Temat: nauka i technika
Nauka i technika podlegają tak szybkim zmianom cywilizacyjnym, że coraz więcej ludzi ma problemy z obsługą coraz to bardziej skomplikowanych urządzeń… służących, skądinąd, do całkiem prostych czynności!
Na szczęście mowa zależna (Reported speech/Indirect speech) nie jest tak skomplikowana!
The good old microwaves
Nowadays, when more and more kitchen appliances resemble rather versatile spaceships than common everyday objects, we decided to ask some people about their first meeting with a microwave oven. Here you can read their memories – astonishing, aren’t they?
Hannah, 35: My parents bought our first micro in 70s, I suppose. It looked tremendous for me then and we were told not to use it without particular need. It was quite expensive and my parents did not want us to destroy it at once. Unfortunately, my brother and I were very curious and we performed a lot of experiments with our micro during our parents’ absence. Once we put some soap into it. The effect was fabulous for us then! The soap was growing bigger and bigger and eventually it was three times bigger than at the beginning. Alas! As we were gazing at delight at the growing soap the microwave oven blew up! It got completely damaged and our parents ordered us to collect pocket money to buy a new one!
Peter, 28: I used to sleepwalk when I was a kid and once I was sleepwalking at night, I went to the kitchen, opened the microwave oven door, took off the socks I had on my feet, put them onto the carousel tray, closed the door and I was just going to switch the microwave on when my mum appeared at the kitchen. I can imagine how surprised she must have been! Of course I cannot recall anything but she told me I had been trying to convince her I was acting totally sensible as it was… the washing machine and I was just going to wash my dirty socks!
A teraz spójrz na zaznaczone w tekście zdania. To właśnie przykłady mowy zależnej, czyli takiego sposobu wypowiedzi, w którym mówimy, że ktoś inny nam coś powiedział.
Oto przykłady:
- Mama mówi: „Uwielbiam mikrofalówki”.
To mowa niezależna, bo jest tu dosłowny cytat czyjejś wypowiedzi.
- Mama powiedziała, że uwielbia mikrofalówki.
To już mowa zależna, bo nie cytujemy dosłownie mamy, tylko opowiadamy, co powiedziała.
W języku angielskim zasada jest taka, że jeśli mowę zależną wprowadzamy czasownikiem w czasie teraźniejszym, to nie dzieje się nic szczególnego i wygląda to tak jak po polsku, np.
Mum says: “I like ironing”. – Mama mówi: „Lubię prasować”.
Mum says she likes ironing. – Mama mówi, że ona lubi prasować.
Schody zaczynają się, gdy zdanie wprowadzające, a tak dzieje się najczęściej, jest w czasie przeszłym. Na szczęście równie łatwe jak obsługiwanie mikrofalówki, jest zapamiętanie, który czas powinien zamienić się na który w mowie zależnej (wprowadzanej przez czas przeszły). Zawsze jeden czas wstecz! A więc:
Jaki to czas? Na co się zamienia?
Present Simple, np. Past Simple, np.
Mum said: “I like ironing”. Mum said she liked ironing.
Present Continuous, np. Past Continous, np.
Mum said: “I am cleaning the house”. Mum said she was cleaning the house.
Present Perfect, np. Past Perfect, np.
Mum said: “I have tried this new kitchen appliance”. Mum said she had tried that new kitchen appliance.
Past Simple, np. Past Perfect, np.
Mum said: “I used that microwave Mum said she had used that microwave
oven 20 years ago.” oven 30 years before.
Past Perfect, np. Nie zamienia się już wcale, bo nie ma
Mum said: “I had used it before she used it”. „bardziej przeszłego” czasu od Past Perfect!
will (będzie przy wszystkich czasach przyszłych), np. would, np.
Mum said: “I will put it into the microwave”. Mum said she would put it into the microwave.
Co jeszcze się zmienia?
Zmieniają się wszelkie określenia czasu, a więc:
- today → that day
- yesterday → the day before
- the day before yesterday → two days before
- tomorrow → the next day/the following day
- next year/month etc. → the following year/month etc.
- last year/month etc. → the previous year/month etc.
- a year ago → a year before