec, jeśli nie ma żadnego odniesienia do teraźniejszości, nawet jeśli nie ma określenia czasu w zdaniu. Spójrz na przykłady:

Flemming invented penicilin. – Flemming wymyślił penicylinę.
Mimo że nie podane jest w zdaniu kiedy, to wiadomo, że Flemming już nie żyje i nic nowego nie wymyśli. To zdanie musi być w Past Simple!

  • Nie używaj też Present Perfect, jeśli czynność się zakończyła i wiemy kiedy (wyjątkiem jest sytuacja, kiedy zakończyła się „właśnie” – tuż przed chwilą), np.
    I got a book when I was a little boy. – wiemy, kiedy dostał książkę – kiedy był małym chłopcem,
    ale:
    I’ve just finished designing our poster. – Właśnie (tuż przed chwilą!) skończyłem projektowanie plakatu.

 

FAQs, czyli Frequently Asked Questions

(często zadawane pytania)

  • A skąd ja mam wiedzieć, czy wstawić III formę z tabelki, czy po prostu dodać -ed do czasownika?
    Niestety – tych tabelek trzeba się nauczyć na pamięć. Minimum to około 100 czasowników! Jeśli czasownik nie występuje jako nieregularny, jest duże prawdopodobieństwo, że należy w II i III formie po prostu dodać do niego -ed.
  • Kiedy piszemy „have”, a kiedy „has” w Present Perfect?
    To nietrudne. Tak jak w czasie teraźniejszym: has – tylko w III os. liczby pojedynczej, czyli dla „ona”, „on” i „to”. W pozostałych przypadkach have.

Spójrz na zasady użycia tego czasu!

Present Perfect to taki „łącznik teraźniejszości i przeszłości”. Używamy go, gdy:

  • coś się zdarzyło w przeszłości i trwa do chwili obecnej, np.
    How long have you been interested in ecology? (Jak długo interesowałeś się ekologią? – i nadal się interesujesz).
  • coś zdarzyło się niedawno, np.
    We’ve raised money. (Zebraliśmy pieniądze).
  • coś zdarzyło się w przeszłości i ma skutki dla teraźniejszości, np.
    I’ve read the book about ecology. (Przeczytałem książkę o ekologii – i teraz się tym interesuję).
  • używamy określeń czasu:
    • recently = lately (ostatnio),
    • so far = up to now – jak dotąd,
    • this year/week etc.,
    • never,
    • ever.