Inteligencja emocjonalna i kompetencje społeczne to czynniki, które w ostatnim czasie budzą zainteresowanie nie tylko psychologów, ale również praktyków biznesu. Okazuje się bowiem, że wpływ kompetencji społecznych na ogólnie pojęty sukces zawodowy jest niebagatelny!
Kompetencje społeczne to zdolności potrzebne do przetrwania i prawidłowego egzystowania w Twoim środowisku. Nawet nie wiesz, o tym, że nabywasz je każdego dnia, spotykając nowych ludzi, uczestnicząc w nowych zdarzeniach. Wysokie kompetencje społeczne potrzebne są każdemu, kto nie chce żyć sam dla siebie. Właśnie dzięki tym zdolnościom potrafimy zdobyć nowe znajomości. Ale zdolności te przydatne są nie tylko w życiu towarzyskim.
Kompetencje społeczne to m.in.:
Empatia, czyli zdolność rozumienia innych, wczuwania się w ich emocje, uczucia. Związane jest to z umiejętnością słuchania innych, wrażliwością na obce nam problemy, zrozumieniem odmiennego punktu widzenia.
Tolerancja, która w praktyce oznacza wrażliwość i akceptację różnic. Różnorodność jest spostrzegana jako potencjał szans, a nie zrozumiała konieczność, w której przyszło nam żyć.
Skuteczne przekonywanie. Najpierw aranżujemy istotne wydarzenie w celu zwrócenia uwagi. Następnie przez odpowiednio dostosowaną strategię prezentacji zagadnienia do typu odbiorcy uzyskujemy pośrednio zrozumienie i zgodę; wtedy tworzymy koalicję, aż do uzyskania poparcia, aby wreszcie pozyskać dla siebie innych w sposób, dzięki któremu wydaje im się, że zostały uwzględnione ich zastrzeżenia.
Porozumienie, które pozwala iść na ustępstwa dzięki umiejętności rejestracji sygnałów emocjonalnych płynących od innych i dostosowywania do nich własnych komunikatów; to zachęcanie do otwartości we wzajemnych kontaktach, nawet gdy ma to oznaczać złe informacje. Bazą do tej kompetencji jest otwartość, umiejętność uważnego słuchania, poszukiwanie wzajemnego zrozumienia i transparentność.
Łagodzenie sporów, tj. sytuacji mogących być źródłem potencjalnych konfliktów. Taka umiejętność wymaga wyróżniania osób konfliktowych, o trudnym charakterze, aby przez dyplomatyczne postępowanie w ich obecności nie dopuszczać do zadrażnień. Służy temu zachęcanie do dyskusji i otwarta, lecz wyważona wymiana poglądów, której konkluzją są rozwiązania akceptowane przez strony sporu.
Przywództwo to kompetencja, dzięki której potrafimy rozbudzić entuzjazm i poparcie dla wizji, którą roztaczamy, aby przejść do kierowania innymi za pomocą rad i wskazań. Innym pozostawiamy duży margines swobody w wykonywaniu zadań, ale nie zwalniamy ich z odpowiedzialności za uzyskane wyniki. Sami służymy autentycznym przykładem, będąc inspiratorem, a nie szefem. Kompetencja ta oznacza umiejętność stworzenia mobilnej, sprawnej struktury, a nie kostycznej piramidy feudalnych zależności.
Potrenuj w szkole!
W przypadku kompetencji społecznych liczy się najbardziej bogaty repertuar zachowań i zdolność do refleksji. Nie ma jednej recepty na sukces w kontaktach społecznych. I tak na przykład uczeń, który czuje się pokrzywdzony oceną nauczyciela, może zareagować na kilka sposobów:
- opowie spokojnie o swoich odczuciach nauczycielowi, argumentując i racjonalnie uzasadniając swoje stanowisko,
- będzie zmartwiony, wpadnie w doła,
- będzie próbować agresywnie rozmawiać z nauczycielem, udowadniać swą rację,
- przemilczy sprawę.
Każde z tych zachowań może przynieść pożądany efekt. Jedno jest pewne, w przyszłości będzie Ci łatwiej dopasować swoje zachowanie do sytuacji i uniknąć błędów w kontaktach z innymi, jeśli za każdym razem przeanalizujesz swoje przeżycia i przemyślisz reakcje: „Niepotrzebnie się złościłem!”, „Moja wesołość była nie na miejscu!”, „Powinienem bardziej nad sobą panować”, „Zrobiłem komuś przykrość”.