Ideały

Ideały są jak gwiazdy. Nie można ich dosięgnąć, ale trzeba się według nich kierować.
Bernard Shaw

Co napiszesz, kiedy w temacie padną pytania:

• Co chcesz w życiu osiągnąć?
• Jak wyobrażasz sobie przyszłość? Świat swoich marzeń o przyszłości. Jak go zamierzasz budować?
• Jak dążysz do piękna, prawdy i dobra?
• Kogo podziwiasz, jakie postawy życiowe wydają Ci się godne naśladowania?

W takiej pracy cenna jest szczerość. Zmyślać można wiele – opowiadać o wielkich misjach, poświęceniu, kompletnym braku zainteresowania dobrami tego świata. Potem zaś marzyć o wielkich pieniądzach i leniuchowaniu jak w amerykańskim filmie. Ale bardziej naturalne i szczere wydają się wypowiedzi tych, którzy chcą swoje ideały krzewić w normalnym życiu, w dobrze wykonywanej pracy, pomaganiu innym, ale i w tym, aby własnymi siłami osiągnąć coś dla siebie. Piękne i godne pochwały są postawy bohaterskie, ale jeśli ktoś czuje, że to nie jego droga, lepiej niech powie prawdę. Nie wszyscy muszą być bohaterami. Życie wśród samych bohaterów byłoby nie do zniesienia.

Ideały można realizować bardzo różnie.

• Piękno
  Mogą je mnożyć dusze artystyczne, które chcą swoje życie oraz talent poświęcić sztuce i z tego żyć.

• Prawda i dobro
  Niech je krzewią w swojej pracy nauczyciele, prawnicy, dziennikarze, ale także inni ludzie. To wcale niemały cel. Być może w interpretacji jednych wymaga całkowitego poświęcenia sił i czasu, według innych wystarczy robić to w ciągu ośmiu godzin pracy.

• Walka ze złem
  Można realizować ją także w formie pomocy potrzebującym: czasem poprzez grosik, innym razem przez pełny udział w akcji charytatywnej, przez pracę w hospicjum albo pomoc jednemu skrzywdzonemu stworzeniu. I małe, i duże akty pomocy innym są najcenniejszym ideałem ludzkości.

• Autorytety
  Jeszcze nie wiadomo, jak potoczą się Twoje losy, ale możesz marzyć, wzorując się na tych, którzy już coś osiągnęli.
  Rada:
  • Pisząc lub mówiąc o ludziach, będących dla Ciebie wzorem, musisz mieć wiedzę o ich działalności. Nie wystarczy oznajmić, że moimi autorytetami są: Janina Ochojska, Maria Teresa z Kalkuty czy Jerzy Owsiak. Ich dzieło dla ludzi jest konkretne, zaraz za taką deklaracją powinna pójść opowieść o ich dokonaniach. Pisz o tych wielkich, o których sporo wiesz.
  • Nie przywołuj gwiazd estrady, kina i świata mody. Idol, nie znaczy autorytet.

Dlatego nie ma jak stara, dobra literatura. Tu zawsze spotkamy postacie, które są uosobieniem idealistów, realistów lub zbrodniarzy. To nasi dobrzy znajomi – możemy śmiało ich przywoływać, opisywać i oceniać.

Przegląd idealistów

• Ikar
  Młodzieńczy patron idealistów, który wzniósł się zbyt blisko słońca, nie zważając na niebezpieczeństwo. Spadł, zabił się, ale spełnił swoje marzenie. Może podobać się ten typ idealizmu: przynależny zdobywcom nowych terytoriów, wynalazcom i innym pionierom. Gdzie dziś bylibyśmy bez nich, ilu z nich po drodze zginęło? Ten typ idealizmu realizuja współcześnie kosmonauci, uczeni, badacze szukający leku na raka, lekarze walczących z wirusami strasznych chorób.

• Stasia Bozowska
  To nasza polska Siłaczka, nakreślona piórem Żeromskiego dziewczyna-społecznik. Zauważ, że swą wielką misję chciała pełnić na małym, własnym polu – nauczać dzieci w małej, zapyziałej wiosce. Nie jest to rzecz na skalę całej ludzkości, a jednak ta skromna nauczycielka nazwana Siłaczką realizuje pewien typ drogocennego idealizmu, po który każdy i zawsze może sięgnąć. Stasia zapłaciła życiem za ideały, bo rozchorowała się i zmarła w biedzie. Taki los czyni ją jeszcze bardziej heroiczną, ale nie trzeba koniecznie głodować i umierać, „niosąc kaganek oświaty”.
  Dzisiejsza Stasia Bozowska mogłaby też wybrać wieś jako pole działania, ale mogłaby być wolontariuszką, pracować z bezdomnymi, narkomanami, chorymi na AIDS lub gdzieś na terenach ogarniętych wojną.

• Być może tam jest już „literacki kolega” Stasi, inny polski społecznik, doktor Judym – też stworzony przez Żeromskiego. Judym poświęcił się leczeniu biednych do tego stopnia, że zrezygnował z prywatnego życia: z własnego domu, z rodziny, odepchnął od siebie ukochaną kobietę – Joasię. Pozostał bezdomnym idealistą (tytuł powieści: Ludzie bezdomni).
  We współczesnym świecie też wiele przypisujemy temu zaszczytnemu zawodowi: chcielibyśmy, by lekarz niósł pomoc choremu, nie pytając o honorarium. I jest wielu takich lekarzy. Ale nie dziwi nas, że zakładają rodziny, nie działają samotnie, chcą do chorego jechać samochodem, a nie rowerem… Dzisiejszy Judym działa społecznie, ale oprócz tego pracuje. Czy widzisz się w roli Judyma?

• Don Kichot i inni rycerze
  Na pewno słyszałeś o Don Kichocie – rycerzu, któremu marzenia przesłoniły rzeczywistość. Zapragnął naprawić świat, chciał walczyć ze złem, a jego wrogów uosabiały wiatraki, które postrzegał jako olbrzymy. Może nie były prawdziwe, ale zło na świecie istniało naprawdę i istnieć nie przestało, choć wiatraki spotkać można coraz rzadziej.
  Dziś też donkiszoterią nazywamy próby nierównej walki, porywania się z motyką na słońce, samotną walkę przeciw złu. A może jednak taka walka ma sens i coś przynosi ludzkości? Są olbrzymie bastiony zła: ludzka agresja, zbrodnie, okrucieństwo. Są też mniejsze: nieżyczliwość, złośliwość, niszcząca zazdrość i rywalizacja. To „wiatraki” naszych czasów. Jeśli zechcesz z nimi walczyć, nazwą Cię Don Kichotem, ale może dzisiejszy Don Kichot ma nieco większe szanse niż ten siedemnastowieczny? Może nie musi działać samotnie i ta walka jest właśnie Twoim ideałem?

• Mały Książę
  To też idealista. Chciał poznać wszechświat, współczuł ludziom, wierzył w przyjaźń i w miłość. Jego nauki są ciągle aktualne, np. by patrzeć na świat sercem. Mały Książę wybrał ostatecznie powrót na swoją planetę do Róży, którą kochał i za którą tęsknił. Zrozumiał, gdzie jest jego miejsce, jak powinno wyglądać jego życie – i przystał na to. To też piękna idea: realizować swoje zadania, znaleźć swój cel i sposób na życie, żyć w zgodzie z tymi, których kochamy na swojej małej planecie i tam spełniać swoje obowiązki. Może ideał takiego życia wydaje się mało bohaterski, ale czy wszyscy muszą być bohaterami?

Znasz wiele innych postaci literackich (może filmowych?), które są reprezentantami swojej idei. Jeśli któraś z nich podoba Ci się szczególnie, właśnie tak chcielibyście działać w swoim życiu – pisz o tym.